دین خادیمی din xadimi

دین, حکایه, تکنولوژی و ساییر موضوعلاردا یازیلار

دین خادیمی din xadimi

دین, حکایه, تکنولوژی و ساییر موضوعلاردا یازیلار

آتا آنا اعتیادی‌نین اوشاقلاردا بوراخان تأثیری


عاییله عضولری‌نین سیقار, موخدیره مادّه‌لر و ...اعتیادی اوشاقلارا اثر قویور. هر چند بیر نفرین اعتیادیندان عاییله‌نین بوتون عضولری ناراحات اولارلار, آما اونون منفی تأثیری اوشاقلارا داها چوخ اولار. بو اوشاقلار ائوده هرکی-هرکیلیک و اؤندن‌ بللی اولمایان شراییطله اوز به اوزدولر و بو مسأله اونلارین ایندیکی و گله‌جک یاشاییشلاریندا موشکول یارادار. آتا آناسی مؤعتاد اولان اوشاقلار بو موشکول‌لرله اوز به اوز اولارلار:

اؤرگشمه گوجونون آزالماسی, فیزیکی ناخوشلوقلار, روحی ناخوشلوقلار, چاقلیق و اطرافا گؤره دیقّتین آزالماسی

اوشاغین کیرداریندا منفی تأثیر

آتا آنانین اعتیادی اوشاغین کیرداریندا پیس تأثیر قویار کی اونلارین بعضی‌سینه ایشاره ائدیریک:

مؤعتادلارین یاشاییشی عادی اینسانلارلا چوخ فرقلی اولور. بوجور عاییله‌لرده اوشاقلار ائوده خشونت, جیسمی و جینسی سوءایستیفاده, روح دوشگونلویو, روحی ناخوشلوقلار, طلاق و . . .زادلارا شاهید اولورلار و اونلاردا بو ایشلری گؤرماغا تمایول, چوخ اولار و شیدتلی صورتده ایضطیراب, روح دوشگونلویو و حتّا اینتیحار معرضینده اولارلار. اکثر زمانلار اونلارین بو رفتارلاری ائودن ائشیگه‌ده مونتقیل اولار و اونلار اؤز یاشیتلاری‌ایله چوخ چتین رابیطه قورا بیلرلر و معمولاً غیر ایجتیماعی و اوتانجاق افرادا تبدیل اولارلار.

اوشاقلیق دؤره‌سینی یاددان چیخارتماق

وضعیت چوخ پیس اولان زمان, آتا آنا اوشاغین اساسی ایستکلرینه دیقّت ائله‌مزلر و اونلار مجبور قالارلار مدرسه‌نی بوشلاییب و برنامه‌سیز یاشایالار. بعضاً بالاجا کیشیلره و خانیملارا چئوریلرلر کی مجبوردولار عاییله‌نین و یا کیچیک باجی قارداشین مسئولیّتینی بویونلارینا آلالار.

گوناه حیسّی

بعضاً آتا آنا اوشاغین اوستونه قیشقیراندا, او اؤزونو ائوین بوتون حادیثه‌لرینه گؤره گوناهلی بیلیر. بو حیسّ اونون گله‌جکده‌کی رفتارلارینا اثر قویور.

آتا آنانین دیقّتسیزلیگی

چوخ واختلار حتّا آتا آنانین فقط بیری مؤعتاد اولاندا, آتا و یا آنا اوشاغا کیفایت قدر دیقّت یئتیره بیلمیر, نیه کی بوتون دیقّتی اؤز موشکولونه مصرف اولور. اوشاغا دیقّتسیزلیک اونون روح دوشگونلویو و آیری موشکوللرینه سبب اولا بیلر.

اوشاغین خشونتی

بئله عاییله‌لرده اوشاقلار همیشه آتا آنانین داعواسینا شاهید اولورلار و اؤزلری‌ده جیسمی و یا روحی سوءایستیفاده معرضینده اولورلار و بو شراییط اونو روحی و یا جیسمی ناخوشلوغا چاتدیرا بیلر.

اؤزونه اینمانماماق

آتا آنانین بیری مؤعتاد اولان عاییله‌لرده, اوشاقلار همیشه ساکیت اولمالیدیلار کی آتا آنانی حیرصلندیرمه‌سینلر؛ بونا گؤره قورخاق و اؤزونه اینانمایان اولارلار و هر شئیدن و هر کسدن قورخارلار.

اؤزگه‌نین ریضایتی

مؤعتاد آتا آنانین اوشاقلاری چالیشارلار ساکیت اولسونلار و اونلاری راضی ساخلاسینلار. بئله اولاندا اونلار گله‌جکده ده هامینی اؤزلریندن راضی ساخلاماغا چالیشاجاقلار و هئچ کسه یوخ دئمک جورأتلری اولمایاجاق, مخصوصاً گوجلو آداملارا؛ بئله‌لیکله اؤز هویّتلرین الدن وئره‌جکلر.

اوشاقلار بوجور عاییله‌لرده یالان دانیشماغی, خیانتی, اوغرولوغو و آیری جورملری اؤرگشیرلر.

اوشاغین مؤعتاد اولما احتیمالی

مؤعتاد آتا آنانین اوشاقلاری همیشه اعتیاد معرضینده‌دیلر و بونا گؤره اونلارین مؤعتاد اولما احتیمالی چوخ یوخاری اولور.

آیریلارینا اینانماماق

بو اوشاقلار اوتانجاق اولدوقلاری اوچون دوستلاری ایله چوخ آز رابیطه‌لری اولور و یاشاییشلاری معمولاً گیزلی اولار. بئله‌لیکله هئچ کسه اینانمازلار و بو اینانماماق اونلارین گله‌جکده‌کی رابیطه و یاشاییشلارینا منفی تأثیر قویار.

بو ایشلر نیه چتیندیر؟ * لماذا هذه الأمور صعبة؟

بیر حکیم کیشی‌دن سوروشدولار: کیمه حیکمتلی دئمک اولار؟

جواب وئردی: هر کس کی همیشه آیریلاریندان اؤرگشماغا بیر شئی تاپسین.

اوندان سوروشدولار: کیم گوجلودور؟

جواب وئردی: اؤزونه موسلط اولا بیلن آدام.

یئنه سوروشدولار: کیمی غنی‌دیر؟

اونون جوابی بوندان باشقا دئییلدی: هر کس کی اؤزونده اولان خزینه‌نی تانییا. اونون حیاتی‌نین گونلر و ساعتلری کی ائلیه بیلر اطرافینداکیلاری دگیشسین.

سوروشدولار: کیم احتیراما لاییقدیر؟

یئنه وئردیگی جواب خارق‌العاده اولمادی: هر کس کی اؤزونه و قونشوسونا احتیرام قویا.

اورداکیلارین بیری آرتیردی: بونلارین هامیسی آیدیندیلار کی!

حکیم کیشی دانیشیغینی بو سؤزله قورتاردی: ائله بونا گؤره اونلارا عمل ائتمک چتین اولور.

حیکمت: بللی کی یاشاییشیمیزدا اَن چتین ایشلر, آیدین اولان زادلاردیر. بونون اوچون اَن بؤیوک میثال سیقار چکن آدامدیر او بیلیر اؤزونو اؤلدورور و فسادا ایدامه وئرندیر کی بیلیر فاسید ایشدیر آما یئنه دوام ائدیر . .. آشکار زادلارا بعضاً چتین اَل چاتیلیر.

لماذا هذه الأمور صعبة؟

 

 سئل رجل حکیم ذات یوم "من هو الحکیم؟"

فأجاب: "من یجد دائماً شیئاً لیتعلمه من الآخرین."

فسألوه : "من هو القوی؟"

فأجاب : "الرجل القادر على السیطرة على نفسه."

 ثم سألوه : "من هو الغنی؟"

فما کان منه إلا أن أجاب : "من یعلم بالکنز الذی لدیه. أیام وساعات حیاته التی یمکن أن تغیر کل شیء یجری حوله."

فسألوه : "من یستحق الاحترام؟"

فکان جوابه مرة أخرى غیر مبهر فقال : "من یحترم نفسه وجاره"

فعلق أحد الحاضرین قائلاً: "هذه الأمور جمیعها واضحة جداً."

فاختتم رجل الدین حدیثه بالقول: "لذا فمن الصعب التمسک بها."

حکمة : من الواضح جداً فی حیاتنا أن الأمور الواضحة هی صعبة التطبیق ، وأکبر مثال لنا المدخن الذی یعرف أنه یقتل نفسه ویواصل والفاسد الذی یعرف أنه فاسد ویواصل .. فالوضوح بعض الأحیان صعب للغایة.

یئر قورتو کیچیلدی !! * إحتقرت دودة الأرض !!

یئر قورتو کیچیلدی و کیچیلدی !!

سونرا گولوب دئدی:

ائی اینسان  آلچاق کؤنول اول و موتکبیر اولما . .

سیز قبیرده منیم یئدیگیم طعامدان سونرا هئچ نه دئییلسیز . . .!!

 

إحتقرت دودة الأرض !!

إحتقرت دودة الأرض ,,!!

فضحکت و قالت

تواضعووا یا بشر و لا تتکبروا ,,,

فما أنتم سوى وجبة طعامی فی القبر ,,, !!!

نیه قیزلار ائولنمیرلر؟


اطرافیمیزدا اولان سوبایلارین چوخ آزی منطیقلی و مؤحکم سببلره گؤره سوبای قالماغی ترجیح وئریرلر و او بیریلری بو شراییطی مجبوراً و یالانچی سببلره گؤره تحمّول ائدیرلر.

بو افرادین فورصتلره «یوخ» دئمکلری‌نین اصلی عامیلی عادتلر و قورخولاردان قایناقلانیر. سیز ده اوخشار دلیل‌لره گؤره سوبایلیق عالمینده قالمیش اولساز, یاخشی اولار یاشاییشیزا بیرده باخاسیز و منطیقلی دلیل‌لر اساسیندا تازادان تصمیم توتاسیز.

ایشله‌مگی حددن آرتیق سئویرسیز؟

شاید ایشله‌مگی او قدر سئویرسیز کی ایش موفقیّتینی هر شئیدن اوستون توتورسوز.

بیر عیده‌ وار کی قیرخ-اللی یاشلارینادک میزلری اوستونده‌کی پرونده‌ایله  یاشیرلار, گؤره‌سن اونلار دوغرودان‌دا خوشبختدیلر؟

چاره‌سی نه‌دیر؟

سیز بیر خانیم اولساز کی ایندیه‌دک بوتون یاشاییشیز ایشیز اولوب. قرار دئییل کی ائولنمک همن خانه‌نیشین اولاسیز. اؤزوزه ائله بیر کیشی سئچمه‌لیسیز کی سیزین ایشیزی درک ائده و شراییطی نظرده آلا.

اگر ایسته‌میرسیز کی یولون یاریسیندا هم اؤزوزو و هم اونو نا اومید ائده‌سیز, پس چالیشین کی سیزه گلن ائلچی‌یه هدفلر و شراییطیزدن دقیق تصویر وئره‌سیز. و البته بو کیفایت ائله‌مز. سیز اؤزوز ده دگیشمگه حاضیر اولمالیسیز. سیز قبول ائله‌مه‌لیسیز کی ائولَنَندن سونرا شراییط دگیشه‌جک و قاباقکینا تای اولمایاجاق.

ائله ایستانداردلاریز وار کی اونلاری دگیشمگه حاضیر دئییلسیز؟

شاید گله‌جک یولداشیز باره‌ده مؤحکم معیارلاریز وار کی اونلار سیزین اوچون حیاتی ساییلیرلار. احتیمالاً سیز اطرافیزداکی کیشیلرین ایرادلارین گؤرورسوز و اورگیزده دئییرسیز کی من اولسام بئله کیشی ایله  ائولنمزدیم. و اوردان کی سیزین ده ائلچیلریز همن بو یئر کوره‌سیندندیلر و اونلارین‌دا بوجور عیبلری اولا بیلر, اونلارا «بلی» دئیه بیلمیرسیز.

چاره‌سی نه‌دیر؟

صؤحبت بیر عؤمور یاشاماقدان گئدیر. حتماً سیزین معیارلاردان بیگانه بیرینه «بلی» دئیه بیلمزسیز. آما بو معیارلارا گؤره تک قالماغی بوینوزا آلمامیشدان قاباق اؤزوزه و معیارلاریزا دیقّتلی باخین.

اوّلده اؤز ضعفلریزی و ایرادلاریزی نظرده آلین. سونرا سیزی بیر عؤمور تک ساخلایان معیارلاری اهمیّت ترتیبی ایله یازین.

باخین گؤرون بو خصوصیتلرین هانسی‌سیندان واز کئچه بیلرسیز. و هانسیلاری واز کئچمه‌لی دئییل. ایندی ائلچیلریزه باخین. شاید اونلارین بیرینده منفی خصوصیتلرین نئچه‌سی اولا آما اونون شخصیتی‌نین اساس حیصه‌سی اولمایا. اوندا اولان بو خصوصیتلرین رنگی آز اولسا شاید یاخشی اولار بو موریدده آرتیق دوشونه‌سیز.

دوستلاریزلا اولماق سیزه کیفایت ائلیر؟

دوستلارسیز یاشایا بیلمه‌ین اینسانلار اوچون ائولنمک محدودیّت معناسیندادیر. اونلار قبول ائیله بیلمزلر کی ائولنَندن سونرا, دوستلاری‌نین دؤره‌سینه خط چکمه‌لیدیلر.

چاره‌سی نه‌دیر؟

بئله بیر اینسان اولساز, ائولنمک سیزه چتین گلر.

آما یاخشی اولار بیر مودّت سونرانی دوشونه‌سیز. بو صمیمی دوستلار ها واختادک سیزینن اولاجاقلار؟ تجروبه نیشان وئریب کی اینسانلاری بیر-بیرینه باغلاماغا داییمی و موشترک منفعتلر لازیمدیر کی دوست گروهوندا بو مسأله دواملی اولماز.

البته ائولنمک دوستلاردان قیریلماق معناسیندا دئییل.

داها یاخشی موقعیّت آختاریرسیز؟

نظریزه بئله گلیر کی بیرینه «بلی» دئمک او بیریلره «یوخ» دئمک معناسیندادیر و بونا خاطیر تصمیم توتانمیرسیز؟ شاید بئله گومان ائلیرسیز کی داها یاخشی فورصتلر قاباغا گله‌جک و سیزین لیاقتیز بوگونه‌دک اولان ائلچیلریزدن داها یوخاریدیر.

چاره‌سی نه‌دیر؟

 داها یاخشی موقعیته قطعی حؤکم صادیر ائله‌مک اولماز. شاید سیزین حقّیز اولا و ایندی‌کی ائلچیلریزدن داها لیاقتلیسی اولا. آما بیر آز منطیقلی باخساز گؤره‌جکسیز کی اولا بیلر همان لیاقتلی ائلچی گله و سیز اوندان‌دا لیاقتلینی گؤزله‌مک باهانیسنا اونا دا یوخ دئیه‌سیز!

 اَن یاخشی اولماق فیکرینی باشیزدان آتین. یازدیغیز اولویّتلره باخین و چالیشین او اساسدا اینتیخاب ائده‌سیز.

بوندان کی بیر واقعیتی بیلسین قورخورسوز؟

شاید سیزین و خانیواده‌زین چوخلی فرقی اولا. شخصی عقیده‌لردن توتدی ایجتیماعی یاشاماق سبکلرینه‌دک.

خانیواده‌نین سیزه پیشنهاد ائله‌دیگی ائلچی سیز دئیَن دئییل و سیزی تانییان آیری ائلچی خانیواده‌زی تانیمیر. نظزریزه بئله گلیر کی خانیواده‌ تانیتدیران ائلچی‌یه «بلی» دئسز بیر عؤمور یازیق اولاجاقسیز و خانیواده‌زی تانیمایان ائلچی‌یه «بلی» دئسز خانیواده‌زدن آیری و اوزاق قالمالی اولاجاقسیز.

چاره‌سی نه‌دیر؟

کیریخمایین. ائولنمک بوتون بیر پاکت کیمیدیر کی ایچینده‌کیلرین بعضیسینی سئچه بیلمزسیز. سیزین دوستلاریز و خانیواده‌ز و اونون دوستلاری و خانیواده‌سی بو پاکتین ایچینده‌دیر. ایسته‌سز کی موفّق یاشاییشیز اولسون بو شراییطین هامیسی ایله اوز به اوز اولمالیسیز.

ائلچیلریزه خانیواده‌زین شراییطی باره‌ده دانیشین و فرقلری آیدینلادین. اونا دئیین کی خانیواده و رابیطه‌لریزی ساخلاماق سیزه اساسلی اهمیتی وار و سیزین کناریزدا خوشبخت اولماق ایسته‌سه بو فرقلری قبول ائتمه‌لیدیر.

بئله فیکیر ائله‌مه‌یین کی بو خط نیشان چکمکله اؤزوزو ارزیشدن سالیبسیز. عزیزلریزه و شراییطیزه وئردیگیز اهمیّت, اونون نظرینده سیزین ارزیشیزی نئچه برابر ائلیر.

دونیادا موباریزه * الکفاح فی العالم

1938-جی ایلده «سوئی چیرو» یوخسول بیر جوانیدی . . و اونون بوتون ایستگی بو ایدی کی تویوتا شیرکتی‌ اونون یاراتدیغی یدکی قطعه‌نی آلسین. و بو مسأله گؤروندویو کیمی بیر جوانا دوغرودان‌دا چوخ بؤیوک آرزی ایدی . . بو قطعه‌نین طراحلیغی اوغروندا چوخلو چالیشیدی و نهایتده اونو دوزلتدی . . ایشی باشا چاتدیراندان سونرا آرزیسینی یئرینه یئترمک اوچون اونو تویوتا شیرکتینه آپاردی . .

آما تویوتا شیرکتی اونو ردّ ائله‌دی !

اوندان سونرا تازادان چالیشماغا باشلادی و گئجه‌لری یوخوسوزلوق چکدی کی بو قطعه‌نی ایصلاح ائله‌سین. . .

و نهایتده موفق اولدو و تویوتا او قطعه‌نی اوندان آلدی !! بو, دوستوموزون الینه پول گتیردی و او تصمیم توتدو ماشین قطعه‌سی تولید ائدن کرخانا دوزلتسین. . .او زمانلار ژاپون اؤلکه‌سی ساواشا حاضیرلانیردی و اونا گؤره سیمان آز تاپیلیردی . . . پس بیزیم دوستوموز کرخانا دوزلتماغا گوجو چاتمازدی . . .

سیزجه بیزیم دوستوموز نه ائتدی؟ دوستلاری ایله بیرلیکده تصمیم توتدولار بیر جور سیمان ایختیراع ائله‌سینلر . .کی آرزیلادیقلاری کرخانانی دوزلتسینلر !!

تصوّور ائدین؟؟

او ائلیه بیلدی بو ایشی گؤرسون و کرخاناسینی قوشسون بیر کرخانا کی اونلارا منعت گتیرماغا باشلادی . . .

آما . . .

ساواش اثناسیندا آمریکا طیاره‌لری دوستوموزون کرخاناسینا بومب یاغدیردی . . . اورانین چوخ یئری داغیلدی !!!

فوراً کرخاناسیندان چیخدی . . . و آداملارینا تاپیشیردی کی طیاره‌لرین یاناجاق دگیشن یئرلرین تاپسینلار . . .و اونلارا تاپیشیردی کی بو یاناجاغی آلسینلار, چونکی تولید گئدیشینده اونا لازیم ایدی . .. اونلار لازیم اولان خام موادّی تاپانمادیلار !!!

ناغیل بیتدی؟؟

یوخ . . .

دوستوموز کرخانانی تازادان ایشه سالدی و یئنیدن تولیده باشلادی . .

آما . . .

تازادان قورخولو زلزله اونون کرخاناسینی داغیتدی . . .

دوستوموز تولید حقّینی تویوتا شیرکتینه ساتدی. بوتون وار-یوخونو الدن وئرمیشدی و اصلاً کرخانا فیکرینه دوشه بیلمزدی . . .

ژاپون جنگدن سونرا یاناجاق بؤخرانینا دوچار اولدو . . . بیر حدّه‌جن کی یاناجاغی اهالی‌یه موساوی صورتده پایلاییردیلار . . .آما او, دوستوموزون شخصی ماشینی‌نین عاییله‌سینه بازاردان وساییل آلماغا بئله گؤرموردو . . .یاناجاق اونو گؤرموردو و او ائلیه بیلمیردی کئچمیشده‌کی کیمی آزادلیقلا ماشین سورسون . . .

دوستوموز تصمیم توتدو جالیب بیر فیکری تجروبه ائله‌سین . .. اونون بیر اوت بیچن ماشینی واریدی . . .اونون ماتورون آچدی  و چرخینه (یئل آتی) باغلادی . ..و دونیادا ایلک ماتورسیکلت ایختیراع اولدو !!!

جماعت بو فیکردن حئیرته گلدیلر و اوندان ایسته‌دیلر کی اونلارا دا ائله بیر شئی دوزلتسین . . . او بو چرخدن چوخلو میقداردا دوزلتی بیر حدّه‌جن کی فیکر ائله‌دی بو ایشی اؤزنه تیجاری بیر ایش ائده . . . پس بو فیکری چرخ ساتانلارین چوخونا دانیشدی . . . و اونلارین چوخو قبول ائله‌دی . . .اینتیظاری واریدی بو پروژه‌دن میلیونلار پول قازانسین . . . آما بئله اولمادی . ..اونون بؤیوک و آغیر اولماسینا گؤره جماعت اونون ایستیفاده‌سیندن ایمتیناع ائله‌دی . . .!!

تصمیم توتور ایختیراعسینی توسعه وئرسین . . . .اوندا ایصلاح ائله‌مگه چالیشدی و اندازه‌لرین آیارلادی . . .و نهایتده موفّق اولدو . . . بو ایختیراعدان میلیونلار و میلیونلار قازاندی . . . دونیانین اَن بؤیوک کرخانالاریندان اولان اونون کرخاناسی دونیانین هر طرفینده قورولدو . .

«هوندا» موتور کرخاناسی سالیندی . .!!

بو کیشی‌نین آدی «سوئی چیرو هوندا» ایدی !

بو ناغیلدان نه اؤرگشدیک؟

اوغورلو اینسانلارین یاشاییشینی اوخوسان بیلرسن کی اونلارین یانیندا اوغورسوزلوغون معناسی اوغورسوز اینسانلارین آلدیقلاری معنادان دیبلی-کؤکلو فرقلیدیر.

موهوم قایدا:

دونیادا اوغورسوزلوق یوخدور . . .او بیر تجروبه دیر کی اوندان اؤرگشریک

یاشاییشدا اوغورسوزلوق یوخدور . . . یاشاییش دولودور تجروبه‌ایله کی بیز اونلارلا اوز به اوز اولماغی اؤرگشمه‌لی‌ییک.

 

 

الکفاح فی العالم

فی عام 1938 کان ""سوشیرو"" شابا فقیرا.. وکان کل ما یتمناه هو أن یبیع إحدى قطع الغیار التی قام بتصمیمها إلى شرکة تویوتا. ...وهو حلم کبیر جدا على شاب فی مقتبل عمره کما ترى.. راح یبذل الکثیر من المجهود فی تصمیم هذه القطعة وتصنیعها.. وما أن انتهى حتى توجه إلى مصنع تویوتا لیحقق حلمه ویبیعها لهم.. لکن مصنع تویوتا رفض! بعد ذلک حاول من جدید وسهر اللیل محاولا تعدیل هذه القطعة..  فنجح واشترتها منه تویوتا أخیرا!!  توفر المال مع صاحبنا هذا فقرر أن یؤسس مصنعا ینتج قطع غیار السیارات.. فی ذلک الوقت کانت الحکومة الیابانیة تستعد للحرب ولم تکون المواد الخرسانیة متوافرة.. فلم یستطع صاحبنا أن یبنی مصنعه.. هل تعرف ماذا فعل صاحبنا؟ قرر أن یخترع هو وأصدقاؤه خلطة خرسانیة من صنعهم هم.. کی یبنی المصنع الذی یحلم به!!! تخیل؟؟ استطاع فعلا أن یصنعها واستطاع بناء مصنعه الذی بدأ فعلا ینتج ویدر مالا علیهم جمیعا.. لکن.. أثناء الحرب قصفت الطائرات الأمریکیة مصنع صاحبنا.. ودمرت معظمه!!! خرج من المصنع فورا .. وأمر موظفیه أن یحاولوا معرفة المکان الذی تهبط فیه هذه الطائرات لتغیر وقودها.. وأمرهم بأخذ هذا الوقود لأنه سیفیدهم فی عملیة التصنیع.. فهم لا یجدون المواد الخام اللازمة!!! هل انتهت القصة؟؟ لا.. استطاع صاحبنا أن یعید بناء المصنع وبدأ فی الإنتاج من جدید.. لکن.. ضربه زلزال رهیب هدم المصنع من جدید...  باع صاحبنا حق التصنیع لشرکةة تویوتآ. کان قد فقد کل ما یملک ولم یعد قادرا على الاستمرار فی فکرة المصنع.. کانت الیابان تعانی بعد الحرب من أزمة وقود رهیبة.. لدرجة أنها کانت توزع الوقود على المواطنین بحصص متساویة.. لکنها لم تکن کافیة کی یستطیع صاحبنا مجرد قیادة سیارته للسوق لشراء احتیاجات أسرته.. لم یکن الوقود یکفیه ولم یکن یستطیع أن یتحرک بسیارته فی حریة کما کان فی الماضی.. قرر صاحبنا أن یجرب فکرة ظریفة.. کانت عنده ماکینة لقص الحشائش.. فک موتورها ورکبه فی دراجة هوائیة کانت عنده.. فکانت أول دراجة بخاریة فی العالم!!! أعجب الناس بالفکرة.. وطلبوا منه أن یصنع لهم مثلها.. صنع الکثیر من هذه الدراجات لدرجة أنه فکر فی تسویقها تجاریا.. فأرسل إلى کل محال الدراجات یحکی لهم الفکرة.. فوافق الکثیر منهم.. توقع أن یجنی الملایین من هذا المشروع.. لکن هذا لم یحدث.. رفض الناس استخدام هذا الاختراع نظرا لثقل وزنه وقتها ولکبر حجمه المبالغ فیه..!! قرر أن یطور اختراعه.. راح یعدل فیه ویضبط قیاساته.. إلى أن نجح فی النهایة.. جنى الملایین والملایین من هذا الاختراع.. حصل على جائزة الإمبراطور لمساهماته الفعالة فی المجتمع.. أنشأ مصنعه الذی یعتبر من أکبر المصانع حول العالم.. أنشأ مصنع (هوندا) للسیارات..!! أن اسم هذا الرجل ""سوشیرو هوندا""؟ ماذا نستفید من هذه القصة؟ لو راقبت حیاة الناجحین ستعلم أن مفهوم الفشل عندهم یختلف جذریا عن مفهومه عند الفاشلین.. قاعدة مهمة:

((لا یوجد فشل.. هناک تجربة تعلمنا منها..))

لا یوجد فشل فی الحیاة.. الحیاة ملیئة بالتجارب التی لابد أن نخوضها کی نتعلم.."

ارز باهالاشماسی‌نین عتبات عالیات زاییرلرینه یارادان موشکولی

عتبات عالیات زاییرلرین چوخو کی ارز تهیه ائله‌مه‌میش و تومنله سفره گلیبلر و تازا شراییطین قاباغا گلمه‌سی‌ایله وساییل آلماق ایمکانلاری یوخدور و آلاندا دا زیان ائلیرلر.

تومن ارزیشی‌نین یئنمه‌سی باعیث اولوب عراقلی کسبه ایرانلی زاییرلرله سویوق ترپشسینلر و هم زاییرلر و هم ساتیجیلار ایندیکی وضعیتدن ناراضیدیلار.

بعضی عراقلی ساتیجیلار ایرانلیلارا کالا ساتاندا دولار و یا دینار ایستیرلر؛ بو بیر حالدادیر کی زاییرلرین چوخو ارز آلمامیش سفره گلیبلر و قاباغا گلن شراییطده آلیش-وئریش ایمکانلاری یوخدور و بیر شئی‌ده آلاندا ضرر ائدیرلر.

ایندی عراق صرافیلری50 مین تومنلیک تراوئلی چوخ ایکراهلا قبول ائدیرلر و موقابیلینده 17500 دینار وئریرلر و توکانچیلار هر دیناری 3 مین تومندن حسابلیرلار.

هر ایکی طرفین ده حقی وار !!

ایندیه دک دوشنوموسوز کی اولا بیلر موقابیل طرفین ده حقی اولسون؟

تحصیلاتین موشترک یاشاییشداکی اثری

ائولنمک معیارلاریندان بیری ایکی طرفین آگاهلیغی و تحصیلاتیدیر, البته تحصیلاتین موثب و یا منفی اثری باره‌ده موختلیف نظرلر وار.

ار-آروادین باب اولماسی‌نین بحثی اولاندا, تحصیلی جهتدن باب اولماماغین مطلوب اولمایان اثرلریندن سؤز آچیلیر.

1. هر تحصیل مقطعی‌, مخصوص ایجتیماعی شأن یارادیر کی طبیعی صورتده اینسالار اؤزلرینه یاشاییش یولداشی سئچنده اونو موهوم معیار کیمی نظرده آلیرلار.

2. ایکی طرف تحصیلی جهتدن برابر اولمایان زمان, تحصیلاتی یوخاری اولان طرف موقابیل طرفدن آیری ایمتیازلار آختاریر.

3. هر تحصیل مقطعی (دیپلوم, لیسانس, دؤکتورا و ...) مخصوص دونیا گؤروشو و فیکری فضا یارادیر و بونا گؤره آغ-خانیمین تحصیل جهتدن اوخشار اولماقلاری اونلارین سلقه و دوشونجه باخیمدان اوخشارلیقلارینا اثر قویور.

4. بوتون شراییطده و دونیانین هر یئرینده, تحصیلاتین اوخشار اولماسینا کیشیلرین تحمولی خانیملارا نیسبت داها آزدیر. دؤکتورا سطحینده اولان بیر آغا دیپلوم بیر قیزلا ائولنسه جامیعه‌ده قبول اولونار آما اونون ترسه‌سی یعنی دؤکتوراسی اولان بیر خانیم دیپلوم بیر اوغلانلا ائولنسه جامیعه طرفیندن قبول اولونان بیر عمل دئییل.

5. ایجتیماعی حرکتی اولمایان بیر جامیعه‌ده تحصیلاتین میزانی گلیرین آز-چوخلوغونا باغلیدیر. بئله بیر جامیعه‌ده, آشاغی طبقه‌لره تحصیل ایمکانی آزدیر و تحصیلات, ایجتیماعی ارزیشین چوخالماسی معناسیندا اولور.

بئله جامیعه‌لرده تحصیلی اوخشارلیق ایجتیماعی و طبقاتی جهتدن اوخشارلیق معناسیندادیر.

6. شکسیز ایکی آیری-آیری سطحدن اولان اینسانلارین ائولنمه‌سی داها تئز صدمه معرضینده اولور و آیری عامیللر ایضافه‌لشنده طلاقا مونجر اولا بیلر.

دونیانین اَن تمیز اؤلکه‌لری


بو اؤلکه‌لرده موحیطی تمیز ساخلاماق هامی‌یا واجیبدیر و هئچ کس شهر و یا طبیعتین تمیز ساخلاماسینی شهرداری‌نین بوینونا آتمیر.

موحیطی ساخلاماق و اونو گله‌جک نسله چاتدیرماق بشریّتین موهوم هدفلریندن بیری ساییلیر کی بو هدف ایقتیصادی توسعه چوخالدیقجان خطره دوشور.

قاباغا گئتمیش اؤلکه‌لرین بعضیسی موحیطه چوخلو ضررلر وورورلار کی اونلاردان چین, آمریکا و هندی نمونه سایماق اولار.

آما دونیادا بعضی اؤلکه‌لر وار کی هم ایقتیصادی جهتدن قاباغا گئدیرلر و هم یاشاییش موحیطینی تمیز ساخلیرلار.

بو اؤلکه‌لرده موحیطی تمیز ساخلاماق هامی‌یا واجیبدیر و هئچ کس شهر و یا طبیعتین تمیز ساخلاماسینی شهرداری‌نین بوینونا آتمیر.

نمونه اولاراق اسکاندیناوی اؤلکه‌لرینده هر شخص اؤزو تولید ائله‌دیگی زیبلین محو اولان لحظه‌یه‌دک مسئولودور و زیبیللری آییرماق و مودیریتی بیر حدده‌دک اونون اؤز بوینونادیر.

بو اؤلکه‌لرده موحیطی تمیز ساخلاماق بیر فرهنگدیر و بو اؤلکه‌لر دونیانین اَن تمیز اؤلکه‌لری ساییلیرلار.

تأسوفله آسیا اؤلکه‌لری او جومله‌دن بیزیم اؤلکه‌ ده یاشاییش موحیطین دوزگون مودیریّتین اولماماسینا گؤره یاخشی روتبه‌ده یئر آلمیر.       

ردیف

اؤلکه

یاشاییش موحیطین قالارگی توسعه شاخیصی

1

فنلاند

75.1

2

نروژ

73.4

3

سوئد

71.7

4

ایسلند

70.8

5

کانادا

64.4

6

سوئیس

63.7

7

اتریش

62.7

8

استرالیا

61

9

نیوزیلاند

60.9

10

ایرلند

59.2

 

اوشاقلارلا نئجه دانیشماق لازیمدیر



سؤزلر اوشاغین ذهنینی دگیشه بیلر. چالیشین اونلارلا دانیشاندا اَن یاخشی سؤزلری ایشلدین. آتا-آنا اولماق اَن چتین ایشلرین بیری و عین حالدا ایشلرین اَن معنالیسیدیر. تأسوفله مسئولیتلی اوشاقلارین تربیتی باره‌ده موجود فیکیرلر بعضاً ایشتیباه رابیطه‌لره مونجر اولور. بعضی والدینلر ایجازه وئرمک مئتودلاریندان ایستیفاده ائدیرلر اوشاغین ایستیقلالینی الیندن آلیرلار. بعضی والدینلر ده ایجازه وئرمکده حددن آرتیق بوش توتورلار اوراجن کی اوشاق فردی محدودیتی اؤرگشمیر.

تحقیقلر گؤرسدیر کی بو یوللارین هر ایکیسی‌ده اوشاقلاردا بویوگندن سونرا سالیم رابیطه‌ قورماغی چتینلدیر. اَن یاخشی تربیت احتیراملی و عدالتلی مئتوددور کی اونون هدفی اوشاغین تسلیم اولماسی یوخ بلکه اؤرگشمه‌سی اولسون. اوشاغین احساسلارین ائشیدیب و اونا احتیرام قویماق, اونا سئچیم حقّی وئرمک و قبول اولونا بیلمه‌ین عمللرین قاباغیندا عادیلانه و موشخص محدودیتلر قویماق, سالیم بیر دنگه یارادار. بو مقاله‌ده سیزه اؤرگدیریک کی اوشاقلارلا رابیطه‌ده نتیجه‌سیز و اثرسیز یوللاردان ایجتیناب ائده‌سیز.

1. چوخ دانیشماق

والدین حددن آرتیق دانیشسالار اوشاقلار قولاق آسمازلار. موحقیقلر دئییرلر کی اینسانین بئینی بیر زماندا فقط دؤرد تیکه ایطّیلاعات و یا مخصوص ایده, قیسا مودّت حافیظه‌ده ساخلایا بیلر. بو میقدار 30 ثانیه و یا ایکی جومله اولور.

فایداسیز نمونه:

«بیلمیرم بو تئرم سنین والیبال و اوزماق کیلاسینی نه ائدیم. حتماً جور گلمز کی اونلارین هر ایکسینه‌ده گئده‌سن چونکی والیبال کیلاسین  شنبه، دوشنبه و چرشنبه ساعت 16 اولور کی اوزماق کیلاسینا حاضیرلاشاندان سونرا واختین اولمایاجاق, مگر  بو کی او کیلاسین وساییلینی‌ده قاباقجادان ییغاسان و اؤزونله آپاراسان و بو یعنی پالتارلارین جومعه گونو یویولمالیدیر . . .»

بو پیامدا موختلیف ایده‌لر وار کی اوشاغی گیج قویار و بو دا باعیث اولار داها سیزین دانیشیغیزا قولاق آسماسین. هابئله بو دانیشیغین کولّی پیامی ایضطیرابلی و منفی‌دیر کی باعیث اولار اوشاق ایسترس و تردیدله عکس‌العمل نیشان وئره. لازیم دئییل بو ایطّیلاعاتین هامیسی بیر یئرده اوشاغا وئریله. اونو نئچه یئره بؤلون کی بیلمگی راحات اولسون. مانعلری دئمه‌میش ایجازه وئرین اوشاق اؤز اولویّتلرین دئسین.

فایدالی نمونه:

«ایسته‌سن کی بو تئرم, هم والیبال و هم اوزماق کیلاسینا گئده‌سن, مجبورسان بیریندن قورتولوب فوراً او بیرسینه گئده‌سن. بونا گؤره یاخشی اولار بو موریدده تصمیم توتاق.»

 بو نمونه‌ده دانیشیغی ایکی جومله‌ده خولاصه ائدیبسیز و بو باعیث اولار اونون درکی اوشاغا راحات اولسون. ضیمناً اساس هدفی‌ده دئمیسیز و ایکینجی مرحله‌ده تقاضانی مطرح ائله‌میسیز (کی اوتوروب بو موریدده دانیشاسیز.) و نهایتده بو کی اوشاغین ایستکلرین نظرده آلماغا اؤز مئیلیزی بللی ائله‌میسیز.

2. حددن آرتیق دئیینمک و هوشدار وئرمک

آتا-آنالارین چوخو هر شئیین تئز حاضیرلانماسی اوچون سحر اوّل واختلارین تلسمه‌سی, ناهارلار, ورزیش پالتارلاری, ایمضالانمیش مشقلر و بوجور زاددلارلا تانیشدیلار. واختیندا حاضیر اولانمایان اوشاقلار مشغول والدین اوچون جیدّی دردسر ساییلیر. آتا-آنالارین چوخو احساس ائدیرلر کی کونترول اللریندن چیخیب و اومیدسیزلیکله ایستیرلر دئیینمکله موقعیتی کونترول ائله‌سینلر. دئیینمگین‌ده بو موشکولو وار کی اونونلا اوشاقلارا اؤرگدیرسیز کی سیزی گؤرمه‌دیم توتسونلار چونکی بیلیرلر کی یئنه‌ده همان مسأله‌نی تیکرار ائده‌جکسیز. کیچیک اوشاقلارین داها چوخ کؤمگه احتیاجلاری اولسا دا آتا-آنا اونلارین بؤیومه‌سیله اونلارا داها چوخ مسئولیت و آزادلیق وئرمه‌لیدیلر.

فایداسیز نمونه (10 یاشلی اوشاغا)

«سنی بیر ساعت تئز یوخودان اویادارام چونکی هئچ‌واخت واختیندا حاضیرلانمیرسان. ایندی پالتارلاینی گئیمه‌لیسن. مشقلرینی حاضیرلاییبسان کی ایمضالایام؟»

10 دقیقه سونرا

«سنه دئدیم حاضیرلاش و سن هله واخت تلف ائلیرسن؟ گؤروم‌دا ائله ایش گؤره‌سن کی هامیمیز یوباناق؟ تئز اول گئت دیشلرینی یو و پالتارلارینی گئی.»

10 دقیقه سونرا

«مشقلرین هانی؟ دئدیم گتیر ایمضالاییم, پالتارینی هله گئیمه‌میسن؟ یوباناروق.»

 و یئنه تیکرار . . .

بو اوشاغین آناسی چوخ مسئولیت بوینونا آلیر و غیر موستقیم او اوشاقلا دانیشیر و موقعیتی کونترول ائله‌مک اوچون اونا اینانمیر. بو مودئل ترپشمک اوشاغین اؤزونه اعتیمادینی آرادان آپاریب اونو بؤیوکلره باغلی ائلر. آنانین لحنی‌ده حیرصلی و منفی‌دیر کی اوشاغین حیرصی و موقاویمتینه باعیث اولار.

فایدالی نمونه:

«45 دقیقه‌یه جن ائودن چیخیریق. لازیم اولان وساییلی حاضیرلایانماسان, اؤزون موعلیملرینه توضیح وئررسن.»

بو امرلر قیسادیلار و اوشاق او ایشلری گؤرمه‌سه بللی و موشخص بیر عاقیبتی مطرح ائلیر. بو یولونان اوشاغا ایمکان وئریلیر کی اؤز ایشلری‌نین طبیعی عاقیبتینی درک ائله‌سین.

3. اوشاغی یولا گتیرمک اوچون تقصیر  و اوتانماقدان ایستیفاده ائله‌مک

موهوم بیر مسأله وار کی کیچیک اوشاقلار سیزین احتیاجلاریزی درک ائله‌میرلر. اونلار بؤیودوکجن سیزی مولاحیظه ائده بیلیرلر. بونا گؤره بو اینتیظار کی اونلار اؤزلرین سیزین یئریزه قویالار و سیزین گؤزوزله باخالار, منطیقلی دئییل. ایندی کی بو ایشی گؤرنمیرلر, بو معنایا دئییل کی پیس اوشاقدیلار. فقط اوشاقدیلار و آنی لذّتلر و محدودیلتلرینی آزماییش ائله‌مگه مشغولدولار. والدینلرین چوخونون باشی شولوغ اولور و نئچه ایشی بیر یئرده گؤرورلر و بعضاً یادلاریندان چیخیر کی اؤزلریندن موغایات اولسونلار. اوندا کی احساس ائدیرلر اوشاق اونلارینان همکارلیق ائله‌میر حیرصله‌نیرلر. چوخ موهومدور کی بوندان قاباق کی بو احساس ائشیگه چیخا و سیزینله اوشاغیزین رابیطه‌سینی کورلایا, اؤزوزله خلوت ائلیه‌سیز و درین نفس چکمک و یا آیری یوللارلا حیرصیزی سویوداسیز.

فایداسیز نمونه:

«نئچه دفعه دئدیم کی اویناتمالیلارینی سهمانا سال, باخ گؤر اویناتمالیلار اوتاغین هر یئرینه داغیلیب. نیه بیر ذره دیقّت ائله‌میسن؟ گؤرمورسن کی سحردن آیاق اوسته‌یم؟ ایندی ده گرک گلم سنین اویناتمالیلارینی ییغام و واختیمی تلف ائدم؟ نیه بو قدر خودبین آدامسان؟»

بو آنا چوخ منفی انرژی تولید ائلیر. بونونلا کی بیز اونون یورقونلوغون درک ائلیه بیلیریک آما اونون اوشاقلا رابیطه‌سی غیر مؤحترمانه‌دیر. اوشاغا «خودبین» دئمک چوخ موخرّیب ایشدیر. اوشاقلار بو منفی مارکلاری ایچلرینه تؤکرلر و یاواش-یاواش بیله فیکیرلشرلر کی کیفایت قدر یاخشی دئییللر. اوشاغی تحقیر ائله‌مک و موقصیر بیلمک اونون بئینینی منفی ائلر. گرک قبول اولمایان مارکی عمله ووراسیز آما یئنه‌ده اوشاغیزی سئوه‌سیز.

فایدالی نمونه:

«گؤرورم کی اویناتمالیلارینی هله ییغیشدیرمامیسان. بو منی ناراحات ائلیر. منه چوخ موهومدیر کی ائو مورتّب اولا و هامیمیز راحات اولاق. ائشیکده اولان اویناتمالیلار گئدیب یئرلرینده  یاتمالیدیلار. صاباح سحر یئنه اونلاری ائشیگه اؤتوره بیلرسن.»

بو آنا حیصرلنمه‌دن و بیرینی موقصر ائله‌مه‌دن اؤز احساسلارین و ایستکلرین مطرح ائلیر و اوشاغینا دا پیس عاقیبت خط-نیشان چکمیر و اونا توضیح وئریر کی صاباح تازادان ایمتحان ائله‌سین. او اوشاغا منفی انگیزه یاپیشدیرمیر و یا اونون شخصیتینه توخونمور.

قولاق آسماماق

هامی سئور کی اوشاغی آیریلارینا احتیرام قویسون. بونون اَن یاخشی یولو اؤز رابیطه‌لریمیزده احتیراملی رفتارلا اولگو دوزتمکدیر. بو باعیث اولار اوشاق احتیرامین ارزیشینی بیلسین. چوخ واختلار دیقتله قولاق آسماق والدینلر اوچون چتین ایش اولور چونکی اوشاقلار معمولاً سؤزون آراسینا آتیلارلار و بیزیم ذهنیمیز ده گؤرولمه‌لی ایشلرله دولودور. بو صورتده اوشاغا دئیه بیلریک کی ایندی اونا قولاق آسا بیلمریک چونکی کیتاب اوخوروق, آما 10 دقیقه سونرا اونون یانینا گئدیب و سؤزلرینه قولاق آساق. چوخ یاخشی اولار کی اونو دیقّتلی ائشیتمک اوچون اونون سؤزلرینه قولاق آسماغا موشخص زمان آییراق. البته یادیزدا اولسون کی اوشاقلار چوخ دؤزه بیلمزلر.

فایداسیز نمونه:

آنانین عکس العملی بیر اوشاغا کی دئییر فوتبالدا بیر قول ووروب.

(گؤزلرینه باخمادان) «اوغلوم! چوخ قشنگدی. ایندی گئت باجینلا اوینا (اؤز-اؤزون زمزمه) گازین شؤعله‌سین نیه بوقدر چوخاتدیم؟»

فایدالی قولاق آسماق, گؤزونه باخماق و ال-اوز حرکتی کیمی کلامسیز رابیطه‌لر و موناسیب کلمه‌لردن ایستیفاده ائله‌مکله مونعکیس اولار. بو آنا اوشاغا بیلیندیریر کی اونو اذیّت ائله‌مه‌سین و اونا موهوم اولان زادلار آنایا موهوم دئییللر. بو باعیث اولار اوشاق تکلیک احساس ائله‌سین.

فایدالی نمونه:

آنانین عکس العملی بیر اوشاغا کی دئییر فوتبالدا بیر قول ووروب.

«به‌به! قول ووردون؟ چوخ عالیدی! اعلادی! من سنه فخر ائلیرم. بیر آزدان سونرا گلیرم یانینا ایستیرم منه تعریفلیه‌سن!»

بو آنا اؤز شوق و علاقه‌سینی گؤرسدیر؛ و اوشاقدان ایستیر کی تعریفله‌سین. او اؤز احساسینی فایدالی صورتده گؤرسدیر و اوشاغا ایجازه وئریر اؤز عکس‌العمللرینه آگاهلیغی اولسون. بوجور عکس‌العمل باعیث اولار اوشاق بیلسین کی موهوم و ارزیشلیدیر و دیقّت مرکزینده اولماغا لیاقتی وار.

اوشاقلاری تربیت ائله‌مک چوخ چتین ایشدیر و هامی بعضاً ایشتیباه ائلر. اوشاقلا دوزگون رابیطه چوخلو زمان و انرژی‌یه احتیاجی وار. اؤز احساسلاریمیزدان و عکس‌العمللریمیزدن خبریمیز اولمالیدیر کی اَن دوز یولو سئچک. ایشلرین عاقیبتین اوشاقلارا نیشان وئرمک, اونلارا محدودیتلری اؤرگدیر و سؤزلرینه قولاق آسماق احتیرام قویماغی اونلارا اؤرگدیر. اؤزوزدن یاخشی موغایات اولمالیسیز کی اوشاقلارین تربیتینه لازیم اولان انرژیز اولسون. مؤحترم, موتعهید و انرژیلی آتا-آناسی اولان اوشاقلار احساسلارینی داها دوز تعدیل ائلیه بیلرلر و بؤیوگندن سونرا داها یاخشی رابیطه‌لری اولار.

ائولنمکدن قاباق تردید اولسا بوشانماق احتیمالی چوخالار


تازا بیر تحقیق گؤرسدیر کی خانیملار ائولنمکدن قاباق, آغالاری ایله ائولنمکده تردید ائله‌سه‌لر, ایمکانی وار گله‌جکده اونلارلا ایختیلافلاری چیخا.

لایو ساینسین دئدیگینه گؤره بو تحقیق ائدن آمریکالی موحقیقلر دئییرلر کی جماعت بئله اینانیر کی اولا بیلر کی هر بیر کس ائولنمکدن قاباق تردید ائله‌سین و بو نیگرانچیلیغا سبب اولا بیلمز.

آما بو موحقیقلرین تحقیقی گؤرسدیر کی بو جور تردیدلر راییج‌ده اولسا عاقیبتلری حتماً خوش اولمور. بو تحقیقده بللی اولدو کی ائولنمکدن قاباق تردیدلری اولان خانیملارین بوشانما احتیمالی آیریلارینا نیسبت 2.5 برابر ایدی.

هابئله ائولنمکدن قاباق تردیدلری اولان ار-آروادلار کی 4 ایل سونرا هله‌ده موشترک یاشاییشلارینا ایدامه وئریردیلر, یاشاییشلاریندان ریضایتلری تردیدسیز جوتلوقلاردان چوخ-چوخ آز ایدی.

بو موحقیقلر لوس آنجلسده 222 جوتلوغو ائولنمگین اوّل آیلاریندا و سونرا آلتی آیدان دؤرد ایله‌دک تحقیق ائله‌دیلر. بو موحقیقلر دئیرلر هر چند ائولنمکدن قاباقکی تردید حتماً آیریلماغا محکوم ائله‌مز آما اونلارین دئدیگینه گؤره زوجلار گرک ائولنمکدن قاباقکی تردیدلری حل ائده‌لر.

ائولی اوشاقلارین رابیطه‌سی آتا-آنالاری ایله مودیریت اولمالیدیر


اوشاقلارین ائولندیکدن سونرا آتا-آنالاریندان فاصیله آچماقلاری‌نین اصلی سببی بودور کی اونلارین آراسیندا سالیم و منطیقلی رابیطه یوخدور و اوشاقلار رابیطه‌نین ساخلاماسی و مودیریّتینی باشارمیرلار. رابیطه‌نین ساخلاماسی و مودیریتی بیر مهارتدیر کی تأسوفله جوانلارین چوخوندا یوخدور و جوانلار زیندگانلیق یولداشی, اونون عاییله‌سی و اؤز آتا-آنالاری آراسیندا تعادول قورا بیلمیرلر و اَن راحت یولو یعنی رابیطه‌نین قیرماسینی سئچیرلر.

بو مسأله, موشکولون حلّینده ضعیف اولماقدان‌دا یارانیر و عاییله‌لر اوشاقلارین یاشاییشیندا یئرسیز دخالت ائله‌مکلری اثرینده موشکول نئچه برابر اولور.

عینادکار اوشاقلا نه ائدیم؟

ایکی یاشلی اوشاغیز, قیشقیرماغی‌ایله سیزی باشا سالیر کی ایستیر اؤزو لیوانا سوت تؤکسون؟ یا سیز ایستیرسیز ائوه گله‌سیز آما او آغلاییب آیاقلارینی یئره چیرپماقلا ایستیر پارکدا قالسین؟ سیز تله‌سیرسیز کی قوناقلیغا گئتمک اوچون وساییلی آلیب گئده‌سیز آما اوشاغیزین کؤنلو ایستیر فروشگاهین پیلّه‌لرین یئنیب قالخا و اوینایا. احتیمالاً سیزین‌ده بئله تجروبه‌ز وار و اوشاغیز ایستیر سؤزون یئریتسین و اونا چاتماق اوچون هر جور قیشقیرماق و های‌-کویدن ایستیفاده ائلیر. آما سیز بیلمیرسیز اونونلا نه ائده‌سیز؟ بو قیسا یازیدا اوشاقلارین کؤنزلیگی و اونون قاباغین آلماق یوللاریندان بحث ائدیریک.

اوشاغیزین رفتارینا دیقّت ائله‌سیز گؤره‌جکسیز کی چوخ واختلار ائله‌دیگی رفتاردان هئچ منظورو یوخدور آما بیزیم نظریمیزه گلیر کی بیزیمله عیناد ائلیر. بو مسأله اوشاغین بالاجالیق واختیندا چوخ اولار. مثلاً ایکی یاشلی اوشاغیز ایستیر تازا تجروبه‌لر ائله‌سین. او ایستیر بیلسین کی نئجه سوت لیوانا تؤکولور و اونون شکلینه دوشور. بونا گؤره سیز صوبحانه‌یه سوت حاضیرلایاندا چالیشیر قابی سیزین الیزدن آلیب و اؤزو سوتو لیوانا تؤکسون. او دئییر: اؤزوم تؤکورم! و البته سیز اونا بو ایشه ایجازه وئرسز هئچ موشکول قاباغا گلمز فقط شاید بیر آز سوت یئره تؤکوله. عَوضینده اونون تازا بیر تجروبه‌سی اولار کی بونون چوخ اهمیّتی وار. آما سیز سوتون تؤکولماغیندان و میزین باتماغیندان قورخساز و نتیجه‌ده اونا بو ایشه ایجازه وئرمه‌‌سز, اوندا عینادکارلیق موشکولو قاباغا گلر و او چالیشار قیشقیر-باغیرلا اؤز ایستگینه یئتیشسین.

بیرینجی نوکته بودور کی اوشاغیزین طبیعی ایستکلرینه اهمیت وئره‌سیز و اونا تازا تجروبه‌لر ایمکانی یاراداسیز. مگر او زمان کی خطرلی ایش اولا کی بوردا گرک مؤحکم اولاسیز و ایجازه وئرمه‌یه‌سیز کی اونون عینادکارلیغی سیزی تسلیم ائده. اوشاغیز ایکی یاشیندان سونرا ایستیر کی موستقیل اولماغی تجروبه ائله‌سین. بو یاشدا طبیعیدیر کی اوشاق خرابکارلیق ائله‌سین و سیز گرکمز اونا مانع اولاسیز و اونداکی ایستیقلالین جوجرمه‌سینه مانع اولاسیز. بو یاشداکی اوشاغا طبیعیدیر کی همیشه موناسیب رفتاری اولماسین, آما سیز بونو عینادکارلیق حسابینا قویمامالیسیز. اونو درک ائدین و مومکون اولان قدر اونا ایستیقلال وئرین و ایجازه وئرین تازا تجروبه‌لر ائله‌سین. اوندا گؤره‌جکسیز کی نئجه قاباغا گئده‌جک و داها بؤیوک ایشلری ایشتیباهسیز انجام وئره‌جک.

نه ائتمک لازیمدیر؟

1. اونو درک ائدین

اوشاق آغلاییب قیشقیر-باغیر سالاندا و اویون زمی‌سیندن چیخماق ایسته‌مه‌سه, اونونلا ساواشماق عَوضینه یاخشیسی بودور کی اونو قوجاغیزا آلاسیز و دوست‌یانا لحنله دئیه‌سیز کی بیلیرسیز کی اویناماقدان و بو خوش لحظه‌لردن آیریلماق چتیندیر. اونا ایناندیرین کی سیز اونون طرفینده‌سیز و اورگیز ایستیر کی قالاسیز آما مجبورسوز قاییداسیز. یادیزدا اولسون کی بو جور واختلار اصلاً حیرصلنمیه‌سیز و اوشاغیزین رفتارینا گؤره اوتانمیاسیز. مهریبان و عینی حالدا مؤحکم اولون و اونا دئیین کی اورگیز ایسته‌میر آما گرک پارکدان گئده‌سیز. ال-آیاغیزی ایتیرسز اوشاغین گلن دفعه‌لر ده بئله ائله‌مک احتیمالی واردیر. آما اگر قاطع و آرام اولساز اوشاق بیلر کی تسلیم اولمالیدیر.

2. جیزیقلاری موعیّن ائدین

اوشاقلارین محدودیته احتیاجلاری وار. یعنی گرک جیزیقلاری اونلارا توضیح وئره‌سیز و بیله‌لر کی کی آیاقلارینی بو جیزیقدان ائشیگه قویسالار رفتارلارینا موناسیب تنبیه اولاجاقلار. آز یاشلی اوشاقلار کی ایستکلرینی دانیشیقلا دئیه بیلمیرلر, اونلاردا آیریلارین وورماق و قیشقیرماق کیمی غیر موناسیب رفتارلار چوخ اولا بیلر. آما بو سیزسیز کی اونلارا اؤرگتمه‌لیسیز کی ایستکلرینه چاتماق اوچون دانیشیقدان کؤمک آلمالیدیلار نه اینکی قیشقیر-باغیر سالسینلار. مثلاً اوشاغا دئیین کی حقی یوخدور آیریسینی وورسون. «بیز هئچ کسی وورماریق, اگر حیرصله‌نیبسن یولداشینا دئ کی اویناتمالینی ایستیرسن و او گرک اونو سنه قایتارا.» یا مثلاً خیاباندان کئچمه‌نین قایداسی بودور کی خیاباندان کئچنده منیم الیمی توتاسان. ایمکانی وار اوشاق بو قایدا-قانونلاری یاددان چیخاردا, آما سیز قاطع اولساز و ثابیت قانونلاری اونون یادینا سالساز, بیر زاد چکمز کی اونلاری اؤرگه‌شر.

بعضی واختلار اوشاق بیر سئری دلیل‌لره گؤره, قانونو آیاقلار. بیز او دلیل‌لره دیقت یئتیرمیریک و فقط چالیشیریق کی اونو تنبیه ائدیب قانونو رعایت ائله‌مگه مجبور ائدک. مثلاً اوشاق قارانلیقدان قورخسا موشخص ساعتده گئدیب اؤز اوتاغیندا یاتماز. ایندی سیز هر نه قدر اونو اویناماقدان و کارتوندان محروم ائده‌سیز یئنه‌ده قارانلیقدان قورخور. سیز تنبیه یئرینه اونون قورخوسونو آزالتماغا بیر یول تاپمالیسیز. مثلاً اونا بیر گئجه چیراغی آلاسیز و یا بیر ایپ اولا کی بیر اوجوندان او یاپیشا و او بیری اوجوندان سیز یاپیشاسیز و احساس ائلیه سیز اونون یاخینلیغینداسیز و اوندان موغایات اولورسوز.

4. یاخشی رفتاری گوجلندیرین

آتا‌-آنالارین چوخو اوشاقلا او واخت دانیشیرلار کی ایستیرلر اونونلا ساواشالار. آغیزلاریندان چیخان کلمه‌لرین چوخو بئله اولور: ائله‌مه! اَل وورما! او دا اؤرگه‌شیر کی شولوقلوق ائله‌مکله والدینین دیقّتینی جلب ائلیه حتّا اگر بو دیقّت ائله‌مک کؤتک وورماق و دئیینماق اولا. بونا گؤره چالیشین اوشاغیزلا امر-نهی‌دن سونرا شیرین دانیشیغیز دا اولسون و اونونلا اوینایین و گؤزل ایش گؤرنده اونو تشویق ائدین. اوندا اوشاق اؤرگه‌شر کی یاخشی ایشلرله‌ده سیزین دیقتیزی جلب ائله‌سین. یادیزدا اولسون کی اوشاقلار قولای ایش گؤرنده اؤزلریده ناراحات اولارلار و یاخشیسی بودور کی سیز اونلاری دیلیزله شاللاق وورمایاسیز. موتخصیصلر اینانیرلار کی اوشاقلارین رفتارین پیسدن یاخشی‌یا تبدیل ائله‌مک اوچون, اوّلده گرک بیر ایش گؤرک کی اوندا یاخشی حیسّ یارانسین و یاخجیلیغا طرف تشویق اولسون. چونکی بو پیس احساس سیزین داعوازلا داها پیس اولسا اوشاغین رفتارین پیسلتمکدن سونرا آیری نتیجه‌سی اولمایاجاق.

بیر آیری نوکته‌ده وار کی یادیزدا اولسون اوشاغا نظم اؤرگتمک اونو کونترول ائله‌مک معناسیندا دئییل. بلکه بو معنایادیر کی اونا اؤز رفتارینی کونترول ائله‌مگی اؤرگه‌ده‌سیز. یاخشی رفتار ائله‌مگه, ایکی یاشلی اوشاغین‌دا انگیزه‌یه احتیاجی وار. او بیلسه کی یاخشی رفتاری باعیث اولاجاق سیزله گؤزل بیر گون سووسون, اونون اوچون بؤیوک انگیزه اولار.

4. موثبت پیشگیرلیکدن ایستیفاده ائدین  

روانشیناسلار اینانیرلار کی ایکی یاشدان اون یاشا قدر اوشاقلار اوچون تک قالماق موناسیب تنبیه ساییلیر. تک قالماق مودتی 2 دقیقه‌دن 10 دقیقه‌یه‌ قدر دگیشه بیلر. بو مودّتده اوشاغین حقی یوخدور دانیشا, بیر شئی یئیه و یا اوینایا. یاخشیسی بودور کی اوشاق بیر صندل اوستونده و یا اوتاغین گوشه‌سینده اوتورا و بو مودّتده هئچ کسله دانیشمایا, یوخسا تنبیه مودّتی چوخالار. آما بعضاً لازیم اولور کی بو مودّتدن موثبت صورتده اوشاغی آراملاتماغا ایستیفاده اولا. مثلاً حیس ائله‌سز کی اوشاغین حؤصله‌سی گئدیب و ایندی‌دی کی های-کوی سالا, پاتلامانین قاباغین آلماق اوچون اونو خلوت بیر مودّته تشویق ائدین. بو خلوتده او اؤزو ایله کیتاب, پتو و آیری شئیلر ده آپارا بیلر. بو ایشه بویون وئرمه‌سه آرامیشیزی ساخلایین. سیز گرک اوشاغیز اوچون بیر اولگو اولاسیز و شاید پیس اولمایا کی ناراحاتلیغیزی آرادان آپارماق اوچون خلوت بیر اوتاغا گئده‌سیز کی اوشاغین پیس رفتارین گؤرمیه‌سیز. سیز و اوشاغیز آرامیشه چاتاندان سونرا موناسیب رفتار باره‌سینده بیر-بیریزله دانیشا بیلرسیز.

5. اوشاغا قودرت و ایختیار وئرین

سیز ده مجبور قالساز رئیسین سؤزونه قولاق آساسیز و اؤزوزدن ایختیاریز اولماسا, نهایتدا یورولارسیز و عوصیان ائدرسیز. اوشاغا اینتیخاب حقّی وئرسز, او ائلیه بیلر کونترول اولموش بیر موحیطده ایسته‌دیگی ایستیقلالا ال تاپسین و بو ایش اونا آرامیش وئرر. اوشاغیزی سیز سئچدیگیز پالتاری گئیمگه مجبور ائله‌مک یئرینه, اونون قاباغینا ایکی دست پالتار قویساز کی بیرینی اینتیخاب ائله‌سین چوخ یاخشی اولار. یئمک و حتّا گئجه ناغیلین واختی‌نین اینتیخابینی اونا وئره بیلرسیز. اوندا گؤره‌جکسیز کی اوشاغین عینادکارلیقلاری باشا چاتدی.

ایمکانی وار دئیه‌سیز کی او همیشه ایشتیباه اینتیخاب ائلیر. آما یاخشیسی بودور کی جریانا بئله باخمیه‌سیز. باخین گؤرون هانسی یاخشیدیر؟ بو کی سیز اونا ایجازه وئره‌سیز صوبحانه‌یه ژئله یئسین یا بو کی سیزدن خبرسیز تختی‌نین آلتیندا ژئله یئسین؟ . . . پس چوخدا چتین توتمایین و ایجازه وئرین ضررلی اولمایانا قدر ایختیار صاحیبی اولسون و اوندان لذّت آپارسین.

6. اوشاغیزین یاشینا و شراییطینه احتیرام قویون

اوشاقلارین هر یاشدا بیر سئری خصوصیتلری وار کی گونده‌لیک برنامه‌لریزی اونونلا تنظیم ائله‌سیز داها آز موشکوله چاتاسیز. مثلاً 2 یاشلی اوشاق پارکدا غذا یئمگی, آرام رستوراندان داها چوخ سئور. پس ائشیکده غذا یئمک قصدیز اولسا و یا بیری‌ایله قرار قویساز اوشاغین یاشینی نظرده آلین و ائله بیر شراییط اینتیخاب ائدین کی او راحت اولسون.

شاید سیز ده ائله بیر شراییطده اولاسیز کی اوشاغین دیر-دیرینا حؤصله‌ز اولمایا. والدینین‌ده بیر سئری موشکوللری اولا بیلر کی آرامیشه احتیاجلاری اولار. سیز ده بو شراییطده اولساز و اوشاغیز آز یاشلی اولسا و سیزین شراییطیزی درک ائله‌مه‌سه, ائلیه بیلرسیز اوشاغین سئودیگی زادلارلا باشینی قاتاسیز. یادیزدا اولسون کی 2 یاشلی اوشاقدان اینتیظاریز اولمامالیدیر سیزی درک ائده. سیز کی توکلریزی بو دونیادا آغاردیبسیز, اونا دا فورصت وئرین سیزین کناریزدا شیرین یاشاییشی تجروبه ائله‌سین.

نه‌واخت و هاردا موطالیعه ائدک؟


کی و کجا مطالعه کنیم

موطالیعه میقدارینی تعیین ائله‌مگه هئچ قانون یوخدور, آما موطالیعه‌نین واختی اوزون اولمامالیدیر. چالیشین بیر ساعت یاریم موطالیعه‌دن سونرا بیر آز دینجله‌سیز. موختلیف افرادین فرقلی هوش و حؤصله‌سی وار.

دیقّت لازیم اولان موطالیعه‌لری یوخودان سونرا ائدین. موطالیعه‌نین اَن یاخشی واختی –کی اؤرگشماغین میقداری یوخاریدیر- سحر تئزدن (آییلماقدان  یاریم ساعت سونرا) و آخشام اولور.

گونون باتماسینا ایکی ساعت قالمیش کیهانی اشعه‌نین آزالماسینا گؤره و گونون یئرله رابیطه‌سی‌نین نوعینه گؤره, حواسّین ایختیلالی آزالار و اؤرگشماق داها یاخشی اولار.

گئجه‌نین آخیر ساعتلرینی ائله موطالیعه‌لر ائدین کی ذهنی فعالیته احتیاجی اولماسین و اونلارا علاقه‌ز اولسون. گئجه‌نین آخیری بونا گؤره کی یوخودان سونرا یاتیرسیز, مطلبلرین فورصتی اولور ساغ یاریم‌کوره‌دن (قیسا مودّت حافیظه یئری) سول یاریم‌کوره‌یه (اوزون مودّت حافیظه یئری) وارید اولسونلار.

چوخ آج و یا چوخ توخ اولاندا موطالیعه ائله‌مه‌یین چونکی اؤرگشماغی آزالدار. اورگیز گئتسه شیرین بیر زاد یئیین.

موطالیعه یئری‌نین حرارتی و رطوبتی موناسیب اولمالیدیر. رطوبت 50 درصد و حرارت‌ده نه چوخ سویوق و نه چوخ ایستی. (23-19 درجه)

موطالیعه یئرین ایشیغی موناسیب اولمالیدیر. گوندوزون ایشیغی اَن یاخشی ایشیقدیر, آما گئجه‌لر موطالیعه ائله‌سیز چالیشین ساری و آغ ایشقدان بیر یئرده ایستیفاده ائده‌سیز. موناسیب ایشیق 400 لوکسدیر. (بیر دانا 18 واتلیق کم‌مصرف لامپین 200 لوکس ایشیغی اولار.)

موطالیعه یئری ساکیت و آرام اولمالیدیر. سس-صدالی و شولوق یئرده موطالیعه ائتمه‌یین.

موطالیعه یئری ایمکان داخیلینده ثابیت و دگیشمز اولمالیدیر. چالیشین اؤزوزو ثابیت و یکنواخت موحیطه عادت وئره‌سیز. گؤرماق فضاسی هر نه‌قدر آز اولسا بیر او قدر دیقّتیز چوخ اولار.

موطالیعه اوچون ثابیت و خاص بیر یئریز اولسون و چالیشین مونظم و تمیز اولسون.

تلویزیون, رادیو و تیلیفون کیمی زادلاری کی دیقّتیزی داغیلدا بیلر موطالیعه یئرینه قویمایین.

یاخشیسی بودور کی موطالیعه اوچون میز و صندلدن ایستیفاده ائده‌سیز. هئچ واخت یورقان دوشکده موطالیعه ائتمه‌یین.

اؤرگشماق ایختیلالین آرادان آپارماق اوچون مخصوصاً نشتاب واختی بیر لیوان ایچمه‌لی و یا میوه سویو ایچین. موطالیعه واختی راحات پالتار گئیین.

موطالیعه واختی هوشوز باشیزدا اولسون. بعضیلری موطالیعه واختی آییق اولارلار آما هوشلری باشلاریندا اولماز.

موطالیعه اوچون بدنی و ذهنی حاضیرلیق لازیمدیر. بللی‌دیر کی ذهنی و روانی حاضیرلیغین جیسمی حاضیرلیغا اوستونلویو وار. موطالیعه‌دن ایکی دقیقه قاباق موطالیعه و اونا مربوط اولان زادلارا فیکیرلشین, سونرا بئش دفعه درین نفس چکین, بیر آز ساخلایین سونرا اؤتورون.

ایش فیشاری اینسانی داغیدار

فشار‌کاری ویرانگر‌ است

ایش و یاشاییش آراسیندا تعادول یاراتماق چوخوموزا چتیندیر. ایشیمیز چوخ اولاندا بیر آز دا چتینله‌شر. ائودن ائشیکده‌کی حددن آرتیق ایشلر, خانیواده و دوستلار رابیطه‌لرینی مودیریّت ائله‌مک نظره چوخ چتین گلیر. بو وضعیت بیزلرین چوخوندا وار و بونونلا بئله هدفیمیز بودور کی بو فیشارلا ساغلام یاشاییشیمیز اولسون.

بوتون انرژیمیز ایش اوچون صرف اولسا روح و بدن ساغلاملیغیمیز چوخ راحات یاددان چیخار. ایشین فیشاری اثرینده بیلمه‌دن دیقّتیمیز آزالار و ایشیمیزین کیفیتی آشاغی یئنر, ایضطرابا دوچار اولاریق و گئتدیکجن شخصی و ایجتیماعی رابیطه‌لریمیزه ضرر ووراریق.

ایش فیشاری داییمی اولسا بدنین مودافیعه سیستمی ضعیفلر و اینسان جور به جور ناخوشلوقلارا موبتلا اولار. سویوق دگمه‌دن و بئل آغریسیندان توتدو جور به جور سکته‌لر و قورخولو ناخوشلوقلارجن اینسانی تهدید ائدر. ایسترس تکلیکده قان فیشارین چوخالدار. ایسترس اؤز اؤزلوگونده پیس دئییل ! ایسترس موفقیت عامیللریمیزدن بیری ساییلیر, چونکی بیزه آرتیق چالیشماغا انگیزه وئریر. تکجه او زمان ایسترسین ضرری وار کی یاشاییشیمیزن بوتون لحظه‌لرینی دولدورسون و حتّا کیچیک ایشلر بیزه نیگرانچیلیق گتیره.

ایسته‌سز کی یاشاییش و ایشیزین فیشارینی کونترول ائده‌سیز گرک هر شئیده موتعادیل اولاسیز. تعادول سیزه کؤمک ائلر کی شاد و یاخشی ایشله‌یه‌سیز. گوجوزون میقدارینی بیلسز و اونون اساسیندا ایشلریزه یئتیشسز داها موفق اولارسیز. شاید ایش باره‌سینده اؤزوزو زورا سالاندا بئله دوشونورسوز کی ایستکلریزه چاتاندا –کی اکثراً مادّی ایستکلر اولار- هامیسی‌نین عوضی چیخار, آما گرک مسأله‌یه آیری پنجره‌دن باخاسیز؛ گؤره‌سن اصلاً ارزیشی وار؟

بوردا ایتسرسین آزالتماسی اوچون فایدالی نوکته‌لر وار. بو نوکته‌لری اوخویوب بو گوندن یاشاییشیزدا ایشه سالین:

ایش موحیطینده

1. هر گونکی هدفلریزی آراشدیرین. ایشلریزی اولویّت اساسیندا گؤرون, چونکی آغیر ایشلریزی قورتاراندان سونرا سیزه راحاتلیق احساسی ال وئرر و آیری ایشلریزه چوخ راحات یئتیشه بیلرسیز. هر هانسی بیر ایشده کؤمگه احتیاجیز اولسا چوخ راحات مطرح ائدین.

2. ایشلریزی واختیندا گؤرون و اونلاری دالی ساخلامایین. ایشی دالی سالاندا اولدوغوندان داها چوخ نظره گلیر و شاید سیزی او قدر نیگران ائلیه‌کی دوشونه‌سیز اولمایا بو ایشی گؤره بیلمه‌یه‌سیز. دوغرودان‌دا چتین ایش اولسا اونو زمان بویو انجام وئرین. ایشین هر بؤلومو قورتولاندان سونرا اؤزوزه ایستیراحت وئرین و قالانینی سونرا انجام وئرین. 5 دقیقه گؤزلریزی یومون و یا دوستلاریزلا دانیشین و ایمکانیزدا اولسا آچیق فضادا قدم وورون.

3. گونده‌لیک ایشیز دوغرودان دا چوخ اولسا و سیزی واقیعاً یورسا, رئیسدن ایسته‌یین کی ایشیزی دگیشسین و یا ایشیزی آزالتسین. ایشیزین میقدار و واختینی تنظیم ائلیه‌ بیلسز دوستلار و خانیواده‌ایله اولماغا داها چوخ واختیز اولار.

4. گونون موشخص ساعتینی ایشله‌یین و بقیّه‌سین ایستیراحت و خانیواده‌یه ایختیصاص وئرین. رئیسیزه ایجازه وئرمه‌یین سیزین بوش و آزاد واختلاریزدان سوءایستیفاده ائله‌سین. بو تکجه سیزسیز کی اؤز آزاد واختیزا تصمیم توتمالیسیز. البته ائلیه بیلرسیز کی رئیسین ایستگینه گؤره ایضافه ایشله‌یه‌سیز آما گرک گؤره‌سیز او سیزین آزاد واختیزا نه قدر قیمت وئریر و ایضافه ایشی نه‌قدر پولون قاباغیندا گؤرورسوز.

5. ایندیلیکده گونده‌لیک ایشین واختی دگیشیر. بعضی ایشلرده بو سیزسیز کی تعیین ائلیرسیز کی گونده نئچه ساعت ایشله‌یه‌سیز. سیزین ایشیزین موقعیتی بئله اولسا راحاتلیقلا گونده‌لیک ایشیزی موعین ائلیه‌ بیلرسیز. آما بو مسأله گرکمز باعیث اولا کی ایشیزی دوزگون یئرینه یئتیرمه‌یه‌سیز. شاید سیزین گوجوز او قدر اولا کی 6 ساعتلیق ایشی 3 و یا 4 ساعتده گؤره‌سیز آما بو مسأله باعیث اولمامالیدیر کی ایشیزی واختیندا تحویل وئرمه‌یه‌سیز.

6. ایشین آراسیندا دینجلین. دینجلماق سیزه سئوینج و انگیزه وئرر. چوخ ایش سیزی یورار و دیقّتیزی آزالدار و باعیث اولار گوجوز آزالسین. بیر آز دینجلمک سیزه کؤمک ائلر کی عصبلریز راحاتلاشسین.

7. گؤردوگوز ایشین سس‌سیزلیگه احتیاجی اولماسا ایش گؤره-گؤره موسیقی‌یه قولاق آسا بیلرسیز. شاید بو بیر طبیب اوچون دوز اولمایا آما بیر توکانچی و یا حسابدار اوچون فایدالی اولار. ایش یئرینده موسیقی‌یه قولاق آسماغا ایمکانیز اولماسا ائوله ایش آراسی مسیرده موسیقیدن فایدالانین. موسیقی سیزه آرامیش وئرر.

8. همکارلار و رئسیزله یاخشی رابیطه‌ز اولسون. چونکی فیشاردا اولان زمانلار اونلارین کؤمگینه احتیاجیز اولاجاق.

9. صبریز چوخ و شیکایتیز آز اولسون. الیزین آلتینداکیلار و حتّا موشتریلرله داورانیشیز دوز اولسون. هردن اؤزوزو اونلارین یئرینه قویون, اوندا گؤره‌جکسیز کی سیزه گلن فیشار آیریلاریندان چوخ دئییل. فایدالی ایشله‌مک یوللاری باره‌ده همکارلاریزلا دانیشین.

10. ایشیزی دوزگون یئرینه گتیره بلمه‌سز ده نیگران اولمایین. شراییط همیشه بیر اولماز و لازیم دئییل کی سیز همیشه کامیل اولاسیز آما سیز گرک بوتون گوجوزله چالیشاسیز و نتیجه‌یه اومیدوار اولاسیز.

ائوده

1. ائو ایشلرینه برنامه‌ز اولسون. ائوین معمولی ایشلرینی تانی‌یین و هر گون موشخص بیر واختی اونلار اوچون نظرده آلین.

2. بوتون مسؤولیتلری بوینوزا آلمایین. یولداشیزدان‌دا کؤمک آلین و اوندان ایسته‌یین سیزینله همکارلیق ائله‌سین. او دا ائودن ائشیکده ایشله‌سه سیزین وضعیتیز داها یاخشی درک ائلر یوخسا, بو سیزسیز کی گرک آیدین صورتده سیزه گلن فیشاری توضیح وئره‌سیز. تک یاشاساز برنامه ‌یازماغیز راحت اولار چونکی معمولاً آز فیشار تحمول ائله‌مه‌لی اولارسیز و مسؤولیتیز آز اولار.

3. یوخ دئمکدن قورخمایین. یورقون اولساز خانیواده عضولری و یا دوستلاریزدان ایسته‌یه بیلرسیز کی سیزی درک ائله‌سینلر. البته «یوخ» دئمک جسارتی باعیث اولمامالیدیر کی هئچ مسؤولیت قبول ائله‌میه‌سیز. سیز گرک آیری فورصتلرده اونو جوبران ائده‌سیز.

4. آیریلارین مالی و عاطیفی حیمایتلریندن فایدا آپارین. ایشیزده دوزگون برنامه‌ز اولسا اوستوزده‌کی فیشار آزالار و راحاتلیقلا موعاشیرتدن لذّت آپاراسیز. سالیم موعاشیرت سیزین روحی و جیسمی سلامتلیغیزی تضمین ائلر.

5. داعوا دالاشی قیراغا قویون کی ائویز اورگه یاتیم اولسون. نئچه ساعت چتین ایشدن سونرا امنیتلی ائوه گئتمک یاپیشار. خانیواده‌زله ایختیلافیز اولسا اونون حلّینه چالیشین . قویمایین حل اولمامیش قالسین. ایختیلاف ذره-ذره سیزی اینجیدر و ائوین موحیطینی سویوق و آغیر ائلر.

6. ورزیشی گونده‌لیک برنامه و وظیفه‌زده نظرده آلین. ایشیزین تحروکی چوخ اولسا دا ورزیشدن ال چکمه‌یین. اوندان علاوه آیری تفریحلریز ده اولسون.

7. بوش واختلاریزدا سیزی هیجانا گتیرن ایشلر گؤرون کی گونده‌لیک ایسترسی آزالداسیز. تفریحی یاشاییشیزدان سیلمه‌یین. باش قاتماغا بیر شئییز اولسون و اونو علاقه‌لریزله موناسیب سئچین. مثلاً سینما, تئاتر و طبیعتده دولانماغا گئدین و یا گونده‌لیک پیادا یئریماغی برنامه‌زده یئرلشدیرین.

8. قوناق چاغیرین و قوناق گئدین. شاید دئیه‌سیز او قدر یورقونسوز کی قوناغا حوصله‌ز یوخدور. آما بو سیزین روحیه‌زی دگیشمک اوچون لازیمدیر.

9. ناخوشلوقلاری جیدّی توتون. باشیز آغریسا زورونان اونو تحمول ائتمه‌یین و هر جوره مقطعی ناخوشلوقلاری موعالیجه ائدین. چونکی اونلارین هر بیری سیزی عصبی ائلیه بیلر.

10. احساس ائله‌سز کی همیشه ایضطیرابیز وار و ایشیزه مانع اولور حتماً بیر موشاویرله مشورت ائدین.

آزادلیق قانون چرچیوه‌سینده تعریف اولار*Azadlıq qanun çərçivəsind


ایمام خمینی(ره) بونا اینانیردیلار کی آزادلیق قانون چرچیوه‌سینده تعریف اولار, و بویوروردولار: دونیانین هر یئرینده بئله‌دیر کی هر میلتین کی آزادلیغی وار او اؤلکه‌نین قانونلاری چرچیوه‌سینده‌دیر. هئچ‌کس آزادلیق آدینا قانونی آیاقلایا بیلمز.

ایمام خمینی(ره) اندیشه آزادلیغینا, سالیم فضا یاراتماق ضرورتی باره‌ده دئییر: نیگرانچیلیغا باعیث اولان فی‌الجمله بودور (کی الآن جماعتین بوتون قیشرلری بیر جور آزادلیق احساس ائلیرلر), بو آزادلیقلا نه ائله‌مک ایستیریک؟ و بونا خاطیر, سیز آزادلیقلا بیزیم یانیمزا گلدیز حال ‌بوکی قاباقجادان گله بیلمزدیز. بیز آزادلیقلا سیزینله دانیشیریق و سیزده بیزیمله دانیشیرسیز. ایندی کی آزادیق, بوتون قئید بندلری قیرمالی‌ییق؟ آزاد اولان لحظه‌دن هر نه ایستیریک ائدک؟ یازاق؟ هر ایش گؤرک؟ آزادلیغین معناسی بودور کی جمهوری ایسلامی‌ده بوتون قئید بندلر گؤتورولسون؟ هر کس هر نه ایستیر ائله‌سین؟ حتّی اومّتین و ایسلامین و قورآنین خیلافینا اولسا. یا یوخ, ایسلامین بیزه وئردیگی آزادلیق اولا؛ ائله آزادلیق کی چرچیوه‌سی وار.

ایمام اینانیردیلار کی آزادلیق قانون چرچیوه‌سینده تعریف اولور و بویوروردولار: دونیانین هر یئرینده بئله‌دیر کی هر میلّتین کی آزادلیغی وار او اؤلکه‌نین قانونلاری چرچیوه‌سینده‌دیر. هئچ‌کس آزادلیق آدینا قانونی آیاقلایا بیلمز. آزادلیق بو دئییل کی مثلاً کوچه‌ده دوراسیز و رد اولانلارا یامان دئیه‌سیز, آللاه ائله‌مه‌میش آغاجینان ووراسیز و دئیه‌سیز من آزادام. بو دئییل کی قلم گؤتوره‌سیز و هر نه گؤیلوز ایستیر یازاسیز حتی ایسلام و قانون ضیدّینه.

ایمام خمینی (ره) آزادلیغی بیر ایلاهی ایمتحان بیلیردیلر و اینانیردیلار کی «ایندی آللاه بو آزادلیغی وئرماقلا بیزی ایمتحان ائلیر. بیر واخت ائلیه بیلمزدیز بیر ایش گؤره‌سیز. ایندی آللاه عینایت ائدیب کی آزادلیغا مانع اولانلار اؤلکه‌دن ایخراج اولوبلار. آللاه سیزی بو یارانمیش آزادلیقلا ایمتحان ائلیر. آللاهین نعمتلری بنده‌لرین امیتحانیدیر. گؤرک کی آللاهین بیزه وئردیگی نعمتی شوکران ائدیریک یوخسا کوفران. کوفران بودور کی آزادلیغیمیزی کیفیر ایشلره وسیله قرار وئرک. شوکران بودور کی آزادلیغی آللاه ایسته‌ین یولدا ایشله‌دک. بیزه وئریلن آزادلیق بیر ایلاهی پایدیر کی خیانت ائله‌سک ایمکانی وار آللاه وئردیگی پایی بیزدن آلا و بیز سابیق حالمیزا قاییداق. هامیمیز بو مسأله‌یه دیقّت ائله‌مه‌لی‌ییک کی یارانمیش آزادلیقدان سوءایستیفاده ائله‌مه‌یک. (جنوب ساحیللری خانیملاری جمعینده 12/4/58)

 

Azadlıq qanun çərçivəsində tərif olar

azadlıq ilahi nemət və imtahandır

imam xümeyni(rə) buna inanırdı ki azadlıq qanun çərçivəsində tərif olar, və deyirdi: dünyanın hər yerində belədir ki hər millətın ki azadlığı var o ölkənin qanunları çərçivəsindədir. Heçkəs azadlıq adına qanunı ayaqlaya bilməz.

imam xümeyni (rə) düşüncə azadlığına, sağlam meydan yaratmaq zərurəti barədə deyir: nigərançılığa səbəb olan xülasəsi budur (ki əlan camaatın bütün təbəqələri bir cür azadlıq ehsas elirlər), bu azadlıqla nə eləmək istirik? Və buna görə, siz azadlıqla bizim yanımza gəldiniz halbukı qabaqcadan gələ bilməzədiniz. Biz azadlıqla sizinlə danışırıq və sizdə bizimlə danışırsınız. İndi ki azadıq, bütün qeyd bəndləri qırmalıyıq? Azad olan ləhəzədən hər nə istəsək edək? Yazaq? Hər iş görək? Azadlığın mənası budur ki islam respoblikasında bütün qeyd bəndlər götürülsün? Hər kəs hər nə istir eləsin? Hətta ümmətin və islamın və Quanın xilafına olsa belə. Ya yox, islamın bizə verdiyi azadlıq ola; elə azadlıq ki çərçivəsi var.

İmam inanırdı ki azadlıq qanun çərçivəsində tərif olur və buyururdular: dunyanın hər yerində belədir ki hər milltəin ki azadlığı var o ölkənin qanunları çərçivəsindədir. Heçkəs azadlıq adına qanunı ayaqlaya bilməz. Azadlıq bu deyil ki məsələn küçədə durasınız və keçənlərə yaman deyəsiniz, allah eləməmiş ağacla vurasınız və deyəsiniz mən azadam. Bu deyil ki qələm götürəsiz və hər nə könlünüz istir yazasız hətta islam və qanun ziddinə.

imam xümeyni (rə) azadlığı bir ilahi imtahan bilirdilər və inanırdılar ki «indi tanrı bu azadlığı verməklə bizi imtahan edir. Bir vaxt edə bilməzdiniz bir iş görəsiniz. İndi tanrı inayət edib ki azadlığa mane olanlar ölkədən ixrac olublar. tanrı sizi bu azadlıqla imtahan edir. tanrının nemətləri bəndələrin imtahanıdır. Görək ki tanrının bizə verdiyi neməti şükran edirik yoxsa küfran. Küfran budur ki azadlığımızı kifir işlərə vəsilə qərar verək. Şükran budur ki azadlığı tanrı istəyən yolda işlədək. Bizə veriln azadlıq bir ilahi paydır ki xiyanət etsək imkanı var tanrı verdiyi payı bizdən ala və biz sabiq halımıza qayıdaq. Hamımız bu məsələyə diqqət etməliyik ki yaranmış azadlıqdan sui istifadə etməyək. (Cənub sahilləri xanımları cəmində 12/4/58)

 

نئجه واختیمیزدان دوزگون ایستیفاده ائدک؟*necə vaxtımızdan düzgün


چگونه از وقتمان بیشتر استفاده کنیم؟

اوزاقدان کلیمانجارو داغلارینا بنزیر. یاخینلاشاندا گؤرورسوز کی بالاجا تپه‌ایدی. بو اینسانلارین عؤمرودور. 10 یاشلی اوشاغا دئسن کی 60 ایل ده یاشایاجاق, نظرینه چوخ گلر, آما 70 یاشیندا بیریندن سوروشسان کی عؤمرون نئجه کئچدی, دئیر: بیر گؤز قیرپیمیندا.

کناریمیزدا ائله آداملار وار کی بوتون ایشلرینه واختلاری اولار. بونا گؤره عؤمر حسرتی یئمزلر. بونلار همان آداملاردیلار کی واختین ارزیشین داها چوخ بیلیرلر و واختلارینا برنامه تؤکورلر. ایستیریک اؤرگه‌دک کی نئجه واختیزدان دوزگون ایستیفاده ائده‌سیز تا گله‌جکده عؤمر حسرتی یئمیه‌سیز.

یازین, یازین, یازین


ادامه مطلب yazının ardı
+

بیر گون بیر تورک واریدی . . .

بیر زامان بیر تورک واریدی کی فارسی دانیشاندا چوخ لهجه‌سی اولاردی. یعنی لهجه‌سی چوخ غلیظ‌ ایدی. بیله‌سیندن سوروشدولار کی آغا سن‌کی بو قدر فارسی کیتاب اوخویوب یازیرسان و بو قدر فارسی دانیشیرسان, نیه فارسینی عمللی باشلی دانیشمیرسان؟ !!

تورک همان غلیظ لهجه‌سی‌ایله جاواب وئریر: سیزین نظریزه من کی بو قدر فارسی کیتاب اوخوموشام, یازمیشام و بو قدر سیزه دانیشمیشام, فارسینی لهجه‌سیز دانیشا بیلمه‌رم؟!!!!

دئدیلر بس نیه فارسینی دوز دانیشمیرسان؟؟!!

تورک همان غلیظ لهجه‌ایله قاییدیب دئدی کی من باشاریرام فارسینی لهجه‌سیز دانیشام آما اورگیم ایستیر منیم سسیمی ائشیدنلر بیلسینلر کی من تورکم !!

بو تورک بؤیوک اوستاد و موعاصیر فیلسوف رحمتلیک علامه محمد تقی جعفری ایدی .


Normal 0 false false false EN-US X-NONE AR-SA MicrosoftInternetExplorer4

یه روز یه ترکه بود که خیلی لهجه داشت یعنی لهجش خیلی غلیظ بود رفتن ازش بپرسن آقا شما که این همه کتاب خوندی این همه سخنرانی کردی چرا لهجه داری پس چرا فارسی رو درست و حسابی صحبت نمی کنی؟!!
ترکه برمیگرده با همون لهجه غلیظ میگه:شما خیال میکنین

من که این همه تحصیلات دارم این همه کتاب خوندم این همه برای شما صحبت کردم نمیتونم فارسی رو درس صحبت کنم؟!!!!!

اطرافیان گفتند پس چرا فارسی رو درست صحبت نمیکی؟!

ترکه برگشت گفت من میتونم فارسی رو بدون لهجه صحبت کنم ولی دلم میخاد هر وقت کسی حرفامو میشنوه بدونه که من یه ترکم!!

این ترک کسی نبود جز بزرگ استاد و فیلسوف معاصر ایران زمین مرحوم علامه محمد تقی جعفری


قوجالیق روانشیناسلیغی


روان ‌شناسی سالمندی

قوجالیق اینسانین طبیعی سئیریدیر؛

قوجالارین روحی سیستملری جوانلارلا فرقلیدیر. قوجالار معمولاً حساس و دَیمه‌دوشر اولارلار, چونکی ایستیرلر اؤز یئرلرین حیفظ ائله‌سینلر, بیر حالداکی بعضاً آیریلاری اونون حالین رعایت ائله‌میرلر.



ادامه مطلب yazının ardı
+

هر شئیی بیلنلر قیامته‌ قدر مورکّب جهلده قالارلار

همه چیزدان‏ها در جهل مرکب ابدالدهر باقی می‎مانند

بیری بیلمه‌سه, حقیقت کشفی‌نین دالیسیجان گئدر آما بیری جهالتیندن خبری اولماسا قیامته‌ قدر مورکّب جهلده قالار.

بیر عیدّه موختلیف موضوعلاردا بونسوز کی اوندا تخصوصی اولسون نظر وئریر. بو «هر شئیی بیلماغین» بیر پارا سببلری وار. رحمتلیک ابو علی‌سینا دئییب کی «علمیم او یئره چاتدی کی بیلدیم ائله بیر شئی بیلمیرم.» بصیرته چاتان ابن سینا ابو سعیدین محضرینه چاتاندان سونرا دئییر: «بیزیم بیلدیکلریمیزی او گؤرور و اورک دیلی‌ایله دئییر. بیز اونون علمیندن خبرسیزیک»

حدیثلرده ده واریمیز کی هر کس بو معرفیته کی هر شئی آللاهین سولطه‌سی آلتیندادیر یئتیشمه‌سه, علمدن هئچ بهره آپارماییب. سقراط دئییر هر کس دئسه‌کی من هر زادی بیلیرم, او جاهیلدن باشقا هئچ نه دئییل و هر کس کی دئییر من بیلمیرم, علمی تازا باشلاییب. چونکی بیلمه‌یَن حقیقت کشفی‌نین دالیسیجان گئدر آما بیری جهالتیندن خبری اولماسا قیامته‌ قدر مورکّب جهلده قالار.  

قورآنین فرماییشینه اساساً علمین بیرینجی علامتی خضوع و خشوعدیر. غرور و کیبر او آداملاردا اولار کی ایدعالاری وار هر شئیی بیلیرلر. قودسی حدیثده واریمیز کی هر کس 40 گون آللاها یالوارا, آللاه اونون علمینی اورگیندن دیلینه جاری ائلر. بونا گؤره علمین اوّلی جهالته اعتیراف ائتمکدیر.

علمین ایکینجی نیشانه‌سی تحقیق و آختارماقدیر. یعنی حتّا دین باره‌سینده ده تحقیق ائله‌مه‌لی‌ییک. اوچونجو نیشانه آللاه, اینسان و دونیا باره‌سینده تحقیق ائله‌مکدیر. سونراکی مسأله کی بیلمه‌لی‌ییک بودور کی بیلک هانسی علمده تحقیق ائلیریک. اینسانی و طبیعی علملرده آزماییش و تحقیق مودئلی‌ایله اوز به اوزوق آما عیرفانی و معنوی مسأله‌لرده موشاهیده و آزماییش یولی‌ایله بیر یئره چاتماق اولماز و گرک اورکله شهودا یئتیشمک.

هر شئیی بیلمگی ایدعا ائدن آداملار, چوخ کیچیک آداملاردیلار کی تأسوفله اونلارا بؤیوک منصبلر وئریلیر. علم دالیسیجان اولان آداملار آز تانینیبلار و کیچیک مسؤولیتلری وار. بؤیوک ایشلر و مسؤولیتلر, بؤیوک آداملارا کی هر شئیی بیلمک ایدعالاری یوخدور تاپیشیریلمالیدیر.

دونیانین اَن دهشتلی بازاری*Dünyanın ən dəhşətli bazarı

خطرناک‌ترین بازار خرید جهان!(فیلم)

بورا سیلاح و توپ-توفنگ بازاری دئییل بلکه معمولی بازاردیر کی ساتانلار و آلانلار همیشه ازیلماق خطری‌ایله اوز به اوزدولر.

تایلند پایتختی بانکوکون یاخینلیغیندا بیر تره‌بار بازاریندا جماعت همیشه قاطار آلتیندا قالماق خطرینده‌دیلر چونکی قاطار بو بازارین دوز اورتاسیندان کئچیر.

بو منطقه‌ جماعتی‌نین جان بلاسی اولان بو قاطار نه آز نه چوخ گونده 8 دفعه ساتیجیلار و آلیجیلارین اعصابی و آلیش-وئریشینه قوناق اولور.

چوخ واختلار بو قاطار میوه‌لر و گؤیلرین اوستوندن گئدیر. البته بو مسأله قاطارین سرنشینلری و بازار جماعتی اوچون طبیعی و عادی بیر مسأله‌یه چئوریلیب آما توریستلر بونو گؤرنده چوخ قورخورلار.

قاطارین سسین ائشیدنده هامی نئچه‌ دقیقه‌لیگه وساییلینی ییغیشدیریب کنارا چکیلیر کی قاطار دا اؤز ایشینه یئتیشسین. قاطار سووشاندان سونرا هامی یئرینه قاییدیر. ائله‌بیل کی هئچ, قاطار گلیب گئتمه‌ییب.

قاطارین سورعتی ساعتده 15 مایل اولور. بللی دئییل بازار قاطار یولو اوستونده دوزه‌لیب یوخسا قاطارین سونرادان یولو بازاردان دوشوب.


Dünyanın ən dəətli bazarı

 

bura silah və top-tüfəng bazarı deyil bəlkə adı bazardır ki satıcılar və alıcılar həmişə əzilmək xətərilə üz bə üzdülər.

Taylənd paytaxtı bankokun yaxınlığında bir tərəvəz bazarında cəmaat həmişə qatar altında qalmaq xətərindədirlər çünki qatar bu bazarın düz ortasından keçir.

Bu məntəqə cəmatının can bəlası olan bu qatar nə az nə çox gündə 8 dəfə satıcılar və alıcıların əsəbləri və alış-verişinə qunaq olur.

Çox vaxtlar bu qatar meyvələr və tərəvəzlərin üstündən gedir. Əlbəttə bu məsələ qatarın sərnişinləri və bazar camaatı üçün təbii və adı bir məsələyə çevərilib amma turistlər bunu görəndə çox qorxurlar.

Qatarın səsin eşidəndə hamı neçə dəqiqəliyə vəsayilini yığışdırıb kənara çəkilir ki qatar da öz işinə yetişsin. Qatar sovuşandan sonra hamı yerinə qayıdır. Elə bil ki heç, qatar gəlib getəməyib.

Qatarın sürəti saatda 15 mayl olur. Bəlli deyil bazar qatar yolu üstündə düzəlib yoxsa qatarın sonradan yolu bazardan düşüb.