یازار: آنار
رسول اوغلو
***
او درحال:
—البتّه، — دئدی و فیکراً اعلانداکی معلوماتلاری بوردا گؤردوکلری ایله موقاییسه ائتدی. هر شئی اعلاندا تصویر اولوندوغوندان دا اوستون ایدی — اوتاغا سؤز اولا بیلمز، راحتلیقلاری دا — اعلا. لیفت، تیلیفون... تیلیفون دئمیشکن هانی تیلیفون؟
اؤیرنجی:
—بس تیلیفون؟ — دئیه خبر آلدی.
قاری ایستولون(میز) آلتیندان ایستوُلو(صندل) چکدی، ایستولون اوستونده تیلیفون جیهازی واردی، آما مفتیلی کسیلمیشدی.
قاری:
-او، تیلیفونو تحویل وئرمیشدی، — دئدی. — آخی ایندی اونون تیلیفون نهیینه لازیمدیر؟ آما جیهاز بیزیمدیر، اگر سیزه تیلیفون واجیبدیرسه، دالینجا دوشون، نؤمرنی سیزه قایتارسینلار.
اؤیرنجی: «تیلیفون نهییمه گرکدیر، — دئیه دوشوندو. —اونسوز، دا بو شهرده بیر تانیشیم-دوستوم یوخدور.
—یوخ، دئدی. — تیلیفونسوز دا کئچینرم. اعلاندا گؤستریلمیشدی، من ده اونون اوچون سوروشدوم. هه، بس ائیوان؟
قاری قورو بیر طرزده:
—ائیوان یوخدور، — دئدی و ساغ دیوارا طرف چئوریلدی. اؤیرنجی اونون باخیشینی ایزلهدی و یالنیز ایندی ساغ دیوارداکی قاپییا دیقّت ائلهدی. قاپی ایکی کوبود تاختا پارچاسییلا میسمارلانمیشدی. اؤیرنجی قاپییا طرف بیر آددیم آتدی، داها دوغروسو، یاریم آددیم آتماق ایستهدی، آما قاری چئویک بیر حرکتله اونون قاباغینی کسدی. قتیتله:
—یوخ، — دئدی، — اگر سیز بو منزیلی کیرایه گؤتورورسونوزسه ایکیجه شرطیم وار. حؤکماً بو شرطلره عمل ائتمهلیسینیز. بیرینجیسی هئچ واخت بو قاپییا یاخینلاشمایین. اونا دَیمهیین، آچماغا جهد ائتمهیین. ایکینجیسی ده حامامدا ایشیغی گئجهلر یانیلی قویون. او ایشیق دنیزدن گؤرونور.
اؤیرنجی هئچ بیر شئی باشا دوشمهسه ده باشینی راضیلیق علامتی اولاراق یئللهدی:
—بس پول؟ — دئیه سوروشدو. — هاچان وئرسم یاخشیدیر؟
قاری:
—ائله ایندی، — دئدی. — دئمهلی، منزیلی کیرایه گؤتورورسونوز؟
اؤیرنجی:
—بلی، — دئدی و دهلیزه کئچدی، اورادا بالاجا چامادانینی قویموشدو، آچدی، پول گؤتوردو، اوتاغا قاییتدی. بوتون بو ایشلر، ایکی دقیقه چکدی.
قاری پوللاری آلدی، تلسیک سایدی:
—بیر آیدان سونرا گلن مودّتین پولونو گتیررسینیز، — دئدی. — ساغ اولون. —او، منزیلین آچارلارینی اؤیرنجییه اوزاتدی. —مطبخده قاب-قاجاق وار، ایستیفاده ائده بیلرسینیز. همچینین یورغان-دؤشکدن، آغدان، بالیش اوزوندن. اونلار دا تاختین ایچیندهدیرلر.
اؤیرنجی قارینی لیفتهجن اؤتوردو و منزیله قاییتدی. ایچری گیررکن اونا ائله گلدی کی، اوتاقدا نه ایسه دَییشیلمیشدیر، آما نه؟ اؤیرنجی دیقّتله اوتاغا گؤز گزدیردی: اونا ائله گلدی کی، فوتولار آزالیب. بعضیلرینین یئرینده میسمارلار گؤرونور. قاری بونلاری هاچان چیخارتدی؟ — دئیه اؤیرنجی دوشوندو. — من دهلیزه چیخاندا؟ ماشاللاه، یامان الدن قیوراقدی قاری.
اؤیرنجینی تعجوبلندیرن او ایدی کی، فوتولار هم آزالمیشدی، همده ائله بیل دَییشمیشدی. او اؤز-اؤزونه: «ایشه باخ، آ! — دئدی. — گؤر نه تئز فوتولاری دَییشیب. اؤزو ده نییه؟ من اونسوز دا اونلاردان هئچ بیرینی تانیمیرام. عمومیتله، دئیهسن بو آرواد باشدان بیر آز ماییفدی. گؤرمورسن نه جور شرطلر قویدو: «حامامدا ایشیغی سؤندورمه، دنیزدن گؤرونور». دنیزین بورا نه دخلی وار، سن الله؟» اؤیرنجی گولدو. شن و قایغیسیز بیر گولوشله گولدو. یالنیز بو گون عرضینده دئییل، بلکه ده بوتون بو گرگین و بورکولو سون آی عرضینده ایلک دفعه بئله شن و قایغیسیز گولوردو. آخیر کی، هر شئی اونون ایستگینجه اولموشدو. اساس دا بودور. اینستیتوتا دوشدو. مؤعجیزه دئییل، ندیر؟ ایکینجی مؤعجیزه ده — باخ، بو منزیل. اؤزو ده بئله اوجوز بیر قیمته. هر راحتلیغی، آخار-باخاری، ساکیتلیگی. اؤزو ده قولاغی چکیلمیش کیمیسن، تامامیله تک قالا بیلرسن، هئچ کس سنه مانع اولماز، نه بیر سس، نه بیر سمیر. اوخو، ایشله، دینجل، یات... اوتور بئله، باخ دنیزه، سیقارئتی یاواش-یاواش سومور ایچینه، دینجل. لعنت شئیطانا، سیقارئتی قورتاریب کی... بو قاری فیکرینی ائله دولاشدیردی کی، سیقارئت آلماغی اونوتدو. عئیبی یوخدور، ایندی دوشوب آلار. ایندی داها اؤز ائوی، اؤز اوجاغی وار، هاچان ایستهسه گئده، هاچان ایستهسه گله بیلر، هئچ کس ده اونو سورقو-سوآلا توتماز. هاردان گلیب، هارا گئدیرسن؟ پیس اولماز چیخیب بیر شهری گزیب دولانسا.
—بو ساعت چیخاریق هاوایا — دئیه اؤیرنجی قرار وئردی. — سیقارئت ده آلاریق. آما اوّلجه بیر اوزوموزو قیرخاق، دوش قبول ائلهیک، مادام کی، بئله انتیقه حامامیمیز وار، گرک اوندان بولا-بول ایستیفاده ائدک ده. سونرا تزه کؤینک گئیینیب گزمگه چیخاریق.
او، کولونکانی(سو قیزدیرانی) یاندیردی، سویوندو و حیسّ ائلهدی کی، دوش اینهلرینین خوش ماساژی بدنینین بوتون گرگینلیگینی، یورغونلوغونو-آرغینلیغینی یویوب آپاریر و بو گونون تلاشلاری دا، «بیردن باش توتمادی» قورخوسو دا، یاواش-یاواش بویاتلاشیب خاطیرهلره چئوریلیر... هر شئی نه انتیقه دوزلدی. اؤیرنجی اوزونو ترتمیز قیرخدی، قورولاندی، دهلیزه کئچدی، چامادانی آچیب تزه کؤینک چیخارتدی، گئییندی، گوزگونون اؤرتوگونو سیییریب آتدی، ساچینی دارادی و اوتاغا گیردی. پنجرهنین رنگی دَییشمیشدی. آخشاملاشیردی و سمانین، دنیزین بویالاری دا توندلشیر، قاتیلاشیردی. گؤرونور، بو رنگ دَییشیکلیکلریندندیر کی، دنیزین سطحی اونا بایاقکیندان داها آشاغی گؤروندو. «منظرهدن اولماز» — دئیه اؤیرنجی دوشوندو و مئکانیکی بیر حرکتله الینی ایستولون اوستوندهکی کولقابییا طرف اوزاتدی. کولقابینین قیراغینا قویولموش سیقارئتدن خفیف توستو قالخیردی. اؤیرنجی سیقارئتی دوداقلاری آراسینا آلیب، ایچینه سوموردو، دنیزین اوزاقلارینا باخدی و بیردن دیکسیندی. آخی اونون سیقارئتی قورتارمیشدی. بو هاردان چیخدی، اؤیرنجی بو سیقارئتی هاچان یاندیردی؟ هم ده کی، یاریسی کول اولوب تؤکولوب، دئمهلی، چوخدان اودلانیب. هاچاندان؟ قاری قویوب گئده بیلمزدی. چوخ واخت کئچیب. دئمهلی، او اؤزو، اؤیرنجی بو سیقارئتی هارادانسا تاپیب یاندیریب، یانا-یانا قویوب حاماما گئدیب... آما نئجه اولوب کی، بوتون بونلار بوسبوتون یادیندان چیخیب، هئچ چور یادینا سالا بیلمیر. هاچان، نئچه؟ اؤیرنجی اؤز-اؤزونه: «بلی، — دئدی، — دئیهسن منیم ایسکلئروز خستلیگیم چوخ ائرکن باشلاییب آخی... من یاندیرمامیشامسا کیم یاندیریب بو سیقارئتی؟ — غریبهدیر». ائله بیل او اؤز-اؤزونو ساکیت ائتمک ایستییردی. بو هئچ ده اونون خوشونا گلمهدی. عمومیتله بوگونکو منزیل سئوداسینین بوتون مزیّتلرینه باخمایاراق، نه ایسه آنلاشیلماز بیر شئی اونو ناراحات ائدیردی؛ آما بونون نه اولدوغونو هئچ جور موعیّنلشدیره بیلمیردی. نهدنسه بیر ده فوتوقرافیالاری گؤزدن کئچیردی. «غریبه صیفتلردیر، — دئیه دوشوندو — نئچه دفعه، نه قدر باخیرسان باخ، هئچ جور یاددا قالمیرلار. حتّا باخ بو — گویا کی، قارینین اوغلو آدلاندیردیغی شخص — بایاق منه ائله گلدی کی، او شکیلده گولومسونور، آما ایندی باخیرام، صیفتینده تبسّومدن اثر-علامت یوخدور. داها دقیق دئسک صیفتی کدرلیدیر، ناراضی بیر ایفاده وار اوزونده، گؤزلری ده عئینیله آناسینین، البته، اگر قاری بونون دوغرودان دا آناسیدیرسا — گؤزلری کیمیدیر — غملی، مشوم.
اؤیرنجی دیوار ساعتینین اؤرتوگونو دارتیب سالدی. — آلتییا ایگیرمی بئش دقیقه ایشلهمیشدی. «ساعتلری ده خریفلهییب، — دئیه دوشوندو. — گؤر، نه یامان گئریدیر. ایندی یقین سککیزین یاریسی اولار». گئدیب حامامدان قول ساعتینی گتیردی — چیمنده (یویاناندا) اوردا چیخاریب قویموشدو. — دوغرودان دا سککیزه ایگیرمی بئش دقیقه ایشلمیشدی.
اؤیرنجی فیت چالا-چالا قاپینی آچدی، چیخدی، لیفتی چاغیردی، گلنده کابینهیه گیردی و بیرینجی مرتبهنین دویمهسینی باسدی.
اؤیرنجی بینادان چؤللوگه چیخدی و بیر نئچه آددیم گئدندن سونرا چئوریلیب ائوینه باخدی. غریبهدیر، سانکی بو ائوده هئچ کس یاشامیردی، ائله بیل ائوی تیکیب تحویل وئرمیشدیلر، آما ساکینلری هله کؤچمهمیشدی. بوتون پنجرهلر، ائیوانلارا آچیلان قاپیلار کیپ باغلی ایدی، هئچ بیر یئرده پالتار ایپی، تیلویزیون آنتئناسی، گول دیبچکلری، پردهلر، ایشیق، بیر سؤزله، هئچ بیر یاشاییش علامتی گؤزه دیمیردی. آخشام دوشوردو. داها دوغروسو، هله آخشام دوشمهمیشدی، آنجاق شر قاریشیردی، آلا-تورانلیغین ائله بیر چاغی ایدی کی، کوچه فنرلرینی(چیراقلارینی) یاندیرماق هله تئزدی، آما بو چیراقلارسیز دا اطرافی سئچمک چتینلشیردی؛ قاش قارالیردی. اؤیرنجی بیر قدر ده چؤللوکده آددیملادی، آیاق ساخلادی، گئری — بینالارینا باخدی، منزیلینین پنجرهسینی تاپیب تعیین ائتمک ایستهدی. بو موشکول مسأله دئییلدی. سولدان سون بلوک، سونونجو مرتبه — کونجدهکی منزیل اونونکو ایدی. بودور، باخ، — دنیزه آچیلان ساری پردهلی پنجره — اونون پنجرهسی. بس بو بیری طرفدن نهدیر او — ائله بیر دیواردان ایکی اوزون دیرک اوزانیب چیخیر. اؤیرنجی دیقّتله باخدی و باشا دوشدو —گؤرونور، بو ایکی دیرک مؤوجود اولمایان ائیوانین دایاقلاری ایمیش و اونلارین آراسیندا گؤرونن قاپی دا محض او چالین-چارپاز تاختالارلا میخلانمیش قاپیدیر. گؤرهسن نه اولوب، ائیوانی تیکمگی اونودوبلار، یا ائیوان اوچوب تؤکولوب، ائله بیرجه بو ایکی دایاغی قالیب؟ بلکه بو اوچولوب داغیلمیش ائیوانین (اگر او، حقیقتاً ده اوچولوب تؤکولوبسه) — مودهیش و فاجیعوی بیر سیرّی وار؟ اؤیرنجی خیاللارا قاپیلدی بلکه محض ائله قارینین اوغلو بو ائیواندان ییخیلیب هلاک اولوب، آخی او، اؤیرنجی، همین قاپییا طرف یؤنلرکن قاری غئیری-عادی بیر چئویکلیکله اونون یولونو کسدی. البته، بوتون بونلار فرضیهلردن باشقا بیر شئی دئییل. بیر ده آخی اونون نه بورجونا؟ اساس اودور کی، دالدالانماغا بیر بوجاغی وار — هم ده بئله گؤزل، راحت منزیل — داها نه لازیمدیر اونا؟ تمیز حامامی، ایشیقلی اوتاغی، ایری پنجرهسی... بودور باخ، بو پنجره. آما الله، بو ندیر بئله؟ پنجره — اونون پنجرهسی بیردن-بیره ایشیقلاندی. محض بو پنجرهده، — اونون پنجرهسینده، تک بیرجه اونون پنجرهسینده ایشیق یاندی. کیمسه ایشیق یاندیردی. دئمهلی، ایندی اورادا، اونون اوتاغیندا کیمسه واردی. اؤیرنجینین اتی اورپَشدی. آنلاشیلماز بیر حیسّ — شعورا تابع اولمایان ایبتیدای واهیمه حیسّی — اؤیرنجینی بیر ایش ائتمگه — قیشقیرماقا، قاچماغا، گیزلنمگه — هر هانسی بیر فعّال حرکته سؤوق ائدیردی، هاوا قارالدیقجا بو حیسّ داها دا گوجلنیر و عئینی زاماندا اونون ال-قولونو باغلاییردی. یوخودا، آدامی قارا باساندا بئله بیر حال کئچیریرسن — قیشقیرماق ایستییرسن، قیشقیرا بیلمیرسن، قاچماق ایستهییرسن، آیاقلارین قیج اولوب قالیر... ائله بو آن — ائوین قاباغینداکی سکی گور ایشیغا قرق اولدو: گئجه چیراقلاری یاندی و اؤیرنجینین باشینا اَن آدی و ساده بیر ایضاح گلدی: اولا بیلسین کی، او، ائوده ایکن بوتون رایونون ائلئکتریک خطّی شبکهیه قوشولماییبمیش، اوتاق ایشیغینین دویمهسی آچیق ایمیش و ایندی بوتون رایونون ایشیقلاری یانارکن، طبیعی کی، اونون اوتاغینین ایشیقلاری دا یانیر. هر شئی نئجه ده آسان و آیدین ایضاح اولونوردو... اؤیرنجی آرخایین گولومسوندو و اوتوبوس دایاناجاغی اولان سمته طرف آددیملادی. آما بیر نئچه آددیم آتاندان سونرا ائله بیل کیمسه اونا دئدی کی، دؤن بیر ده بینایا باخ، داها دوغروسو، اؤز منزیلینه، منزیلین مؤوجود اولمایان ائیوانینا و ائیوانین یئرینده گؤرونن ایکی دایاغا. او چئوریلیب باخدی و بیر آندا — بو آندا دئییلدی، آنین یاریسی، چَرگی، نه بیلیم نئچهده بیری ایدی — بلی، بو قیساجا مدتده اؤیرنجییه ائله گلدی کی، اونون منزیلینین ائیوان بوشلوغونا چیخان قاپیسی آچیلدی و اورادان نه ایسه آشاغی آتیلدی. آما بو آن او قدر قیسایدی، سانکی اونون هئچ بیر گئرچکلیگی یوخ ایدی. آلنینی سویوق تر باسمیش اؤیرنجی بوندان سونرا نه قدر گؤزلرینی همین نوقطهیه زیللهدیسه ده هر شئیی بایاقکی کیمی گؤردو — چالین-چارپاز میخلانمیش قاپی اوّلکی کیمی باغلی ایدی، ائیوان بوشلوغونون دایاقلاری اوّلکی تکین هاوایا اوزانمیشدی.
اؤیرنجی قاچماغا باشلادی، داها دوغروسو، ائله یئیین-یئیین آددیملادی کی، آز قالا قاچیردی. بیر آزدان سونرا او آزدی. قارانلیق بیر کوچهیه گئدیب چیخدی، بوراداکی ائولر او قدر بیر-بیرینه بنزهییردی کی، اؤیرنجی دولاشیب قالدی. «بو ائولر اوچمرتبهلیدیر، — دئیه اؤیرنجی دوشوندو، — اونلارین آراسیندا من موطلق اؤز 20 مرتبهلی، هئچ اولماسا اونون سیلوئتینی(شبحینی) گؤرمهلییم»، حقیقتاً ده بیر نئچه واخت سونرا ساعت دوققوز رادهلرینده او، خئیلی گزیب-دولاشاندان سونرا کؤسؤو(یاری یانمیش) کیمی قارالمیش گؤیون فونوندا نهنگ بینانین کونتورلارینی سئزدی، آما نهدنسه ائو ایندی خئیلی آلچاق گؤرونوردو؛ اطرافداکی اوچمرتبهلیلردن هوندور اولسا دا، هر حالدا ایگیرمی مرتبهیه اوخشامیردی.
دؤردونجو بؤلومون سونو