نوبل جاییزه‌سی

نوبل جاییزه‌سی

یئر سیّاره‌سی میلیاردلار آدامینان دولودور کی هامیسی ایشله‌مک, اویناماق, دوشونمک و گیجللندیرن یوللارین ایچیندن دوز یولو تاپماغا مشغولدولار. بو قارما-قاریشلیغین ایچینده اینسانلارین بیر عیدّه‌سی دیقّتلرین الدن وئرمیرلر و حیاتلا اوز به اوز اولماغا تازا یوللار  تاپیرلار و بونلارین بیر عیدّه‌سی‌ده نوبل جاییزه‌سینی آلیرلار. نوبل جاییزه‌سی هرکسه وئریلن جاییزه دئییل. بو جاییزه 1895-جی ایلینده موخترع و اینسان حقوقی زمینه‌سینده چالیشان سوئدلی آلفرد نوبل طرفیندن قویولدو و علمی-فرهنگی, ادبیات, ایقتیصاد, صولح و باریش, فیزیک و طیب زمینه‌سینده‌کی قاباغا گئتمکلری تشخیص وئریر. نوبل جاییزه‌سی ارزیشلیدیر آما نوبل جاییزه‌سینه باعیث اولان ایشلر ‌داها ارزیشلیدیر. نوبل جاییزه‌سینی قازانانلار ائله موتفکیرلردیلر کی اؤز یاشاییشلارینی اینسان حیاتی‌نین رازلاری‌نین آشکار اولماسینا وقف ائدیبلر, اونلار اینسانین جمعی عاغلی‌نین چوخالماسینا کؤمک ائدیب و اونلارین بیر عیدّه‌سی اؤز موطالیعه‌لریله اینسانین یاشاییشینی تپ-چئویر ائدیبلر: ماری کوری بو فرانسه‌لی-لهستانلی خانیم اؤز موطالیعه‌لریله عالیملرین باخیشلارینی دونیایا نیسبت دگیشه بیلدی. کوری 1867-ده دونیایا گلدی و عؤمرونون چوخونو رادیو اکتیو قایدالاری موطالیعه‌سینده کئچیتدی. 1903-ده حیات یولداشی پیر و هنری بک‌کوئرل ایله بیرلیکده فیزیکده تشعشوعات (رادیو اکتیو) حادیثه‌سی زمینه‌سینده‌کی موطالیعه‌لرینه گؤره نوبل جاییزه‌سینی آلدیلار. ماری کوری 1911-ده و بو دفعه رادیوم و پولونیومون کشفینه گؤره نوبلین شیمی جاییزه‌سینی آلدی. آلبرت انشتین فیزیک نوقطه نظریندن, انشتین دونیایا و بوتون وارلیغا تازادان باخماغا کؤمک ائله‌دی. او شیمی و ریاضی ریشته‌سینده تحصیلینی قورتاراندان سونرا سوییسین ایختیراع ثبت دفترینده ایشه باشلادی و بئکار واختلاریندا جرم-انرژی برابرلیغینی کشف ائدیب نیسبیّت نظریه‌سینی ایرائه وئردی. 1921-ده فوتو الکترونیکین تأثیری‌نین کشفینه گؤره فیزیک نوبل جاییزه‌سینی قازاندی و بو کشفین اثرینده تیلویزیون و سینما کیمی کشفلر اولوندو. ایوان پاولوف او 1904-ده نوبلین فیزیولوژی جاییزه‌سینی قازاندی. اونون اَن مشهور تحقیقلری شرطی عکس‌العمللر زمینه‌سینده اولوب. او اؤز مشهور آزماییشینده هر دفعه ایتلره یئمک وئرنده, زنگ چالیردی و بو آزماییشی نئچه دفعه تیکرار ائدندن سونرا, ایتلر زنگ سسی ائشیدنده آغیزلاری‌نین سویو آخیردی. چوخ چکمه‌دی کی بللی اولدو آداملارین‌دا اوخشار خصوصیتلری وار. پاولوفون باخیشی روانشیناسی علمینده تازا قاپیلار آچدی.