دین خادیمی din xadimi
دین, حکایه, تکنولوژی و ساییر موضوعلاردا یازیلاردین خادیمی din xadimi
دین, حکایه, تکنولوژی و ساییر موضوعلاردا یازیلار20 پئنس
بو حادیثه اینگیلسین پایتختی لندنده باش وئریب...
لندنده‌کی مسجیدلردن بیرینه یئنی دین خادیمی تعیین اولونموشدو. دین خادیمی شهره گئتمک اوچون عئینی اوتوبوسا مینیر و اکثر حاللاردا دا عئینی سوروجویه راست گلیردی. بیر گون بیلیت آلارکن سوروجو بیلمه‌دن دین خادیمینه 20 پئنس آرتیق وئردی. دین خادیمی اوتوروب پولونو سایاندا سوروجونون آرتیق پول وئردیگینی بیلدی. اؤز-اؤزونه 20 پئنسی قایتاریب-قایتارمیاجاغینی فیکیرلشدی. اما اورگیندن بیر سس‌ده «20 پئنس نه‌دیر کی؟ سوروجونون هئچ وئجینه‌ده دئییل. اوتوبوس شیرکتی چوخ پول قازانیر. سنه آرتیق وئریلن 20 پئنسین اونلارا نه زیانی اولار؟» دئییردی.
دین خادیمی ده بو پولو آللاهدان گلن بیر هدیه کیمی ایستیفاده ائده بیلجگینی فیکیرلشیردی. دایاناجاغا چاتمامیش ایمام یئریندن قالخا‌راق سوروجونون یانینی یاخینلاشدی. 20 پئنسی گئری قایتاردی و دئدی:
- 20 پئنسی آرتیق وئرمیسیز.
سوروجو گولومسه‌یرک بئله جواب وئردی:
- سیز مسجیدی‌نین تزه ایمامیسیز؟ خئیلی واختدیر ایسلامی اؤیرنمک اوچون سیزین مسجیده گلمک ایسته‌ییردیم. بونا گؤره قصداً آرتیق پول وئردیم. نئجه عکس‌العمل وئرجگیزی اؤیرنمک اوچون.
دین خادیمی اوتوبوسدان دوشرکن ائله بیل آیاقلارینی حیسّ ائتمیردی. اؤزونه گلمک اوچون بیر ستوندان توتدو. دین خادیمی نین گؤزوندن یاش آخیر و بو سؤزلری دئییردی: «ائی آللاهیم! منی باغیشلا! آز قالا ایسلامی 20 پئنسه ساتیردیم...»
اینجه‌له‌مه * Derinleme
اینجه‌له‌مه * Derinleme
محمد صلاحدان سوروشدولار: «باطیل دین و ایدئولوژیلرده نییه درینله‌مک و اینجه‌له‌مک لازیم دئییل؟» جواب وئرمیش: «بیر یئمگین فاسید اولدوغونو آ«لاماق اوچون، هامیسینی یئمک لازیم دئییل».
Derinlemesine
Batıl din ve ideolojileri, neden derinlemesine incelemek gerekmiyor? Diye sorduklarında, Mehmet Salah şu cevabı vermişti:
- Bir yemeğin bozuk olduğunu anlamak için, tamamını yemek icap etmez.
عئینی دینده اولماق * dini Paylaşmak
عئینی دینده اولماق * dini Paylaşmak
قدیم آغیر بوکس قهرمانی
محمد علی کلئی، 11 سپتامبر گونو یئرله بیر اولان دونیا تیجارت مرکزینه حادیثه‌دن
بیر آی سونرا گؤرمگه گئتدیگینده، خبرنیگارلار اوندان سوروشموش: «شوبهه‌لیلرله
عئینی ایسلام اعتیقادیندا اولدوغوزدان نه حیسّ ائدیرسیز؟» محمد علی ظرافتلی جواب
وئریر:
- «بس سیز هیتلرله عئینی دینده اولماغیزدان نه حیسّیز وار؟»
dini Paylaşmak
Eski ağır siklet boks şampiyonu Muhammed Ali, 11 Eylül günü yerle bir olan Dünya Ticaret Merkezi’ni olaydan bir ay kadar sonra ziyarete gittiğinde, gazeteciler kendisine; “şüpheliler ile aynı İslâm inancını paylaşmasından dolayı neler hissettiğini” sorarlar. Muhammed Ali nazikçe cevap verir:
- Peki siz Hitler’le aynı dini paylaşmaktan dolayı ne hissediyorsunuz?
ثروت * Servet
ثروت * Servet
مشهور بیر فیلسوفا: «ثروت
آیاقلاریزین آلیتندا اولدوغو حالدا نییه بو قدر کاسیبسیز؟» سوروشموشلار. جواب
وئرمیش:
- «اونا چاتماق اوچون اَییلمک لازیم اولدوغو اوچون».
Servet
Meşhur bir filozofa:
- Servet ayaklarınızın altında olduğu halde neden bu kadar fakirsiniz?
diye sorulduğunda:
- Ona ulaşmak için eğilmek lazım da ondan, demiş.
نییه ایمتحان آلیرسیز؟ * Neden İmtihan Ediyorsunuz
نییه ایمتحان آلیرسیز؟ * Neden İmtihan Ediyorsunuz
موعلیم
شاگیردلرین عاغلینی قاریشدیرماق اوچون دئمیش: «اوشاقلار! آللاه هامی‌میزین جنّته
گئتمه‌سینی ایسته‌دیگی حالدا، نییه بیزی دونیایا گؤندرمیش؟»
اوشاقلارین بیری سوآلا جواب وئرمیش: «موعلیم، شوبهه‌سیز سیز بیزیم کیلاسدان قبول اولمامیزی ایستیرسیز. او حالدا نییه هامی‌میزا 20 وئرمه‌ییب ایمتحان آلیرسیز؟
Neden İmtihan Ediyorsunuz
Öğretmen, öğrencilerin aklını karıştırmak için: – Çocuklar, demiş. Allah hepimizin cennete gitmesini istediği halde, neden bizi dünyaya göndermiş? Çocuklardan biri, soruya karşılık vermiş: – Öğretmenim, demiş. Şüphesiz ki siz bizim sınıf geçmemizi istiyorsunuz. O halde neden hepimize birer 20 vermeyip imtihan ediyorsunuz?..صنوبر آغاجی ایله قاباق * Kavak Ağacı ile Kabak
صنوبر آغاجی ایله قاباق * Kavak Ağacı ile Kabak
یئکه‌پر
بیر صنوبر آغاجی‌نین یانیندا بیر قاباق بوتاسی بوی آتمیش. باهار ایرلیله‌دیکجه
بیتکی صنوبر آغاجینا ساریلاراق یوکسلمگه باشلامیش. یاغیشلارین گونشین تأثیری
آلتیندا دهشتلی سورعتله بوی آتمیش صنوبر آغاجی ایله بیر بویا چاتمیشدی. بیر گون
دؤزه بیلمه‌ییب سوروشور:
- «سن نئچه ایلده بو حالا گلدین آغاج؟»
- «اون ایلده» دئمیش صنوبر آغاجی.
- «اون ایلده؟» دئیه گولموش و چیچکلرینی ساللامیش قاباق.
- «من تقریباً ایکی آیدا سنینله عئینی بویا گلدیم باخ !»
- «دوغرو» دئمیش صنوبر.
گونلر گونلری قووالامیش و پاییزین ایلک یئللری باشلایاندا قاباق اوشومگه سونرا یارپاقلارینی دوشورمگه، سویوقلار آرتدیقجا دا آشاغی‌یا دوغرو ائنمگه باشلامیش. ناراحاتلیقلا صنوبردن سوروشموش:
- «منه نه‌لر اولور آغاج؟»
- «اؤلورسن» دئمیش صنوبر.
- «نه اوچون؟»
- «منیم اون ایلده گلدیگیم یئره ایلک آیدا گلمگه چالیشدیغین اوچون».
درس: چالیشمادان زحمت چکمه‌دن بیر یئره یئتیشمک باشاری ساییلماز. راحات قازانیلان راحات الدن گئدر. هر ایشده آلین تری و زحمت شرطدیر.
Kavak Ağacı ile Kabak
Ulu bir kavak ağacının yanında bir kabak filizi boy göstermiş. Bahar ilerledikçe bitki kavak ağacına sarılarak yükselmeye başlamış. Yağmurların ve güneşin etkisiyle müthiş bir hızla büyümüş ve neredeyse kavak ağacı ile aynı boya gelmiş. Bir gün dayanamayıp sormuş kavağa:
-Sen kaç ayda bu hale geldin ağaç?
-On yıl da, demiş kavak.
-On yılda mı? Diye gülmüş ve çiçeklerini sallamış kabak.
-Ben neredeyse iki ayda seninle aynı boya geldim bak!
-Doğru, demiş kavak.
Günler günleri kovalamış ve sonbaharın ilk rüzgârları başladığında kabak üşümeye sonra yapraklarını düşürmeye, soğuklar arttıkça da aşağıya doğru inmeye başlamış. Sormuş endişeyle kavağa:
-Neler oluyor bana ağaç?
-Ölüyorsun, demiş kavak.
-Ni çin?
-Benim on yılda geldiğim yere, iki ayda gelmeye çalıştığın için.
1.Ders: Çalışmadan emek harcamadan gelinen nokta başarı sayılmaz. Kolay kazanılan, kolay kaybedilir. Her işte alın teri ve emek şarttır.
کریم آدام باغیشلادیغینا قاییتماز ! * الکریم لا یرجع فی هبته !
کریم آدام باغیشلادیغینا قاییتماز ! * الکریم لا یرجع فی هبته !
اصمعی دئییر: بیر چؤل
آدامینا ناماز قیلارکن راست گلدیم، اونونلا ناماز قیلدیم. باشلادی اوخوماغا: والشمس
وضحاها والقمر إذا تلاها کلمة بلغت منتهاها لن یدخل النار ولن یراها رجل نهى النفس
عن هواها.. (گونش و اونون ساچماسینا آند اولسون، اونون آردینجا گلن آیا آند
اولسون، سؤزون آخیری بلاغتلی اولار، اودا داخیل اولماز و اونو گؤرمز، اؤزونو
نفسیندن اوزاق ساخلایان کیشی . . )
اونا دئدی: «اوخودوغون قورآندا یوخدور».
دئدی: «منه اؤیرت».
فاتحه ایله إخلاص سوره‌سینی اونا اؤیرتدیم. نئچه گون سونرا اوردان کئچنده گؤردوم فاتحه سوره‌سینی تک اوخویور. دئدیم: «او بیری سوره نئجه اولدو؟»
دئدی: «اونو عمی اوغلوما باغیشلادیم، کریم آدام باغیشلادیغینا قاییتماز».
الکریم لا یرجع فی هبته
الأصمعی قال: مررت بأعرابی یصلی بالناس فصلیت معه، فقرأ والشمس وضحاها والقمر إذا تلاها کلمة بلغت منتهاها لن یدخل النار ولن یراها رجل نهى النفس عن هواها..
فقلت له: لیس هذا من کتاب الله
قال: فعلمنی
فعلمته الفاتحة والإخلاص، ثم مررت بعد أیام، فإذا هو یقرأ الفاتحة وحدها، فقلت له: ما للسورة الأخرى؟
چؤل آدامی و فیل سوره‌سی * أعرابی و سورة الفیل
چؤل آدامی و فیل سوره‌سی * أعرابی و سورة الفیل
اعرابی ایمام جماعتی دالیسیندا صوبح نامازی قیلیردی. ایمام بقره سوره‌سینی اوخودو. اعرابی‌نین تلسیک ایشی اولسا دا ایشینه چاتا بیلمه‌دی.
صاباحیسی گون یئنه مسجیده گلدیگینده ایمام فیل سوره‌سینی اوخوماغا باشلادی. اعرابی نامازی یاریمچیق قویوب گئدرکن دئدی: «دونن بقره سوره‌سینی اوخودون گون اورتایاجن قورتولمادین، بوگون‌ده فیل سوره‌سینی اوخورسان، اینانمیرام گئجه یاریسینا قدر قورتولاسان».
أعرابی و سورة الفیل
وصلى أعرابی خلف إمام صلاة الغداة، فقرأ الإمام سورة البقرة، وکان الأعرابی مستعجلاً ففاته مقصوده.
فلما کان من الغد بکر إلى المسجد فابتدأ الإمام بسورة الفیل فقطع الأعرابی الصلاة وولى وهو یقول: أمس قرأت البقرة فلم تفرغ إلى نصف النهار، والیوم تقرأ الفیل ما أظنک تفرغ منها إلى نصف اللیلعلاقه (فانتاستیک پووئست) 10 سونونجو بؤلوم
علاقه (فانتاستیک پووئست) 10 سونونجو بؤلوم
یازار: آنار
رسول اوغلو
***
«پسیخیاتر»-آستروفیزیکین رنگی قاچدی:
—نه قاپی، نه منزیل؟ سیز نه دانیشیرسیز؟
—باخ بو قاپی — دئیه اؤیرنجی اوتاقداکی قاپییا طرف چئوریلدی و چیلغینلیقلا چیغیردی:— آمان الله، بو دا بیر فوکوس! یوخ، سیز دوغرودان داهی‌سینیز. من ایندیجه بو قاپیدان ایچری گیردیم و قاپیدا آچیق قالدی، آما بیر باخین، — او یئنه‌ده تاختا‌لارلا چالین-چارپاز میخلانیب. داها سؤزوم یوخدور، گؤزو باغلیجیلیغینیز اعلا‌دیر.
—بیلیرسیز نه وار؟—دئیه «پسیخیاتر»-آستروفیزیک تمکینله دانیشماغا باشلادی. او هله‌ده ساپ‌ساری ایدی، آما گؤرونور اؤزونو اله آلا بیلمیشدی. — من بیلمیرم کی، سیز بوتون بو سؤزلرله نه دئمک ایسته‌ییرسیز. بلکه آنام منیم بوردا اولماغیمدان ایستیفاده ائدیب منزیلی روحی خسته‌یه وئریب. من بئله دوشونمک ایسته‌مزدیم، آما هر حالدا منه ائله گلیر کی، سیز ناحاق ایچیرسینیز.
—یاخشی، — اؤیرنجی آلدادیجی بیر ساکیتلیکله موصاحیبینه باخدی. — گؤرک روحی خسته هانسیمیزدیر و کیم-کیمی دلی ائده‌جک. بو ساعت من سیزین گؤزونوز قارشیسیندا بو قاپینی آچاجام.
پسیخیاتر هیه‌جانلا:
—یوخ، یوخ، — دئدی، اونون رنگی داها دا قاچدی.
—هه، جادولارینیزین سیرّی آچیلا‌جاق، اوندان قورخورسونوز؟ من ایندیجه بو قاپینی آچاجام و سیزی قونشو منزیله آپاراجام. اورا کی، بایاق اورادا سیز بیغسیز پسیخیاتر ایدینیز. یا بلکه قارداشینیزدیر اوردا، بیلمیرم، هر حالدا من سیزین هامینیزی ایفشا ائده‌جم، بوتون سیزین موردار عاییله‌نیزی! گؤروم نه سببدن منیم باشیما بو اجلاف اویونلاری آچیرسینیز.
اؤیرنجی ائله بیل قیزدیرما ایچینده، آددا-بوددا دانیشیردی.
«پسیخیاتر»-آستروفیزیک حیرصلنمکدن داها آرتیق تعجوبلنیردی و اونون مات قالماسی، ساده‌لؤوح تعجوبو اؤیرنجینی داها دا اؤزوندن چیخاریردی. اؤیرنجی چیلغین بیر حرکتله تاختا‌لاری قوپارتدی، دارتیب قاپینی آچدی و آددیم آتدی. آما گؤزلری قارشیسیندا 20 مرتبه هوندورلوگونده‌کی بوشلوق گیردابینی گؤرن آن دمیر بارماقلار اونون کؤینگی‌نین بوینوندان یاپیشدی و ساخلادی — بو ائو صاحیبی‌نین بارماقلاری ایدی.
پسیخیاتر-آستروفیزیک:
—دلی اولموسوز؟ — دئدی. — آخی بورا‌داکی بالکون نئچه ایلدیر اوچوب، اودور کی، بیز ده بو قاپینی میخلامیشیق. اوتورون.
ائو صاحیبی اؤیرنجینی اوتوزدوردو و هله‌ده آچیق قاپییا چپ-چپ باخا‌راق اوتاقدان چیخدی، بیر ایستکان سو گتیردی، اؤیرنجی‌یه اوزاتدی:
—ایچین.
اؤیرنجی ایچدی و بیر قدر ساکیتلشدی. او اؤزونو ازگین حیسّ ائدیردی. ائله بیل هر شئیدن بئزمیشدی، هر شئیدن بیقمیشدی، هر شئیدن اوسانمیشدی، دونیادا هر شئیه قارشی لاقئیدلیک دویوردو.
ائو صاحیبی:
—اؤزونوزو پیس حیسّ ائدیرسیز؟ — دئیه خبر آلدی. اؤیرنجی تام بیر بیگانه‌لیکله:
—بیلمیرم، — دئدی.
—دینجلین. هر شئی کئچیب گئدر. گؤرونور، ایچکی سیزه چوخ پیس تأثیر ائدیر. بیر ده کی... من چوخ ناموناسیب واختدا گلدیم... گرک منی باغیشلایاسینیز... بیلسه‌یدیم...
اؤیرنجی:
—عئیبی یوخدور، — دئدی.
—من ائله بیل لاپ گؤیدن دوشدوم، — ائو صاحیبی ائله هئی اؤزونه برائت قازاندیرماغا چالیشیردی. — خاریجدن بیر آز قاباق گلمیشم و یئنه‌ده گئدیرم. ایندی‌ده باشقا اؤلکه‌یه، باشقا کونگیره‌یه. واخت مسأله‌سینه حصر اولونموش کونگیره‌یه. واختین فلسفی و فیزیکی ماهیتینه حصر اولونموش کونگیره‌یه. ایجازه وئررسینیز سیقارئت چکیم؟
اؤیرنجی یونگولجه باشینی ترپتدی، یعنی کی، هه، بویورون، سونرا ایکینجی دفعه باشینی یئلله‌دی، یعنی کی، یوخ: موصاحیبی اونا سیقارئت تکلیف ائدیردی. ائو صاحیبی سیقارئتینی آلیشدیردی و درین قوللاب ووردو — سیقارئتین خوش، شیرین‌تهر عطری واردی.
—بیلیرسیز، — دئیه ائو صاحیبی یئنیدن سؤزه باشلادی، — بوتون بو کونگیره‌‌لرین هئچ بیر اهمیتی یوخدور. باخ من ایندیجه چوخ بؤیوک بیر کونگیره‌دن گلیرم، بایاق سیزه دئدیم. اوزاق دونیا‌لارلا علاقه پروبلئمینه حصر اولونموشدو کونگیره. بوتون اؤلکه‌لردن ان مشهور عالیملر توپلاشمیشدی. معروضه‌لر، معلوماتلار، فیلملر، فوتولار، لئنت یازیلاری، نه بیلیم داها نه‌لر، نه‌لر. آنجاق منیم فیکریمجه، بو پروبلئم کؤکوندن یانلیش قویولور. سیزی یورمورام کی! تاکسینی 7-30-آ سیفاریش ائله‌میشم، اودور کی، هله یاریم ساعت‌ده زهله‌نیزی تؤکه‌جم... بلی... مسأله بئله‌دیر کی، منیم فیکریمجه کوسمیک علاقه‌لر پروبلئمینه تامامیله باشقا پرینسیپلرله(اصول‌لارلا) یاناشماق لازیمدیر. توتالیم، باخ، او کونگیره‌ده نه‌دن دانیشیلیردی؟ آرئسیبودا نهنگ(بؤیوک) بیر رادیوتئلئسکوپ قورولوب. بو تئلئسکوپون واسیطه‌سیله کوسموسون درینلیکلرینه معلومات گؤندریلیب. نه باره‌ده؟ او باره‌ده کی، بیز—یئر آداملاری اونلوق سای سیستمیندن ایستیفاده ائدیریک. بئش آتومو ان واجیب ساییریق. ایکی آیاغیمیز، بیر باشیمیز وار. یئر اوزونده ساییمیز دا یئددی میلیاردا یاخیندیر. چوخ عجب. منی باغیشلایین، آما بو اصوللا قیزا ائلچی گئتمک و اوغلان حاقیندا معلومات وئرمک اولار — پئشه‌سی بو، وظیفه‌سی بو، پولو-دؤولتی بو قدر، قوهوم-اقرباسی فیلان‌کسلر و س. و س. آما کوسمیک کونتاکتلاری بو اصوللا یاراتماق اولماز. مثلاً، چیکاقو اونیوئرسیتئتی‌نین پروفئسورو درئیک، بومبئی اونیوئرسیتئتی‌نین پروفئسورو موکئرچی، یاپونیا‌دان بیر پروفئسور، آدی یادیمدا دئییل، چیخیش ائتدیلر. اونلارین هامیسی نئچه ایللردیر کی، چوخ قووّتلی رادیوتئلئسکوپلار و کامپیوترلر واسطه‌سیله یاخین قالاکتیکا‌لاری ایزله‌ییرلر، رادیوسیقناللاری یازیرلار، آما نه نتیجه حاصیل اولوب؟ هامیسی عئینی بیر نتیجه الده ائدیبلر، یعنی هئچ بیر نتیجه — اولدوزلار سوسوب. ایندی‌ده اوتوروب باشلارینی سیندیریرلار: اگر دوغرودان‌دا اوزاق اولدوزلاردا حیات وارسا، بس نییه اورداکیلار های وئرمیرلر؟! اگر بیزیم رادیو و تئلئسیقنال‌لاریمیزی ائشیدیرلرسه، نییه دسته‌یی قالدیریب جاواب وئرمیرلر — او گولومسوندو و قیریق مفتیل‌لی تیلیفون دسته‌یینی گؤستردی. من تیلیفون دسته‌یینی نظرده توتورام — سونرا نه ایسه دوشونوب علاوه ائتدی — یئری گلمیشکن، بو تشبیه تصادوفی‌ده اولسا، چوخ دقیقدیر. بیز کوسموسلا محض بو جور تیلیفونلا، قیریق تئل‌لی تیلیفونلا، علاقه‌سیز تیلیفونلا دانیشماغا جهد ائدیریک. تصوّور ائله‌یین کی، بعضاً نه جور معنا‌سیز ایشلر گؤرولور. بیر نئچه ایل بوندان قاباق آمئریکا‌لیلار کوسموسا روک-ن-رولل موسیقیسی‌نین مئلودیا‌لارینی گؤندرمیشلر. ایندی‌ده اوتوروب باشلارینی بولاییرلار — نییه بیر جاواب چیخمادی. بلکه بو موسیقینی اورا-داکیلار بگنمه‌ییب. ائله بیل بو رادیو دینله‌ییجیلرین سیفاریشیله کونسئرت-زاددیر. مروزچیلردن بیری حتی بئله بیر فیکیر آتدی اورتالیغا: دئییر، شوبهه‌سیز، کوسموسدان بیزه خبرلر گؤندریرلر، آما یوز ایلده بیر دفعه. یوز ایل بوندان قاباق، نئچه یوز، نئچه مین ایل بوندان قاباق یئر اوزونده رادیو یوخ ایدی کی، ایسماریشلاری(پیاملاری) قبول ائده بیلک. ایندی آز قالیب، بو سفر کوسموسدان بیزه رادیو واسطه‌سیله پاپاق ائله‌ین کیمی باشا دوشه‌جه‌ییک. بیشمیش تویوغون گولمگی گلیر بئله سؤزلره. البته، باشقا چیخیشلار دا اولدو. بعضیلری دئییردیلر، جانیم، اولا بیلسین کی، قاللاکتیک علاقه سیستمی تامامیله باشقا پرینسیپلر اساسیندا قورولور. آما بئله دئینلر ده آخیردا نیکبین‌لیکله نتیجه چیخاریردیلار: هئچ کئفیمیزی پوزمایاق، اورگیمیزه سالمایاق، گئج-تئز بیز ده بو علاقه پرینسیپ‌لرینه ییه‌لنه‌جه‌ییک. نه دئیه‌سن؟
گؤرونور بیزیم شعوروموز علاقه‌نین تامامیله باشقا نؤوعونو آنلاماغا، تکرار ائدیرم باشقا نؤوع علاقه پرینسیپلرینی درک ائتمگه قادیر دئییل. اودور کی، اوتورموشوق نهنگ تئلئسکوپلارین یانیندا و گؤزله‌ییریک. جوربجور سیقنال‌لار گؤزله‌ییریک. هله چوخ گؤزلیه‌جه‌ییک. چونکی بیزه ائله گلیر کی، کوسمیک علاقه بالیق توتماق کیمی بیر شئیدیر، تورونو آتیب اوتورموسان چای قیراغیندا، گؤزله‌ییرسن بالیق هاچان گلیب دوشه‌جک. یاخشی، دئیک کی، من ایفراتا واریرام، مسأله‌نی توندلشدیریرم: بیز اونیوئرسال شیفر-سیقنال‌لار، آنلاشیقلی رمزلر، ایشاره‌لر گؤندریریک کوسموسا. یاخشی، اولسون، آما بوتون بو اؤزفالیت نه دئمک‌دیر؟ بیزه ائله گلیر کی، اوزاق دونیا‌لارلا علاقه یاراتماق — رادیو هَوَسکارلیغی کیمی بیر شئیدیر، تصادوفاً ائفیرده باشقا بیر رادیو هَوَسکارین اولترا قیسا دالغالارییلا راستلاشا‌جاقسان. آما آخی، منیم فیکریمین مغزی اودور کی، کوسمیک علاقه تامام باشقا جور، گؤزلنیلمز و ایضاح اولونماز بیر شکیلده‌ده مئیدانا چیخا بیلر. یعنی بیز اینسانلارین درک ائده بیلمیه‌جه‌ییمیز بیر شکیلده. باخ، اوتوروب گؤزله‌ییریک، گؤزله‌ییریک کی، بیزیمله دانیشسینلار. آما بلکه بیزیمله چوخدان دانیشیرلار و ان موعاصر جیهازلار واسطه‌سیله دئییل، باشقا اصوللا. بلکه باخ ائله ایندی‌نین اؤزونده، بو اوتاغین ایچینده دانیشیرلار بیزیمله، آما بیز باشا دوشه، آنلایا، درک ائده بیلمیریک. — او، درین بیر قوللاب ووردو، بایاقدان بری داوام ائدن، اوزون، پراکنده مونولوقوندا(بیر طرفلی دانیشیق) بو ایلک فاصیله ایدی. — آخی اوزاق دونیا‌لارین ساکینلری — یئنیدن سؤزه باشلادی — بیزیمله تامام باشقا کانال‌لار واسطه‌سیله علاقه یاراتماغا تشبوث ائده بیلرلر. تامامیله باشقا رابطه فورماسیندان ایستیفاده ائده بیلرلر. بلکه بیزه معلوم اولمایان ایمکانلارا مالیکدیرلر و بئینیمیزه، شعوروموزا، پسیخیکامیزا تأثیر گؤستره بیلیرلر. اونلار حتّا بیزیم بئینیمیزین ایمکانلارینی — دونیانی منطیقسیز درک ائتمک ایمکانلارینی یوخلایا دا بیلرلر. من چوخ غلیظ دانیشمیرام کی، فیکریم سیزه آیدیندیرمی؟
اؤیرنجی:
—تخمیناً، — دئدی.
—بلی، بو اوزاق عالملر بیزه رادیو، تئلئ و باشقا بیزیم قاورایا بیلجه‌ییمیز ایشاره‌لر واسطه‌سیله دئییل، تامام باشقا اصول‌لارلا موراجعت ائده بیلرلر. یاخود بیز و اونلار عیانی شکیلده گؤروشمه‌لی اولساق، یعنی اونلار بیزیم پلانئتیمیزه(سیاره‌میزه) تشریف گتیرمه‌لی اولسا، بو گؤروشو بیز بو گون، تقریباً، نئجه تصوّور ائدیریک؟ نه‌دنسه بیزه ائله گلیر کی، اونلار پلانئتیمیزه ایری کوسمیک گمیلرده گله‌جک، نهنگ کوسمودروملارا دوشه‌جکلر. نییه؟ آخی کیم دئدی کی، اونلار — اوزاق عالملرین ساکینلری، — چوخ ایری، آزماندیلار و یا حتّا ائله بیزیم بویدا، آداملار بویدا اولما‌لیدیرلار. لاپ قوی ان ایری اولدوزلاردا یاشاسینلار، آخی بونون اونلارین ظاهری اؤلچولرینه، بوی-بوخونلارینا هئچ بیر دخلی یوخدور. اونلار ان گؤرونمز میکروبدان بئله کیچیک مخلوقلار اولا بیلر. تامامیله جیسمسیز وارلیقلار دا اولا بیلرلر، مثلاً، شوا، گاز شکلینده، سس شکلینده. کیم دئییر کی، مثلاً، سس—شعورلو وارلیق اولا بیلمز. تصوّور ائدیرسیز بوتون بیر اولدوزون شعورلو ساکینلری—یالنیز سسلردیر. پوئزیا‌دیر، ائله‌می؟ و اگر بو تیپلی کوسمیک قوناقلار بیزیم پلانئته تشریف بویورا‌جاقلارسا، یا حتی آرتیق چوخدان بویورموشلارسا، اونلارین یئر اوزونده‌کی مسکنی، قبول مئیدانچاسی اینسان بئینی‌نین گوشه‌لری‌ده اولا بیلر.
کیشی ائله دانیشیردی ائله بیل معروضه اوخویوردو، بلکه بو دوغرودان دا اونون کونگیره‌ده اوخودوغو یا اوخومادیغی معروضه ایدی.
—آخی نییه بیز راضی اولموروق کی، کاییناتین باشقا گوشه‌لرینده تامامیله آیری — شوار قانونلاری مؤوجوددور — بیزیم سبب-نتیجه باغلیلیغیندان فرقلَنَن قانون سیستمی. و اونلارین بیزیمله علاقه‌سی یالنیز او زامان مومکون اولا بیلر کی، اونلار بیزیم ایقتداریمیزا — بو قانونلاری آشیب کئچمک ایقتداریمیزا اینانسینلار. دونیانی درک ائتمکده بو منطیقی سبب-نتیجه باغلی‌لیغینی آشا بیله‌جک بیر قودرت وارمی اینسان شعوروندا؟ اونلاری محض بو ماراقلاندیرا بیلر. اونلار بئینیمیزین بونا حاضر اولوب-اولماماسینی یوخلایا، موعایینه ائده بیلرلر. شعوروموز مومکون‌سوزلوگو قبول ائده بیلیرمی؟ یا بلکه اونلار هله بیزیم بئینیمیزی — حاضیرلاییرلار — باشقا بیر منطیق سیستمینی قاوراماق اوچون حاضیرلاییرلار. و اونلارین بیزیمله علاقه یاراتماق جهدلری محض بو ساحه‌ده‌دیر: بئینیمیزده‌کی سبب-نتیجه باغلی‌لیغینی قیرماق، آغلیمیزین قورولوشونو دَییشمک. آخی بیزیم بوتون ایدراکیمیز و کوسمیک علاقه‌لر یاراتماق تشبّوثوموز آنجاق و آنجاق بو منطیقه، سبب-نتیجه باغلی‌لیغینا اساسلانیر. آمان الله، بیز نئجه اؤز-اؤزوموزدن موشتبئهیک، نئجه ده قطعی حؤکم وئریریک. کاییناتی آنجاق بیزیم منتیقیمیزله درک ائتمک اولار!؟ ایکی دفعه ایکی موطلق دؤرددور! هر یئرده، هر زامان، کاییناتین هر گوشه‌سینده! آخی بیر زامانلار بیز اینسانلار عئینی اینادلا اینانیردیق کی، یئر حرکتسیزدیر، گونش اونون باشینا دولانیر و آیری جور دوشوننلری آسیب-کسیر، اوددا یاندیریردیق. من یالنیز دین فاناتیکلرینی، اینکی‌ویزیسیانی نظرده توتمورام. هلم-هلم آداملار دئییل، پتولومئی کیمی اؤز زمانه‌سی‌نین ان پارلاق ذکاسی دا بونا — یئرین مرکز اولماسینا، گونشین اونون باشینا دولانماسینا اینانیردی. بیز ایسه، اؤز زمانه‌میزین پتولومئیدن قات-قات آشاغی اولان ذکا‌لاری، عئینی بیر اینادلا باشقا شئیه اینانیریق: یئر کوره‌سی گونشین باشینا دولانیر. بونا ذرّه‌جن شوبهه‌میز یوخدور، نئجه کی، پتولومئیین‌ده اؤز ایدعا‌لارینا هئچ بیر شکّ-شوبهه‌سی یوخ ایدی. یاخشی، بس بیردن صاباح، بیزیم تصوّور بئله ائله‌یه بیلمدیگیمیز تامام باشقا کشفلر و قانونلار اساسیندا معلوم اولدو کی، یوخ، یئر گونشین دئییل، گونش یئرین باشینا فیرلانیر. اوندا نئجه؟ طبیعی کی، بونو من ظارافاتلا دئییرم، آما پرینسیپین اؤزو جیدّیدیر.
او نفسینی دردی و اؤسکورمگه باشلادی. عئینیله آناسی کیمی اؤسکوروردو، اوزون-اوزادی قورو اؤسکورکله. بیر آز ساکیت اولوب ایستکانی گؤتوردو. مطبخه کئچدی، بو آدامین نه‌دن دانیشدیغینی، اونا نه‌یی ایثبات ائلمگه چالیشدیغینی اؤیرنجی عغیللی-باشلی آنلامیردی هئچ. اؤیرنجی ایندی یالنیز بیر شئی دوشونوردو: اگر ایندی بو آدام مطبخدن قاییتماسا، بیر ده هئچ بیر واخت گؤرونمه‌سه، تامامیله آنلاشیلماز شکیلده منزیلدن غئیب اولسا و یاخود قاییتسا، اما، قیافه‌سی، صیفتی تامام باشقا جور اولسا — مثلاً ساچلاری چال، یاخود باشی داز کئچل، یا ائله اولدوغو کیمی قاییتسا، آما اونو، اؤیرنجینی تانیماسا، اؤزونو تامامیله آیری بیر آدام کیمی آپارسا — بوتون بونلارین هئچ بیری آرتیق اؤیرنجینی تعجّوبلندیره بیلمز. اونون ایندی کئچیردیگی یگانه حیسّ — تام بیر دوشونجه بیگانه‌لیگی ایدی، هئچ بیر فیکیر زحمتینه قاتلاشماق ایسته‌میردی، هئچ بیر شئیی درک ائتمگه، آنلاماغا، ایضاح ائتمگه هَوَسی قالمامیشدی.
ائو صاحیبی اوتاغا قاییتدی. بیغلاری یاش ایدی. ایندیجه سو ایچمیشدی.
دیوار ساعتینا باخیب:
—داها لاپ آز قالیب — دئدی. — ایندیجه سیزی ساکیت بوراخاجام، باشینیزی آغریتمایاجام. تاکسی اون دقیقه‌دن سونرا گله‌جک. یئری گلمیشکن، واخت حاقّیندا. واختی نئجه تعیین ائتمک اولار؟ کیم منه ایثبات ائده بیلر کی، واخت گئری‌یه یوخ، ایره‌لی‌یه گئدیر؟ واختدان صؤحبت گئدنده گئری نه‌دیر، ایره‌لی نه؟ نه موعیّنلشدیریر واختی؟ باخ، بو جیهاز، — او دیوار ساعتینی گؤستردی،— بو قورولو مئخانیزم؟ دئیه‌جکسیز گونش تسیکلی — گوندوز-گئجه، یای-قیش. آما آخی گونشله باغلی بو حسابلار یالنیز بیزیم پلانئتلر سیستمینه عاییددیر. بو سیستم ایسه کاییناتدا — ذرّجیکدیر، توزدور. بس گونشین اؤزونده واخت نئجه اؤلچولور؟
اؤیرنجی:
—بیلمیرم، — دئدی.
—آما آخی واختین تامام باشقا آنلاییشی‌دا اولا بیلر.— او، سانکی آرتیق اؤیرنجی ایله یوخ، اؤزو اؤزویله دانیشیردی. — سیز هئچ واختین نیسبی‌لیگی حاقیندا معیشت سپکی‌سینده، عادی حیات میثال‌لاری سپکی‌سینده دوشونموسونوزمو؟ — دئیه یئنه اؤیرنجی‌یه موراجعت ائتدی.
—یوخ.
—من ایسه دوشونموشم. تصوّور ائدین کی، یاتمیسیز. بو زامان قاپینیز دؤیولور، یاخود تیلیفون زنگ چالیر. یوخودا یوخ ها، گئرچکلیکده. گئرچکلیکده بونلار — قاپی دؤیولمه‌سی، تیلیفون زنگی — بیر آن چکیر. آما بو بیر رئال آنین عرضینده یوخودا سیز اوزون بیر احوالات گؤرورسوز. و یوخودا گؤردوگونوز بو احوالاتلار موطلق قاپی دؤیولمه‌سی، تیلیفون زنگیله بیتیر. دئمه‌لی، بو یوخولار زنگله، قاپی دؤیولمه‌سی ایله علاقه‌لی‌دیرلر. باشقا سؤزله دئسک، یوخونون بو صحنه‌لری، سیزین بئینینیزده محض همین سسلر سسلنن زامان دوغولور. آما یوخودا سیز بو سسلرله باغلی حادیثه‌نین اوّلینی‌ده گؤرورسونوز، ائله بیر شئی گؤرورسوز کی، همین سسلرله سونا چاتیر، بیتیر. دئمه‌لی، بو سسلرین سسلندیگی مودّت عرضینده گئرچکلیکده و یوخودا ایکی موختلیف اؤلچولو زامان پارالِل شکیلده مؤوجوددور، آما اونلارین مودّتلری آیری-آیریدیر. فیکریم سیزه چاتیر؟
اؤیرنجی:
—چتینلیکله، — دئدی، — من چوخ یورولموشام.
—باغیشلایین، باغیشلایین، من‌ده سیزی لاپ یوروب الدن سالدیم. بیلیرسیز من فیکیرلریمی کیمینله‌سه بؤلوشمک ایسته‌ییردیم. اودور کی... هه، واختدیر، من گئتمه‌لی‌یم.
او، آیاغا دوردو، پاپاغینی قویدو، اوزرینده موختلیف شهرلرین، هوتِل‌لرین دامغا‌لاری اولان داما-داما چاما‌دانینی گؤتوردو و اؤیرنجی ایله ویداعلاشیب قاپییا طرف گئتدی. قاپینی آچدی، سونرا نه‌دنسه یئنیدن اوتاغا قاییتدی و دئدی:
—علاقه پروبلئمی، باخ بوندا‌دیر. بیز شعوروموزون دَییشمز منطیقی قانونلاری‌نین پوزولماسینا راضی اولاجاییق‌می؟ حادیثه‌لرین سبب-نتیجه باغلیلیغی‌نین قیریلماسییلا باریشا بیلجه‌ییک‌می؟ تامام باشقا بیر شعور سیستمی‌نین اولماسینی قبول ائدجه‌ییکمی؟ اوزاق دونیا‌لارلا علاقه‌نین یارانیب-یارانمایاجاغی محض بونلاردان آسیلیدیر. آما اگر بوتون غئیری-عادی، درج اولونماز. ایضاح ائدیلمز، شعوروموزا سیغیشماز شئیلره یئنه منطیقی راسیونال سببلر آختاراجاییقسا، وردیشلی(عادت اولونموش) آنالوگیا‌لار آرایاجاییقسا، بیر شئیی کاسیب ذهنیمیزین قیسا آرشینییلا اؤلچجه‌ییکسه، او زامان هئچ کسله هئچ بیر علاقه یاراتماق مومکون اولمایا‌جاق. — او گولومسوندو، آما بو چوخ کدرلی گولوش ایدی و صیفتی‌نین بو کدرلی ایفادسیله او بیر داها آناسینی خاطیرلاتدی. — اینانین منیم سؤزلریمه. سالامات قالین...
قاپینی اؤرتوب گئتدی. آز سونرا اؤیرنجی آشاغی دوشن لیفتین سسینی ائشیتدی.
پنجره‌دن آچیق بیر سحر اوزو گؤرونوردو. اولدوزلار چوخدان سؤنموشدو. داها دوغروسو، دان ایشیغی‌نین آچیقلیغیندا ایتیب گؤرونمز اولموشدولار.
اؤیرنجی‌نین یورغون شعوروندا بیر فیکیر اویاندی: او دوشوندو کی، ال-عاقیبت آخیر کی، ضعیفلیک گؤسترمه‌دی؛ و قاری، نه اونون درین قیریلدا‌دان عالیم اوغول‌لاری — یا عئینی یگانه اوغلو — ایکی ایدی اونلار، یا بیر نفر ایدی — کیم بیلیر؟ — هر حالدا بو غریبه عاییله — ایکیسی اولسون، اوچو اولسون، فرقی یوخدور — هامیسی بیر یئرده اؤیرنجی‌نین شعورونو پوزا، باشینی خاراب ائده بیلمه‌دیلر. او، دلی اولمادی کی، اولمادی.
اؤیرنجی سویونوب یاتاغینا گیردی. یوخویا گئده-گئده دوشونوردو: «گرک کیتابخانا‌دان کوسمیک علاقه‌لره عایید ادبیات آلیب اوخویام».
باکی، آوقوست، 1976علاقه (فانتاستیک پووئست) 9
علاقه (فانتاستیک پووئست) 9
یازار: آنار
رسول اوغلو
***
اؤیرنجی:
—فوتولاری‌دا ایضاح ائدین، — دئدی.
—فوتولاری، هانسی فوتولاری؟
—منیم اوتاغیمداکی، داها دوغروسو، او اوتاغینیزدا آسیلمیش فوتولار. اونلارین «سیرّی» ندیر؟ — سیرّ سؤزونو او یونگولواری بیر ایستهزایلا دئدی.
—سیرّ؟ نه سیردیر کی؟ بیلیرسیز، بو فوتولارداکی آداملارین چوخوسونو من هئچ تانیمیرام. اونلار منیم آروادیمین... منیم کئچمیش آروادیمین قوهوم-اقرباسی، تانیشلاریدیر.
—آما اوردا سیزین‌ده شکلینیز وار.
—بلی وار. نه اولسون کی؟ — او بو سؤزلری بیر قدر کسکین دئدی، سونرا داها یومشاق بیر اَدایلا سوروشدو: — ایچمک ایسته‌ییرسیز؟
اؤیرنجی باشینی ترپتدی. پسیخیاتر اؤیرنجی‌نین قدحینی لبالب دولدوردو، اؤز قدحینه ایسه یاری‌یاجان سوزدو. ایچدیلر. اؤیرنجی حیسّ ائتدی کی، بو تاپماجا، دئیه‌سن، بیر قدر غلیظ آچیلا‌جاق، یا بلکه هئچ پسیخیاتر اؤزو ده اونون جاوابینی بیلمیر. سون قدح اونو داها قطعی بیر آددیما تحریک ائتدی و پسیخیاترا دیقّتله باخیب لاپدان:
—مسأله اوندا‌دیر کی، بو شکیل‌لر دَییشیر، — دئدی.
گؤرونور، پسیخیاترا چاتمادی. او:
—نئجه دَییشیر؟ — دئیه خبر آلدی.
—ائله بئله‌جه؛ مثلاً، توتاق کی، من اوتاقدان چیخیرام، مطبخه گئدیرم، بیر نئچه دقیقه‌دن سونرا قاییدیرام، فوتولاردا ایسه تامام باشقا آداملاری گؤرورم. یا دا اگر اوّلکی آداملاردیرسا، بیر ده گؤرورسن اونلاردان بیری عئینگینی چیخاریب یا کؤینگینی دویمه‌له‌ییب. اگر مطبخده بیر آز دا یوبانیرامسا بو مودّت عرضینده فوتوداکی کیشیلردن بیری ساققال بوراخیر، یا دا اونون بیغی چیخیر.
پسیخیاتر اؤیرنجی‌یه سونسوز بیر ماراقلا باخیردی. اوزون زامان گؤزلرینی اونون گؤزلری‌نین دوز ایچینه زیلله‌دی، اللرینی نظردن کئچیردی، سونرا ایسه قایغیکئش‌لیکله:
—بلکه داها ایچمه‌یک؟ — دئدی.
اؤیرنجی بیر قدر دیلی دولاشا-دولاشا:
—یوخ، یوخ، — دئدی. — من اصلاً سرخوش-فیلان دئییلم. باخ، مثلاً، ائله سیزین اؤز شکلینیزی گؤتورک. من منزیله ایلک دفعه گیرنده شکیلده سیزین بیغینیز یوخ ایدی، کؤینکده ایدینیز، کؤینگین‌ده یاخاسی آچیق ایدی. سونرا ایسه شکیل دَییشدی — ایندی پئنجکدسینیز و بیغینیز وار.
—اشی، قویون اوتورموشوق — دئدی، — آخی منیم هئچ بیر واخت بیغیم اولماییب. بؤیوک قارداشیمین بیغی واردی. آنام‌گیلده اونون شکلینی گؤردونوزمو؟
—گئن یاخا‌لی پئنجکده؟
—بلی.
—و شکیل ایندی سیزین اوتاغینیزدا... بیزیم اوتاغیمیزدا‌دیر. سیزین شکلینیزین یئرینده.
—ویی، نییه آنام او شکلی گتیریب منیم شکلیمین یئریندن آسیب؟ بلکه قارداشیمین شکلینه باخماق اونون اوچون آغیردیر، اولا بیلر... اونا گؤره ده...
—سیز منی دوز باشا دوشمه‌دینیز. من اونو دئمک ایسته‌میردیم کی، قارداشینیزین شکلینی سیزین شکلینیزین یئریندن آسیبلار. من دئمک ایسته‌ییردیم کی، سیزین شکلینیز قارداشینیزین شکلینه چئوریلیب. اگر بو دوغرودان دا قارداشینیزین شکلی‌دیرسه... چونکی سیز چوخ اوخشاییرسینیز و شکله باخاندا آدام دوشونه بیلر کی، بو ائله سیزین اؤزونوزسونوز. داها دوغروسو سیزین داها یاشلی سینّده، ایندی اولدوغونوزدان داها یاشلی سینّده شکلینیزدیر. بیر نئچه ایلدن سونراکی شکلینیز. کیم بیلیر بلکه بیر نئچه ایلدن سونرا سیز ده بیغ قویاجاقسینیز.
پسیخیاتر بیر سؤز دئمه‌دن اهمال‌لیجا اونون بیلگیندن توتدو، نبضینی تاپدی، گؤزلری‌نین ایچینه باخا‌راق سایماغا باشلادی. اؤیرنجی باشا دوشدو کی، حکیم اونون پسیخیک(روحی روانی) وضعیتیندن شوبهه‌لنیب. اونون یئرینده کیم اولسایدی شوبهه‌لنردی. آنجاق اؤیرنجی بوتون بیلمه‌جه‌لرین آچیلاجاغینا او قدر اینانمیشدی کی، حکیم اونون باره‌سینده نه دوشونجگینی عئینینه آلما‌دان صؤحبتی آخیرا چاتدیرماق ایسته‌دی.
—ایش اوندا‌دیر کی، من دوز فوتونوزون قارشیسیندا دایاندیم و گؤزلریمی شکله زیلله‌ییب باخماغا باشلادیم. منیم گؤزلریم قارشیسیندا — او، سؤزونه آرا وئردی، سونرا بیرنفسه دئدی — منیم گؤزلریم قارشیسیندا صیفتینیزده توک چیخماغا باشلادی. ایندی منیم بوردا اولدوغوم مودّتده یقین اوزون ساققالینیز چیخیب. البته قیرخدیرمامیسینیزسا.
پسیخیاتر اونون بیلگینی بوراخدی، آما یئنه‌ده آیریلما‌دان گؤزلری‌نین ایچینه باخیردی، سوسموشدو. سونرا دوردو، آراملا اوتاقدا وار-گل ائتدی، کیتاب ایشکافینا یاناشدی، رفدن بیر کیتاب گؤتوردو، آچدی، نه ایسه اوخودو و کیتابی یئرینه قویدو. اؤیرنجی‌نین یانینا گلدی، الینی اونون چیگنینه قویدو، گولومسوندو.
—آنام منه دئدی کی، سیز چوخ چتین و گرگین قبول ایمتاحانلاری وئرمیسینیز. اؤزو ده بو جهنم ایستی‌سینده. هئچ اورگینیزه سالمایین و تلاش کئچیرمه‌یین، بونلار هامیسی یورغونلوقداندیر، ایسترئسدیر... اینجیمزسینیز کی، سیزه بیر نئچه سوآل وئریم. دوزونو دئیین، ایچکی‌یه آلوده دئییلسینیز کی؟ من گؤرورم، ایچن آداما اوخشامیرسینیز، آما بلکه هاچانسا — او سوسدو، گؤرونور، وئرمک ایستدیگی سوآ‌لی چتینلیکله تلفّوظ ائتدی — هئچ بیر واخت آلکوقولیزیمدن موعا‌لیجه اولونماماسینیز کی؟
—یوخ، — دئدی. اؤیرنجی قطعیتله.
—بیلیرسیز، آلکوقولیزمین تأثیری ایله، یعنی داواملی اوزون سورن آلکوقولیزمین تأثیری ایله، بعضاً آدامین گؤزونه جوربجور شئیلر گؤرونور؛ مثلاً، آداما ائله گلیر کی، شکیل‌لر حرکت ائدیر، یاخود دیوارداکی آبوی کاغیذلاری(دیوار کاغیذلاری) جان‌لانیر. بیزیم تیبب دیلینده بو دئلیریوم ترئمئنس آدلانیر. هئچ بیر واخت سیزده آلکوقولیزم خسته‌لیگی‌نین علامتلری اولماییب کی؟ بو معنادا کی...
—اشی بوشلایین. من آلکوقولیک-زاد دئییلم، پسیخ-فیلان دا دئییلم. عادی نورمال آدامام. آما بو گون...
—البته، البته،—دئیه پسیخیاتر تلسیک اونون سؤزونو کسدی. — منیم هئچ شوبهه‌م ده یوخدور کی، سیز تامامیله نورمال، ساغلام آدامسینیز. هئچ بیر پسیخوزدان-فیلاندان سؤز اولا بیلمز. من گؤرورم آخی... دانیشیغینیزا، داورانیشینیزا دیقّت ائدیرم بایاقدان. صؤحبت یالنیز یورغونلوقدان، گرگینلیگین و آندیرا قالمیش ایستی‌نین تأثیریله موعیّن جوزئی شعور اَیینتی‌لریندن گئده بیلر. قاورامانین(ایدراکین) بیر قدر پوزولماسی، والسلام. ائلئکتریک سیستمین یادا سالین، عادیجه تئل‌لرین دولاشیغیندان کونتاکت عمله گلیر، لامپا‌لار سیرا‌دان چیخیر، ایشیق سؤنور. بئیینده‌ده بئله حال مومکوندور. موختلیف سببلرین، علاقه‌لرین نتیجه‌سینده بئیینین موعیّن نوقطه‌لرینده، مرکزلرینده کونتاکت عمله گلیر، شعوردا ایشیق سؤنور، یا ضعیفله‌ییر. قورخولو بیر شئی یوخدور. آنجاق موعیّن‌لشدیرمک لازیمدیر. مثلاً، سیزده سس
قاللوسیناسیا‌لاری(سس توّهوماتی) اولور مو هئچ؟
—نه؟
—ائشیتمه آلدانیشلاری. بعضاً سیزه ائله گلیرمی کی، کوچه‌ده سیزی کیمسه چاغیریر، آدینیزی چکیر، آما اصلینده...
اؤیرنجی دیکسیندی:
—دوغرودان بو گون ایکی دفعه منه ائله گلدی کی، منی چاغیردیلار، آدیمی چکدیلر، آما...
—هئچ کس یوخ ایدی، هئچ کیم سیزی چاغیرمیردی، — دئیه پسیخیاتر سئوینجله گولومسوندو. — اعلا، اعلا. بس جوربجور سسلر نئجه، قولاغینیزا گلیرمی؟ مئتال‌لیک سسلر... یا ائله بیل کیمسه نغمه اوخویور، پیچیلتیلار ائشیدیرسینیز. ایللاه دا یوخودایکن، یاتان زامان — سسلر آرتیق، اوست-اوسته قالاقلانیر، گرگینلشیر، کیمسه ائله بیل سیزدن دانیشیر، سیزی نه‌سه قیناییر، کیمسه عکسینه سیزی مودافعه ائدیر. یاخود بیر نفر، سانکی باشینیزین اوستونده دایانیب ساییر. ائله هئی ساییر...
—بلی. ائله بو گئجه، اویانیب دورمازدان و سیزین یانینیزا گلمزدن اول یوخودا بو جور سسلر ائشیدیردیم، آما آخی سیز اؤزونوز دئدینیز کی، بو سسلر حقیقتده‌ده سیزین اوتاغینیزدان، ماقنیتوفوندان گلیرمیش. مگر منیم یوخودا ائشیتدیگیم ائله او سسلر دئییل؟
—البتته، البته...
سوکوت چؤکدو. بیر مودّتدن سونرا پسیخیاتر یئنه اؤیرنجی‌یه موراجعت ائتدی:
—بس تانیشلیق حیسّی نئجه؟ مثلاً، توتالیم، سیزه هئچ تانیش اولمایان بیر شراییطه دوشورسوز، آما ائله بیل بورایا یاخشی بلدسیز، هر شئی سیزه تانیش گلیر. بئله حال‌لار کئچیرمیسینیزمی؟
اؤیرنجی بیر قدر تعجوب‌لنرک:
—کئچیرمیشم، — دئدی.
پسیخیاتر ممنونلوقلا:
—دیا وو — دئدی.
—نه؟
—هئچ عزیزیم... اؤز-اؤزومه دانیشیرام. بیر سوآل‌دا وئریم سیزه؟ — ائله بیل پسیخیاتر تلسیردی، ائله بیل قورخوردو کی، چوخدان آختاردیغی و تصادوفاً تاپدیغی قیمتلی بیر شئیی الدن بوراخا بیلر. — بس عکسینه نئجه، مثلاً، توتالیم نه ایسه سیزه یاخشی تانیشدیر، یا مثلاً نه ایسه بیر یئره قویورسوز، آما سونرا ائله بیل بو یاخشی تانیش اولان شئیی ایلک دفعه گؤرورسونوز، یاخود اؤزونوز قویدوغونوز اشیایا تعجوب ائدیرسیز — بونو من هاچان قویموشام بورا؟
اؤیرنجی:
—اولور بعضاً، — دئدی. بایاق حامامدان قاییدارکن کول‌قابیدا گؤردوگو سیقارئت یادینا دوشدو.
پسیخیاتر قطعیتله:
—ژامایس وو — دئدی — ایکینجی پوزولما.
—نه دئدیز؟
—بو منیم دیسسئرتاسیامین (تئزیمین) مؤوضوعسودور. گئرچکسیزلشمه‌نین ایکینجی شکلی.
پسیخیاترین گؤزلری ایشیلداییردی، او گئت-گئده داها دا قیزیشیردی.
—اینامسیزلیق نئجه؟ هئچ کسه، هئچ نه‌یه اعتبار ائتمه‌مک، هر شئیدن، هامیدان شوبهه‌لنمک حیسّی؟ بعضاً سیزه ائله گلمیرمی کی، کیمسه سیزه تله قورور، کیمسه سیزی تعقیب ائدیر.
—بعضاً ائله دوشونورم.
—بلی، خالص کاندینسکی-کلئرامبو سیندروم! دئدی. پسیخیاتر: — بعضاً اوریئنتیر، سمت حیسّینی ایتیریرسینیز، ساغی-سولو چاشدیریرسیز، ائله‌می؟
—ائله‌دیر.
—پسیخوسئنسور ساپینتی. سیز دئلیریوز وضعیّته دوشمک عرفه‌سینده‌سینیز.
—هانسی وضعیته؟ — دئیه اؤیرنجی تلاشلا خبر آلدی.
—هئچ قورخمایین. ایکی-اوچ سئانس موعا‌لیجه‌دن سونرا هر شئی کئچیب گئده‌جک. یاخشی کی، محض منه راست گلمیسیز. آیری هئچ کسه بیر شئی دئمه‌یین. بو منیم مؤوضوعمدور. آنجاق گرک منیمله آچیق دانیشا‌سیز. هئچ نه‌یی مندن گیزلتمیه‌سینیز... سئکسوال جهتدن نئجه... هئچ بیر ساپینتی-فیلان یوخدور کی سیزده؟
اؤیرنجی اوّل باشا دوشمه‌دی، سونرا آنلاییب قیپقیرمیزی قیزاردی، بو فیکرین اؤزو بئله اونا نا لاییق گؤروندو و او تلسیک:
—یوخ، یوخ، — دئدی.
—چوخ گؤزل. بعضاً سیز نه ایسه کنار بیر قوّه‌نین، توتالیم، کوسمیک شوعا‌لارین تأثیرینی حیسّ ائدیرسیز، گویا کیمسه کناردان سیزه نه ایسه تلقین ائتمک ایسته‌ییر، دئییلمی؟
—منجه یوخ.
—بس بئله بیر حال نئجه: سیزه ائله گلیرمی کی، دوشونجه‌لرینیز، فیکیرلرینیز اؤزونوزونکو دئییل، سانکی کیمینسه باشقاسی‌نیندیر، آما نه یوللا سا سیزین بئینینیزه دولدورولوب. و یا باشقا بیر شئی: گویا سیزین بوتون فیکیرلرینیزی کناردان اوخویورلار، بوتون دوشونجه‌لرینیزی اوزاقدان-اوزاغا بیلیرلر. بئله بیر حیسّ کئچیرمه‌میسینیز کی؟
اؤیرنجی بوغوق سسله:
—سیزجه من خسته‌یم؟ — دئیه خبر آلدی.
—یوخ جانیم، یوخ، اصلاً. یورغونلوق، گرگینلیک ایسترئس، والسلام. باشقا هئچ بیر شئی یوخدور. ایکی-اوچ سئانس، آیری هئچ نه لازیم دئییل. ائله درحال باشلایا بیلریک. دئییر، بو گونون ایشینی صاباحا قویما. آنجاق گرک منی باغیشلایاسینیز. قیسا بیر مودّته سیزی تک بوراخاجام. من رژیمله یاشاییرام و عادتاً بو ساعتلرده دوش قبول ائدیرم. سیز اوتورون، منی گؤزله‌یین، خواهیش ائدیرم. من بو ساعتجه دوش قبول ائدیب گلیرم. قزئتلره، ژورنال‌لارا باخین، ایکی-اوچ دقیقه‌دن سونرا گلیم، صؤحبتیمیزی داوام ائدک.
پسیخیاتر ایستولونون سیگیرتمه‌سیندن(کشوسوندان) نه ایسه گؤتوروب اوتاقدان چیخدی. اؤیرنجی حامام طرفدن سو سسی و پسیخیاترین شن فیت چالماسینی ائشیدیردی.
اؤیرنجی غریبه، هاچالانمیش بیر دویغو کئچیریردی، بیر یاندان قانی قارالمیشدی: گؤرونور، دوغرودان‌دا موعیّن پسیخی خسته‌لیگه توتولموشدو و بو خسته‌لیک‌ده حکیمین اونا دئدیگیندن جیدّی ایدی. البته، حکیم اونو ساکیت ائلمگه چالیشیردی، همده آخی حکیم اونون کئچیردیگی، محض ائله بو گون کئچیردیگی غریبه حال‌لارین هامیسینی بیلمیردی. آما دیگر طرفدن اؤیرنجی بیر قدر ساکیت اولموشدو حتّا... اونون دونیادا ان چوخ سئومه‌دیگی شئی — غئیری-موعیّنلیک و ایضاحسیزلیق ایدی. ایندی هر شئی بئله دقیق علمی آنلاییشلارلا ایضاح اولونارکن او بوتون مانعه‌لری ائده بیلردی. او بو باره‌ده آچیق شعورلا دوشونه بیلیردی دئمه‌لی، شعورون اؤزو ساغلام ایدی. او، یاریم شوشه کونیاک ایچمیشدیسه ده بوتون بو ایشلر حاقیندا آییق بئیینله دوشونوردو و عئینی زاماندا یئنه‌ده فیکرینه قارا بیر شوبهه گلیردی: بلکه بوتون بونلار چوخ غلیظ بیر ایبلیس اویونودور و همین اویوندا یالنیز قاری دئییل، اونون بو حکیم اوغلو دا (دوغرودانمی، قاری‌نین اوغلودور بو آدام؟) ایشتیراک ائدیر و مقصد — حقیقتده‌ده اونون شعورونو پوزماقدیر. اونلار بو مقصده چاتماق اوچون موختلیف واسطه‌لردن و یول‌لاردان ایستیفاده ائدیرلر. اگر بئله‌دیرسه، اوندا...
خئیلی واخت کئچدی. تلاشلی فیکیرلردن‌می، ایچکی‌نین تآثیریندن‌می، یورغونلوق و گرگینلیکدن‌می، یا ائله بونلارین هامی‌سیندان — اؤیرنجی غریبه بیر وضعیته — یاری اویاق، یاری یوخولو وضعیته دوشدو، خومارلاندی، گؤزو آچیق-آچیق مورگوله‌دی. آما سونرا یوخونو گؤزوندن قاچیرتدی و اونا ائله گلدی کی، بیر نئچه دقیقه یوخ، آزی ایکی ساعت کئچیب. حامامدان پسیخیاترین شوخ فیتلری و سو شیریلتیسی ائشیدیلیردی. اؤیرنجی بیر آز دا گؤزله‌دی. یئنه ده غئیری-موعیّن، بیر گؤزو آییق، بیر گؤزو یوخولو حالدا دوروب حامامین قاپیسینا یاناشدی؛ ایندی قاپی یاری آچیق ایدی، سو شیریلتیسی کسیلمیشدی، آما پسیخیاتر اوّلکی کیمی فیت چالیردی. اؤیرنجی یاواشجا‌دان قاپینی دؤیدو.
پسیخیاتر:
—گئیینمیشم، باشیمی داراییرام، — دئیه جاواب وئردی و یئنه فیت چالدی.
اؤیرنجی اوتاغا قاییتدی.
یئنه خئیلی واخت کئچدی. حامامدان فیت سسلری ائشیدیلیردی. اؤیرنجی دوردو، اوتاقدان چیخدی؛ ایندی حامامین قاپیسی تایباتای آچیق ایدی. اؤیرنجی ایچری باخدی. حامامین ایچینده، کتیلین(صندلین) اوستونده بالاجا ماقنیتوفون واردی و فیت سسلری اورا‌دان گلیردی.
اؤیرنجی مات قالدی:
—هاردا‌سیز؟ — دئیه عصبی چیغیردی. مطبخه جومدو، توالئته باخدی، اوتاغا قاییتدی، چارپایی‌نین آلتینا اَییلدی، ایشکافی آچدی، یئنیدن مطبخه قاچدی، بوز دولابینی(یخچالی) آچدی. هئچ هاردا پسیخیاتردان اثر-علامت یوخ ایدی. اؤیرنجی یئنیدن اوتاغا گیردی، پنجره‌یه یاناشدی؛ پنجره ایچریدن مؤحکم باغلی ایدی. دهلیزه قاییتدی. چؤل قاپیسی زنجیرله باغلی ایدی، اونو ایچریدن آچان اولمامیشدی. بیردن اؤیرنجی‌نین آغلینا گلدی. «بلکه منیم اوتاغیما کئچیب» — دئیه دوشوندو و دهلیزده اوتاغی‌نین قاپیسینا طرف باخدی. بایاق بو قاپیدان گلمیشدی و قاپینی آچیق قویموشدو. ایندی ایسه قاپی مؤحکمجه باغلی ایدی، ایکی تاختایلا چالین-چارپاز میخلانمیشدی. عئینیله اونون اوتاغینداکی تاختا‌لارا بنزه‌ین، یا دا ائله همین او تاختا‌لارلا. یئنه‌ده اله سالیندیغی اوچون، آخماق یئرینه قویولدوغو اوچون جین اؤیرنجی‌نین باشینا ووردو، حیدّتله تاختا‌لاری قوپارتدی، قاپینی ایته‌له‌دی، آچدی و آددیملادی. بیر آن سونرا اؤیرنجی یئنه‌ده اؤز بایاقکی اوتاغیندا ایدی... ایندی داها اونو هئچ بیر شئی تعجوبلندیره بیلمزدی. — اگر گؤرسه‌یدی کی، فوتوشکیل‌لر بیر-بیریله صؤحبت ائدیر، یاخود گوزگو تیلویزیون اِکرانی کیمی فیلم گؤستریر، یاخود دوش تیلیفون دسته‌یی کیمی دانیشیر — اؤیرنجی مات قالمازدی. آنجاق هر شئی عادی ایدی. حتّا اونون یاتاغی‌دا قویوب گئتدیگی شکیلده ازیک-اوزوک ایدی. حامام و مطبخدن سس-سمیر گلمیردی. اؤیرنجی یاواشجا حامامین قاپی‌سینی آچدی و دیکسیندی. پسیخیاتر گوزگو قارشیسیندا ساچینی داراییردی:
اؤیرنجی:
—سیز بورا هاردان گلدینیز؟ — دئیه خبر آلدی.
پسیخیاتر اؤیرنجی‌یه طرف چئوریلدی. اَینینده گئن یاخا‌لی کوستیوم واردی، قالستوکو واردی، بیر ده بیغلاری واردی، همده داها یاشلی گؤرونوردو.
پسیخیاتر:
—سالام، — دئدی. — باغیشلایین کی، من... سیزه نه اولدو؟ — دئیه او، تلاشلا خبر آلدی. — ائله بیل سیزی ایلان قوووب، رنگی-روفونوز قاچیب...
—آخی سیزین... سیزین، — دئیه اؤیرنجی ککه‌له‌دی، —(پلتک-پلتک دانیشدی) بیغینیز یوخ ایدی.
—بیغیم یوخ ایدی؟ هاچان؟ من ایگیرمی ایلدیر کی، بیغ ساخلاییرام. بلکه منی کیمینله‌سه سهو سالمیسیز؟ آخی بیز تانیش دئییلیک. باغیشلایین، سیز یقین بو ائوین کیرایه‌نیشیسینیز. آنام منیم بو اوتاغیمی سیزه کیرایه وئریب. من سیزدن چوخ عوذر ایسته‌ییرم کی، روخصت‌سیز، هم ده گئجه‌نین بو واختیندا اؤز آچاریملا قاپینی آچیب منزیله گیرمیشم. دوغرودور، منزیل منیمدیر، آما آخی ایندی بورادا سیز یاشاییرسینیز، دئمه‌لی، من‌ده اؤزگه‌نی ناراحات ائتمیشم. باغیشلایین، آما من ائله بیلیردیم کی، سیز هله کؤچمه‌میسینیز، همده منزیله گیرنده منه ائله گلدی کی، اوتاق بوشدور، هئچ کیم یوخدور. اوزومو قیرخماق ایسته‌ییردیم.
اؤیرنجی کیناییله:
—بلی، — دئدی، — من اوتاقدا یوخ ایدیم و سیز چوخ گؤزل بیلیرسینیز کی، من هارادا ایدیم.
پسیخیاتر تعجوبله:
—نئجه؟ من؟ — دئدی. — من سیزی ایلک دفعه‌دیر گؤرورم، من نه بیلیم سیز هارداسینیزمیش؟
—بورا باخین، — غضب، آجیق اؤیرنجینی بوغوردو، — هله بیز باخاریق گؤرک دلی هانسیمیزدیر، سیز یا من. سیز چوخ گؤزل بیلیرسینیز کی، بیر قدر بوندان قاباق — بیلمیرم نئچه ساعت بوندان قاباق — آخی سیزین ساعتلرینیز ده اؤزونوز کیمی دلیدیرلر، بلی، بیر مودّت بوندان قاباق بیز اوتوروب صؤحبت ائدیردیک، اؤزونوز بیلیرسینیز کی، نه‌دن صحبت ائدیردیک. آما سیز ناحاق ائله بیلیرسینیز کی، منیم آغلیمی چاشدیراجاقسینیز، منی دلی ائدجکسینیز. بو ساعت سیزین او یاپیشدیریلمیش ساختا بیغلارینیزی قوپارارام، بوتون بو گیریمینیزی‌ده سیلرم، اوندا بیلرسیز — اؤیرنجی الینی پسیخیاترین بیغلارینا طرف اوزاتدی. پسیخیاتر دیکسینیب گئری چکیلدی.
—جاوان اوغلان، سیزه نه اولوب؟ — دئدی و بورنونو چکیب، «فو، سیز کی سرخوشسوز» — دئیه علاوه ائتدی. — ایچیرسینیز اؤز ایشینیزدیر، آما سرخوش اولوب سیزدن یاشجا بؤیوکلری تحقیر ائتمک یاراماز. اگر منیم منزیلیمی کیرایه آلمیسینیزسا، او دئمک دئییل کی، منه قارشی ایسته‌دیگینیز کوبودلوغو ائتمه‌لیسیز. البته من بیلسه‌یدیم کی، سیز آرتیق کؤچموسوز، گئجه‌نین بو واختیندا بورا گلمزدیم. بو منیم قباحتیمدیر. بلکه هئچ سیز تک اولمایایدینیز... عوذر ایسته‌ییرم. مسأله اوندا‌دیر کی، من ایکی ساعت بوندان قاباق طیاره ایله گلدیم و سحر یئنه خاریجه اوچورام. بو واختلار بوتون بربرخانا‌لار(سلمانیلر) باغلیدیر و دئدیم گئدیم، اؤز ائویمده اوزومو قیرخیم — دانیشا-دانیشا او اوتاغا گلدی، اؤیرنجی‌ده اونون آردینجا — بوتون گوناهیم بودور، والسلام، صمیمی صورتده عوذر ایسته‌ییرم. اگر بربرخانا آچیق اولسایدی، اوندا...
اؤیرنجی حیسّ ائدیردی کی، حیدّتدن آز قالا بوغولا‌جاق:
—بورا باخین، — دئدی — بربرخانا-فیلانین بورا نه دخلی وار، نه توولاییرسینیز منیم باشیمی. اگر سیز پسیخیاترسینیزسا، اوندا...
—من پسیخیاترام؟ — دئیه حکیم تعجوبله سوروشدو. — بونو کیم دئییب سیزه. من آستروفیزیکم، عزیزیم. ایندی ده بئین‌الخالق آستروفیزیکا کونگیره‌سیندن گلیرم. چوخ ماراقلی بیر پروبلئمه حصر اولونموشدو کونگره — اوزاق دونیا‌لارلا علاقه یاراتماق مسأله‌سینه.
اؤیرنجی دیلینی دیشینه سیخیب:
—دولامایین منی، بسدیر، کیفایتدیر، خبردارلیق ائدیرم سیزه،— دئدی. — دئیین گؤروم بوتون بونلار نه دئمک‌دیر؟
—بونلار، یعنی نه‌لر؟
—بوتون بونلار — دئیه اؤیرنجی تکرار ائتدی و اوتاغا گؤز گزدیردی — عادیجه اوتاق، دیوار ساعتی یئددی‌نین یاریسینی گؤستریر — ائله دوغرودان‌دا بو واخت اولاردی، هاوا یاواش-یاواش آچیلیردی، ایستول، ایستوُل‌لار، تاخت، فوتولار و او جومله‌دن‌ده پسیخیاتر — آستروفیزیکین شکلی — کوستیوملو، قالستوکلو، بیغلی، هر شئی عادی، نورمال ایدی. اؤیرنجی نه جاواب وئره بیلردی؟ کوت-کوت:
—بو سیزسینیز؟ — دئیه فوتونو گؤستردی.
—منم، نه‌دیر کی؟
—سیزین بؤیوک قارداشینیز دئییل؟ یا نه بیلیم بلکه کیچیک قارداشینیزدیر.
—منیم قارداشیم یوخدور. نه بؤیوگو، نه کیچیگی.
—یوخدور و هئچ بیر واخت دا اولماییب.
—بس ساعتساز؟
—هانسی ساعتساز؟ ساعتساز کیمدیر؟
—ساعتساز او کسدی کی، بیر آی بوندان قاباق اؤلوب. او کسدیر کی، گئری‌یه ایشله‌ین ساعتلر دوزلدیب. او کسدیر کی، آنانیز اونا ماتم ساخلاییر و فوتوسونو او ائودن بو ائوه داشیییر.
—سیز دئیه‌سن ساییقلاییرسینیز؟(سرسم دئییرسینیز)
—یوخ، بیلیرم، سیز چوخ ایسته‌ییرسیز کی، من ساییقلاییم، ایسته‌ییرسیز کی، آغلیم چاشسین، دلی اولوم. آما اینصاف دینین یاریسیدیر، دوغرودان‌دا چوخ ماهیر فوکوسچوسونوز. داهی گؤزو باغلاییجیسینیز. بایاق او بیری منزیلده سیز منه چوخ سوآللار وئردینیز، ایندی من‌ده سیزه بیرجه سوآل وئرمک ایسته‌ییرم. جمعی-جومله‌تانی بیرجه سوآل. قورخمایین، سیزدن سوروشمایاجام کی، باشیما بو اویونلاری نییه آچیرسینیز. اؤز ایشینیزدیر. سیزدن آیری شئی سوروشاجام — باشیما بو اویونلاری نئجه آچیرسینیز؟ مثلاً باخ ائله او قاپی. او منزیلدن بو منزیله نه یوللا کئچه بیلدینیز کی، قاپی او بیری طرفدن میخلانمیش ایدیانشاءالله یئری * موضع إن شاء الله
انشاءالله یئری * موضع إن شاء الله
کیشی بازاردان اولاغ آلماق
اوچون یولا دوشور. یولدا ماللا نصرالدینه راست گلیر. ماللا اونون هارا گئتدیگینی
سوروشور. جواب وئریر: «گئدیرم اولاغ آلام».
ماللا دئییر: «دئنه انشاءالله».
کیشی دئییر: «بورا انشاءالله یئری دئییل، دیرهملر جیبیمده، اولاغ‌دا بازاردا».
اولاغ آلارکن اونون پوللارینی اوغورلاییرلار. مأیوس قاییدیر. ماللا نصرالدین اونا راست گلیب سوروشور: «نه ائله‌دین؟»
کیشی دئییر: «دیرهملری اوغورلادیلار انشاءالله».
ماللا نصرالدین جواب وئریر: « بورا انشاءالله یئری دئییل !»
ایکی قولاغین فایداسی * فائدة الأذنین
ایکی قولاغین فایداسی * فائدة الأذنین
نقل اولوب حمص جماعتیندن بدن عضولری و اونلارین فایدالاریندان دانیشیردیلار:
بورون قوخو بیلمکدن . . .آغیز یئمکدن . . .دیل‌ده دانیشماقدان اؤترو، آما ایکی قولاغین فایداسی نه‌دیر؟!
اونلار بو باره‌ده بیر شئی بیلمه‌دیلر. ییغیشیب سوروشماق اوچون بیر قاضی‌نین قاپیسینا گئتدیلر. اونو مشغول گؤردوکلریندن قاپیسیندا اوتوردولار. بو حئینده اوردا بیر درزی واریدی کی ایپلری هؤروب قولاقلارینا سالیردی.
دئدیلر: «او شئی کی قاضیدان سوروشماغا گلمیشدیک آللاه بیزه یئتیردی . . قولاقلار درزیلردن اؤترو یارانمیشلار. اؤیرندیکلریندن سئوینجک قاییتدیلار.
فائدة الأذنین
حکی أن جماعة من أهل حمص تذاکروا فی حدیث الأعضاء ومنافعها فقالوا:
النف للشم .. والفم للأکل .. واللسان للکلام فما فائدة الأذنین؟!
فلم یتوجه لهم فی ذلک شیء، فأجمعوا على قصد بعض القضاة لیسألوه، فمضوا فوجدوه فی شغل، فجلسوا على باب داره، وإذا هناک خیاط فتل خیوطاً ووضعها على أذنه.
فقالوا: قد أتانا الله بما جئنا نسأل القاضی عنه..
وإنما خلقت للخیوط. وانصرفوا مسرورین مما استفادوه.
علاقه (فانتاستیک پووئست) 8
علاقه (فانتاستیک پووئست) 8
یازار: آنار
رسول اوغلو
***
اؤیرنجی تعجوبله:
—نئجه یعنی 3-جو مرتبه‌ده، مگر ایندی بیز 20-جی مرتبه‌ده دئییلیک؟ — دئیه خبر آلدی.
پسیخیاتر گولومسوندو:
—یانیلیرسینیز، — دئدی. — ایندی بیز کؤهنه ائوین 3-جو مرتبه‌سینده‌ییک. بورا کؤچمزدن قاباق سیز 20-جی مرتبه‌ده ایدیز. تزه ائوین.
—اخی...
—سیزی سویّه‌لرین فرقی تعجّوبلندیریر. اوچونجو مرتبه ایگیرمینجیله نئجه بیتیشیک اولا بیلر، همی؟ تاوانا باخمایین — پسیخیاتر اؤیرنجی‌نین باخیشینی توتدو — ایش منزیل‌لرین هوندورلوگونده دئییل. بونلار هامیسی ایستاندارت ائولردیر، هوندورلوکلری‌ده عئینی‌دیر. عمومیتله، هر شئیلری عئینی‌دیر. بیرجه او ائوده زیبیل بوروسو وار، بیر ده سویو، بیزیم ائوده‌کی کیمی گئجه ساعت اون ایکیده کسمیرلر. قالان هر شئی عئینی جوردور. هه، سیزی باشقا شئی ماراقلاندیریر. باخیشلارینیزدان گؤرورم کی، تامام باشقا شئیلر حاقّیندا دوشونورسونوز. بیزیم، نئجه دئیرلر، قونشولوغوموزون سویّه‌سی حاقّیندا. دوزمو تاپمیشام؟ باخ، گؤرورسونوز! ایش اوندا‌دیر کی، بو ائولر تورپاغین موختلیف سویه‌لرینده تیکیلیب. اوچ‌مرتبه‌لی بینا تپه‌نین اوستونده تیکیلیب و اودور کی، اونون اوچونجو مرتبه‌سی دوزنگاهدا تیکیلمیش ائوین ایگیرمینجی مرتبه‌سیله تن گلیر. بیلمیرم دیقّت ائله‌میسینیزمی، لیفت بعضاً قالخمیر، ائنیر. بو ایسه سیزی کابینه‌یه هانسی قاپیدان گیرمه‌نیزدن آسیلیدیر. کابینه‌نین ایکی قاپیسی وار و اونون قورولوشو دا چوخ فندلیدیر — کابینه اؤز محوری اطرافیندا فیرلانیر، هر ایکی ائوه — هم کؤهنه بینایا، هم ده تزه‌سینه خیدمت ائدیر. اگر ساغداکی قاپیدان گیرسه‌نیز او سیزی آشاغی ائندیره‌جک و گلیب چیخاجاقسینیز 20-جی مرتبه‌یه. بو چوخ آدامی تعجوبلندیریر و حتی قورخودور. سیزه بیر سیرّ آچیم — بو غریبه‌لیکدن عغیل‌لری چاشانلار دا وار. من اؤزوم بیر نئچه بئله‌سینی موعا‌لیجه ائتمیشم. دوغرودور، هامینی ساغالتدیم. خسته‌لیگین لاپ ایلکین مرحله‌سی ایدی. تهلوکه‌لی بیر شئی یوخ ایدی. یئنه ایچمک ایستییرسیز؟
اؤیرنجی ایچدی. پسیخیاترلا او اؤزونو چوخ ساکیت و آرخایین حیسّ ائدیردی. بو آداملا اونسیّتدن‌می، کونیاکین تأثیریندن‌می، یا بینانین تاپماجالاریندان بیرینین آیدینلاشماسیندان‌می، نه ایسه اؤیرنجی دویدو کی، بوتون بو گون عرضینده بئینینی دومانلاندیران ایضاحسیز مطلبلر، گئت-گئده دورولور، ایضاح اولونور...
پسیخیاتر غفیلدن:
—سیز هله منزیلینیزده سیاحت ائتمه‌میسینیز کی؟ — دئیه خبر آلدی.
—نه معنادا؟
—مگر آنام سیزی خبردار ائلمه‌ییب؟ آخی او بینا ائکسپئریمئنتال(آزماییشی) تیکینتیدیر، جوربجور فوکوسلاری وار. بعضی منزیل‌لر، او جومله‌دن همین او منیم منزیلیم‌ده، لیفت کابینه‌لری کیمی شاقولی(عمودی) سمتده حرکت ائدیر، یعنی قالخیب-ائنیر. تصوّور ائدیرسینیز، چوخ فیکیرلشیب نه کشف ائدیبلر؟ بوتؤو بیر منزیل — لیفت. اؤزو ده قالخیب-دوشمه‌سی همیشه سرخوش اولان چاش لیفتیورون کئفیندن آسیلیدیر. — پسیخیاتر سوسدو، سونرا داوام ائتدی. — اودور کی، بیر گون گؤزلرینیزی آچیب دنیزی اولدوغوندان یوخاری، یا آشاغی گؤرسه‌نیز مات قالمایین، — دئمه‌لی، لیفتیور سیزی گزدیریب. آنامدا اونا گؤره خبردارلیق ائدیردی. او منزیل قالخاندا، بیز داها قونشو اولموروق و او زامان همین باغلی قاپی دا منیم دهلیزیمه دئییل، بوشلوغا آچیلیر. قاپی‌نین چؤل طرفینده ایکی اوزون دمیر وار، فیکیر وئرمه‌میسینیز کی؟ بوفئرلردیر اونلار. — ایکی ائوین آراسینداکی بوفئرلر. بعضاً منزیل قالخیب-ائننده حرکتین یئلیندن قاپی اؤز-اؤزونه آچیلیر و حتی اوتاقدان کوچه‌یه بیر شئی دوشور. اونا گؤره‌ده بو قاپینی بئله مؤحکم میخلامیشیق. ایندی سیز آچدینیز، عئییب ائتمز، اما، عمومیتله، احتیاط‌لی اولون. گؤرورسن، دوشنده دوشور ده. فیکیرلی اولدون —و، خفیف بیر تبسّومله قدحی گؤستردی — بیر قدر خومار وضعیتده گلدین ائوه، بیلمه‌دین قاپینی آچدین کی، قونشویا گئده‌سن، بلی، تولامازلاندین اوردان بیرباش کوچه‌یه، تصوّور ائدیرسینیز، 20-جی مرتبه‌دن آشاغی. آدامین ساغ تیکه‌سی قولاغی‌نین دیبینده قالار. آنام اونا گؤره سیزه تاپشیریب. حامامدا ایشیغی ساخلاماغی نئجه، اونو سیزه دئمه‌دی کی؟ دئدی، همی؟ یازیق آرواد، ائله سئنتیمئنتال(احساساتی) آدامدیر کی... هله ده ائله بیلیر کی، آروادیم دنیزدن بو ایشیغا باخیر. هاچانسا قاییدیب گله‌جک... هئچ جور اونودا بیلمیر اونو... من آرتیق اونودورام یاواش-یاواش، آما آنام هئچ اونودا بیلمیر... نه ایسه... ائه، نه اولور-اولسون گلین من‌ده بیر آز سیزینله ایچیم، نه ایسه اورگیم داریخدی. عمومیتله، من ایچن دئییلم. نه یاخشی کی، سیز گلدینیز. بیلیرسیز، ایش اؤز یئرینده، من یامان چوخ ایشله‌ییرم، آما بعضاً گؤرورسن آدام یالقیزلیقدان آز قالیر دیوارا دیرماشسین. من حتّا بعضاً اورکورم، قورخورام تنها‌لیقدان... بیرجه بو رادیو، بیر ده ماقنیتوفون... من موختلیف آداملارین سسلرینی یازمیشام(ضبط ائله‌میشم) — پیچیلتیلار، گولوش، اینیلتی، موباحیثه، سای… اساساً منیم خسته‌لریمین سسلریدیر. علمی ایشیم اوچون لازیمدیر منه. قوروب قولاق آسیرام. اما، اینانیرسیز، بعضاً ایش-فیلان اوچون یوخ، ائله اؤزومچون، اؤز کئفیمچون قورورام. اوتوروب دینله‌ییرم. منه ائله گلیر کی، اوتاغیم آداملارلا دولودور. ایندی سیز گلمهمیشدن بیر قدر قاباق دا قورموشدوم.
اؤیرنجی:
—ائشیتدیم، — دئدی، — بو سسلری اؤز اوتاغیمدان ائشیدیردیم.
پسیخیاتر تلسیک:
—سیز الله، باغیشلایین، — دئدی، — من بیلمیردیم کی، بئله‌جه برکدن قورموشام. آغلیما دا گلمزدی کی، سیزه مانع اولا بیلر. آخی بو ائوین قایداسی وار. گئجه ائله کی لامپا‌لارین رنگی دَییشدی، گؤیَردی، دئمه‌لی، ساکیتلیک واختیدیر، رادیونون، تیلویزیونون سسینی قیسماق لازیمدیر کی، قونشولارا مانع اولماسین. قاتارلاردا اولان کیمی‌ده — گئجه ایشیغی — گؤی ایشیق. دوغرودور، سونرا لامپوچکا یئنه اؤز رنگینی آلیر، آما داها سس سالماق اولماز.
—بس ساعت؟
—هانسی ساعت؟
اؤیرنجی حیسّ ائدیردی کی، شعورو گئت-گئده واهیمه‌لی بیلمه‌جه‌لرین توروندان آزاد اولور، آچیلیر و ایندی او هر شئیی جیکینه-بیکینه‌جن آیدینلاشدیرماق، اؤز-اؤزونه ایضاح ائتمک ایسته‌ییردی. ایستمیردی کی، بیر قارانلیق گوشه بئله قالسین. دوغرودان‌دا ایندی او بوتون سیرلرین جاوابینا چاتاچاتدا ایدی. بیر نئچه ساعت بوندان قاباقکی مودهیش منطیقسیزلیک دومانی گئت-گئده چکیلیردی.
پسیخیاتر یئنیدن سوروشدو:
—ساعت؟ نه‌دیر کی؟
—نییه سیزین ساعتینیز گئری‌یه ایشله‌ییر؟
پسیخیاترین گولومسر باخیشلاری بیردن-بیره توتولدو. او کدرلندی و بو آن آناسینا اوخشادی.
—منیم قارداشیم واردی، — دئدی. —مندن بؤیوک ایدی، اؤزو ده ساعتساز ایدی. صاباح دوز بیر آی کئچیر اؤلوموندن. بیلیرسیز، او دا بیر نؤوع ائکسپئریمئنتچی ایدی. — پسیخیاتر خاطره‌لر عالمینه غرق اولموشدو، دالغین-دالغین دانیشیردی. — قارداشیمین باشینا غریبه بیر فیکیر گلمیشدی: گئری‌یه ایشله‌ین ساعت دوزلتمک. ایکی دنه بئله ساعت دوزلتدی. بیری منده‌دیر، بیری آنامدا. بو دا اونون غریبه‌لیگی ایدی. همده بیلیرسیز، بو اونونچون یالنیز تئکنیکی مسئله دئییلدی. او بو ایشی نئجه‌سه فلسفی، مئتافیزیک بیر معنادا دوشونوردو، نئجه دئیَرلر واختی گئری‌یه آخیتماق ایسته‌ییردی. یعنی ائله بو دا بیر نؤوع غریبه‌لیکدیر ده... بیز اونا گولردیک، آما ایندی اؤلوب گئدیب و آناملا من اونون بو غریبه‌لیگینه حؤرمت ائله‌ییریک: دوزلتدیگی ساعتلری موتمادیاً قوروروق و اونلار دا ایشله‌ییر، ایشله‌ییرلر گئری‌یه. — او گولدو.
اؤیرنجی‌نین آرتیق هئچ بیر تلاشی یوخ ایدی. او درک ائدیردی: بو گون راستینا نه چیخیبسا — هامیسی‌نین دقیق منطیقی، ایضاحی وار. حتی دَییشن فوتولارین‌دا بیر ایضاحی اولمالییدی و یقین کی، موطلق وار دا. گؤرونور، فوتوکاغیذلارین کیمیَوی(شیمیایی) ترکیبینده نه ایسه ائله بیر شئی واردی کی، اونلار گئج آشکارلانیر، یاخود بیر عکسین آلتیندان باشقاسی چیخیب اونو سولدورا بیلیردی. هر حالدا حؤکماً بونون بیر علمی ایضاحی اولمالییدی. هم ده مگر آغاپپاق فوتوکاغیذدا کیمیَوی محلول‌لارین تأثیری نتیجه‌سینده یاواش-یاواش فوتوشکیل آشکارلاناندا بیز بوندان قورخوروق، یا بونا تعجوبلنیریک. یقین کی، غفیل آدامی تیلویزیوندا ویدئو-ماقنیتوفونا یازسان، سونرا او ائوده اوتوروب اؤزو اؤزونه باخسا، تعجوبدن باغری چاتلار. بئله شئی اولار، من بوردا اوتورموشام، عئینی زاماندا دا او قوتونون ایچیندن باشیمی چیخاریب دانیشیرام، گولورم. شوبهه‌سیز، بو فوتولار دا هانسیسا علمی ائکسپئریمئنتین بهره‌لریدیر و بورادا قورخما‌لی، هورکمه‌لی بیر شئی یوخدورعلاقه (فانتاستیک پووئست) 7
علاقه (فانتاستیک پووئست) 7
یازار: آنار
رسول اوغلو
***
اؤیرنجی شکّله ایکی آددیملیقدان باخدی و شعورونون سون آیدین آنلاریندا تام بیر دقیقلیکله — فوتونون یاواش-یاواش دَییشدیگینی گؤردو — شکیلدهکی اوغلانین صیفتینده یاواش-یاواش ساققال چیخیر، اونون اوزونو توک باسیردی. اؤیرنجی غشّ ائتدی. اوتاق قارانلیغا غرق اولدو. معلوم دئییل نه قدر واخت کئچدی، نهایت، هوشو یاواش-یاواش باشینا قاییداندا اؤیرنجی وضعیتینی تعیین ائتمگه چالیشدی — یوخودورمو، آییقلیقدیرمی؟ او هله‌ده باییلمیش حالدا‌دیر، یوخسا تامامیله آغلینی ایتیرمیشدیر؟ یادینا گلیردی کی، دیقّتله شکله باخیردی و گؤرموشدو کی، شکیلدهکی صیفت توکلنیر. البته بو یالنیز اونون گؤزونه گؤرونه بیلردی. آما هر حالدا اؤیرنجی دؤشمه‌یه ییخیلیب قالمیشدی. ایندی ده ائله اوردایدی، فوتولارین آلتیندا، دؤشه‌مه‌نین اوستونه سره‌لنمیشدی. اوتاقدا دا نه‌دنسه ایشیق کئچمیشدی. گؤرونور، هارداسا کونتاکت(ایتّیصال) اولوب. بوندان اول ایسه اونو قارا باسیردی. بلکه یوخو هله‌ده داوام ائدیر. یوخ، جانیم، ایندی او اویاقدیر، هر شئیی دقیق درک ائدیر و اؤز وضعیتینی‌ده آیدین دویور. هامیسی او واهیمه‌لی یوخونون و یورغونلوغون، عصب گرگینلیگی‌نین سایه‌سینده‌دیر. اونون گؤزونه نه ایسه گؤروندو. اؤزو ده جورأتسیزلیک ائله‌دی، ایراده‌سینی توپلایا بیلمه‌دی، اورگی گئتدی. ایندی‌ده همین او باییلدیغی یئرده‌دیر، اؤز اوتاغیندا‌دیر، بو اوتاغی، بو منزیلی بو گون کیرایه توتوب. ایندیجه دورا‌جاق، ایشیغی یاندیرا‌جاق. آنجاق بو دویوم نه‌دندیر، نه‌دن اونا ائله گلیر کی، اوتاقدا کیمسه وار؟ همده سسلر ائشیدیر. اؤزو ده لاپ یاخینلیقدا. هئچ دیوارین آردیندا دا یوخ، اوندان‌دا یاخیندا، لاپ بؤیرونده. سانکی آرا‌لی قاپی‌نین دالیندان گلیر بو سسلر... کیمسه، یاواشدان اینیلده‌ییر. سسلر قاتیلاشیر، اوست-اوسته قالانیر، کیمسه پیچیلداییر، احتیراصلا پیچیلداییر، پیچیلتییلا موباحیثه ائدیر... سسلر سولدان ائشیدیلیر. آنجاق آخی سول طرفده هئچ بیر قونشو-فیلان یوخدور. اورادا یالنیز اولمایان ائیوانا، بوشلوغا آچیلان، داها دوغروسو، بوشلوغا قاپانمیش، میخلانمیش قاپی وار. یعنی یئنه‌ده‌می او سمت حیسّینی ایتیریب، قارانلیقدا ساغی-سولو چاشدیریر. اؤیرنجی باشینی سول طرفه — سسلر گلن طرفه چئویردی؛—اوتاغی‌نین قاتی ظولمتینده، دؤشه‌مه سویّه‌سینده نازیک بیر ایشیق زولاغی(خطی) گؤرونوردو. — بو ایشیق چالین-چارپاز تاختا‌لارلا میخلانمیش قاپی‌نین آلتیندان گلیردی. بئله ایشیق بوشلوقدان، هاوا‌دان گله بیلمزدی، قاپا‌لی بیر یئردن — اوتاقدان، دهلیزدن گله بیلردی. اؤیرنجی بو ایشیق زولاغینا طرف سوروندو و سسلری، خیسین-خیسین(سس‌سیز) دانیشیقلاری داها آیدینجا ائشیتدی. او بیر کلمه سؤزو ده آییرا بیلمیردی، آما دانیشانلارین کیشی و قادین اولدوغونو و قیزغین موباحیثه ائتدیکلرینی موعیّن‌لشدیریردی. بیر آن اؤیرنجی‌یه ائله گلدی کی، اونون آدینی چکیرلر، سونرا بوغوق گولوش سسلری ائشیتدی. سونرا یئنه کیمینسه گوجله سئزیلن اینیلتیسی، کیمینسه حیدّتلی پیچیلتیلاری... کیمسه یئکنه‌سقلیکله(یکنواخت) ساییردی. بیر، ایکی، اوچ، دؤرد... سونرا کیمسه قاپینی دؤیدو. بو قاپینی. میخلانمیش قاپینی. یالنیز ایکیجه دفعه اهمال‌لیجا دؤیدولر، لاپ یاواشدان. اؤزو ده او طرفدن — او طرفدن کی، اورادا بوشلوقدان و ایکی لازیمسیز ائیوان دایاغیندان باشقا هئچ نه یوخ ایدی. اؤیرنجی قرارا گلدی، آیاغا دوردو، قارانلیقدا همین قاپییا طرف گلدی و چالین-چارپاز تاختا‌لاردان یاپیشیب وار گوجویله دارتدی. تاختا‌لار قوپدو. سونرا قاپی‌نین دسته‌ییندن توتوب گوجلو بیر حرکتله اؤزونه طرف چکدی، آما قاپی چوخ یونگولجه‌سینه و یومشاق آچیلدی. قاپی‌نین او طرفینده دهلیز واردی — عئینیله اؤیرنجی‌نین منزیلینده‌کی کیمی بیر دهلیز. بو اؤیرنجینی هئچ تعجّوبلندیرمه‌دی‌ده. آددیمینی آتیب دهلیزه کئچدی. دهلیز آلا-قارانلیق ایدی. ایشیغی یانمیردی، آما اوتاغین آچیق قاپی‌سیندان بورا ایشیق دوشوردو. اوتاقدا یانان دا گور ایشیق دئییلدی، یاریمچیق ایشیق ایدی — ماسا لامپاسیندان، گئجه چیراغیندان دوشن ایشیق تأثیری باغیشلاییردی. اؤیرنجی اوتاغین قاپیسینا یاناشدی و ایچری باخدی. آلا-قارانلیق اوتاق، لاپ اونون اؤز اوتاغی کیمی ایدی، آما آوا‌دانلیغی(وساییلی) بیر قدر باشقا جور دوزولموشدو. ایشیق ماسا لامپاسیندان دوشوردو. بو لامپا ایری یازی ماساسینی ایشیقلاندیریردی و همین ماسانین آرخاسیندا آدام اوتورموشدو. اونون اَینینده عئینیله اؤیرنجی‌نین گئییمینه اوخشایان جینس شالوار و گؤی کؤینک واردی. فیقوراسی دا آرخا‌دان لاپ اؤیرنجی‌نین کورگینه بنزه‌ییردی، ساچلاری‌دا عئینی رنگده ایدی. «بلی، — دئیه اؤیرنجی دوشوندو، — ایندی من لاپ یقین دلی اولورام، اؤز ایکی‌لیگیمی، ایکینجی «منیمی» گؤرورم».
آنجاق ماسا آرخاسینداکی آدام باشینی قالدیردی، چئوریلیب تعجوبله اؤیرنجی‌یه باخدی. بو همین اوغلان ایدی—قاری‌نین اوغلو — اگر دوغرودان دا فوتولارداکی آدام — هم بیغسیز، هم بیغلی، هم کؤینکلی، هم کوستیوملو(کوت شالوار) — قاری‌نین اوغلو ایدیسه، حیاتدا او بیغسیز ایدی، آما چاتما قاشلاری، صیفت جیزگیلری، باخیشی هر ایکی فوتویلا اویغون گلیردی و اونون جانلی اوزو بو ایکی فوتونو فرقلی جهتلری ایله بیرلیکده وحدت حالیندا عئینی‌لشدیریردی. «نئجه؟ — دئیه اؤیرنجی سوروشماق ایسته‌دی — سیز دیریسینیز، اؤلمه‌میسینیز، بالکوندان ییخیلمامیسینیز؟» — آما هئچ نه سوروشمادی. ائله بیل دیلی توتولموشدو. ماسا آرخاسینداکی آدام خوش و مهریبان بیر تبسّومله گولومسوندو، آیاغا دوردو:
—یقین سیز منیم قونشومسونوز؟ — دئدی. — او، چوخ حلیم بیر تونلا دانیشیردی. — میخلانمیش قاپینی آچیب گلمیسینیز، نئجه دئیَرلر، قونشویا باش چکمگه، ائله‌می؟ — سونرا او داها دا مولاییم سسله علاوه ائتدی: من شادام کی، سیز قرارا گلدیز. آخی طبیعتاً سیز چتین اونسیّت باغلاییرسینیز و هامیدان دا شوبهه‌لنیرسینیز، همی؟
اؤیرنجی:
—بونو سیز هاردان بیلیرسیز؟—دئیه سوروشماق ایسته‌دی، آما یئنه بیر کلمه‌ده تلفّوظ ائده بیلمه‌دی. جینس شالوارلی اوغلان یئنه‌ده گولومسوندو:
—تعجّوبلنمه‌یین، — دئدی، — منیم پئشه‌مدیر بو. من پسیخیاتورام(روان‌پزشک) و اینسانلارین خاصیِّتلرینی صیفتلریندن تعیین ائده بیلیرم. هر حالدا اساس جهتلرینی. مگر من دوز تاپمادیم؟
اؤیرنجی یئنه بیر شئی دئمه‌دی، آما راضیلیق علامتی اولا‌راق آزاجیق باشینی ترپتدی.
—بس آنام سیزی خبردار ائلمه‌ییبمی کی، بو قاپینی آچمایاسینیز؟ — او بونو تنبئه کیمی دئمه‌دی، ساده‌جه اولا‌راق ماراق گؤستریرمیش کیمی سوروشدو.
—و سیزین آنانیزدیر؟ — دئیه اؤیرنجی، نهایت دیللندی. سوروشماق ایستییردی: بو سیزین اوتاغینیزدیر؟
پسیخیاتور:
—بلی، — دئدی — سیزه کیرایه وئریلمیش اوتاق دا منیمکیدیر. آنام منه دئدی کی، سیزه وئریب...
—بس...
—بیلیرم، یقین کی، منه مین بیر سوآلینیز وار. مثلاً، ائله بیرینجیسی؛ نییه من اؤز اوتاغیمی کیرایه وئریرم. و اگر وئریرمسه، نیه بو ایشله اؤزوم مشغول اولمورام، قوجا خسته آروادی مجبور ائدیرم. ائله‌دیرمی؟ سیزی بو مو ماراقلاندیریر؟ اشی، اوتورون، اوتورون، سن الله. رادیو سیزه مانع اولمور کی؟
—یوخ، آما...
—هر شئی چوخ ساده، همده چوخ غلیظدیر(بوروشوق). ایش اوندا‌دیر کی، منیم وضعیتیمده اولان آدام، سیز البته بیلیرسیز من نه‌یی نظرده توتورام — اؤیرنجی هئچ نه‌یی بیلمیردی، آما پسیخیاتور سؤزونو ائله دانیشیردی، ائله بیل اؤیرنجی هر شئیدن خبردار ایدی — بلی، منیم وضعیتیمده اولان آدامین بو سایاق ایشلرله مشغول اولماسی بیر قدر چتیندیر. اودور کی، آنام ایمدادیما چاتدی، اعلان وئردی و سایره تشکیلاتی مسئله‌لرله مشغول اولدو. کونیاک ایچمک ایسته‌میرسینیز کی؟
ایشکافدان باها‌لی کونیاک و یالنیز بیر دنه قدح چیخارتدی.
—من اؤزوم ایچن دئییلم، — دئدی. — آما قوناقلاریم اوچون همیشه کونیاک ساخلاییرام. بیلیرسیز ده، ایچمه‌یَن آدامین ائوینده همیشه ایچکی تاپماق اولار. ایچیلر ایچکینی چوخ ساخلامازلار — او یئنه‌ده گولومسوندو. — سیز ایچین، بو دا شوکولاد، گؤتورون مزه ائله‌یین.
اؤیرنجی قدحی باشینا چکدی و شوکولاددان بیر دیشدم گؤتوردو. پسیخیاتور: —منیم ایشلریم، عمومیتله چوخ غریبه اولدو، — دئیه سؤزه باشلادی. — سیزین ایندی یاشادیغینیز اوتاغی منه وئریبلر، باخ، ایندی بیزیم اوتوروب خوش صؤحبت ائله‌دیگیمیز بو اوتاق ایسه آروادیمیندیر. کئچمیش آروادیمین — دئیه او علاوه ائتدی و کؤکسونو اؤتوردو. — ایکی قونشو منزیل ار-آروادین بختینه چیخیب. اولاندا اولور دا... البته بو منزیل‌لری آلارکن بیز هله ائولی دئییلدیک. — او، آیاغا قالخدی، پنجره‌یه یاناشدی و اوزون-اوزادی دنیزه طرف باخا‌راق فیکره دالدی، سونرا قاییدیب صؤحبتینه داوام ائله‌دی. — بو، اوزون احوالاتدیر، هم ده موعیّن معنادا رومانتیک بیر ماجرا‌دیر. ایسته‌سه‌نیز دانیشا بیلرم. دئمه‌لی، منه قاباقجیل بیر موتخصیص کیمی بو منزیلی، داها دوغروسو او منزیلی وئردیلر. بونا قدر آنام‌گیلده قالیردیم، اونون ائوینی گؤرموسونوز، شراییطی سیزین اوچون آیدیندیر. ایندی تصوّور ائله‌یین من اوردا نه‌لر چکمیشم. بو ائوی وئرنده ائله سئویندیم کی... هه، یقین اؤزونوز ده بیلیرسیز، باخ، اوتوردوغوموز همین بو منزیل سیزین کیرایه توتدوغونوز منزیل‌له بیتیشیک قونشو اولسا‌لار دا، عئینی بینادا دئییل. بو منزیل کؤهنه بینادا‌دیر، او بینایا بیتیشیک کؤهنه ائوده. نه ایسه، آروادیم، کئچمیش آروادیم، چوخداندیر کی، همین بو کؤهنه ائوده، بو منزیلده یاشاییردی. بو ایکی بینانین گیریش قاپیلاری آیری-آیریدیر و بلکه بیز هئچ بیر واخت بیر-بیریمیزه راست دا گلمیه‌جکدیک. آما دوغرودان دا غئیری-عادی، گؤرونمه‌میش بیر حادیثه باش وئردی. من بیر آرا یامان مورزئ(مورس) الیفباسییلا ماراقلانیردیم. یامان هوسیمیشدیم و ائله هئی دیوارلارا بارماغیملا مورزئ الیفباسی‌نین حرفلرینی دؤیَجله‌ییردیم. او زامان آروادیم بو منزیلده چارپایی‌سینی(تختینی) دیوارا یاپیشیق قویاردی. من‌ده دیوارین او بیری تاییندا چارپاییمدا اوزاناردیم، اؤزومچون آستا-آستا دیواری دؤیَجله‌یردیم، آخی نه بیلئیدیم؟ بیر دفعه‌ده اوزانمیشام دیوارا مورزئ الیفباسییلا هانسی شاعیرینسه شعرینی دؤیَجله‌ییرم. بیر ده نه ائشیتسم یاخشیدیر؟ دیوارین او طرفیندن منه جاواب وئریرلر. مورزئ الیفباسییلا همین شعرین آردینی دؤیَجله‌ییرلر. تصوّور ائدیرسینیز؟ آز قالا، دلی اولاجاقدیم. سن دئمه بو منزیلده یاشایان قیز — سونرالار بیز ائولندیک — گمیده رادیست(موخابیراتچی) ایشله‌ییرمیش. بیر هفته دنیزده، بیر هفته ائوده اولورموش. تصادوفاً ائوده اولدوغو واخت، چارپایی‌سیندا دینجلدیگی زامان منیم «شعریمی» ائشیدیب و جاواب وئریب. بوتون بونلاری سونرالار، تانیش اولاندان سونرا بیلدیم. بیر-بیریمیزی بَیَندیک، سئویشدیک، ائولندیک. البته، قاپی آچیب منزیل‌لریمیزی‌ده بیرلشدیردیک. او، دنیزه چیخاندا، من اؤز منزیلیمین حامامیندا ایشیغی همیشه یانار قویاردیم گئجه‌لر. دنیزدن محض بو پنجره آیدین گؤرونور. او دا گمیدن بو ایشیغی گؤروب سئوینرمیش. — پسیخیاتر درین بیر آه چکدی. — بو دونیادا نه قدر معنا‌سیز ایشلر اولور. بعضاً آدام هئچ بیر شئی آنلایا بیلمیر — آخی نییه، نه سببدن، نییه گؤره؟
—نه‌دیر کی؟..
—بیلیرسینیزمی، من تئز-تئز دوشونورم. طالع نیه بیزیمله بئله اویونلار اویناییر؟ مثلاً، منیمکی نییه محض بئله گتیردی، داها دوغروسو گتیرمه‌دی؟ یعنی اوّل گتیردی، سونرا ایسه... قونشو منزیل‌لر، تنها قادین، تنها کیشی، عومومی دیوار. مورزئ الیفباسی، تانیشلیق، اونسیّت، سئوگی، علاقه... ائله بیل طالع بیزی بیرلشدیرمک اوچون قصداً غریبه تصادوفلری میرواری کیمی ساپا دوزموشدو. آما آخیردا، بوتون بو غریبه تصادوفلردن داها بسیط، داها عادی شئیلر مئیدانا چیخیر و طالع بیزی آییریر.
—سیز بوشانمیسینیز؟
—بوشانماق دئمک اولمازدی بونا. چونکی ائولنمه‌میشدیک، یعنی رسماً، کبینله نیکاحدا دئییلدیک. اونا گؤره‌ده بوشانمادیق، ساده‌جه اولا‌راق آیریلدیق. سیزی سببلرمی ماراقلاندیریر؟ اینانیرسینیز، من اؤزوم ده ایندییه‌جن بیلیرم... گونلرین بیر گونو او یوخ اولدو. والسلام.
—نئجه یعنی یوخ اولدو؟
—چوخ ساده. هاراسا ایتدی...
—نئجه یعنی هاراسا؟
—یقین کیمه‌سه باشقاسینا اویدو... یا بونا بنزر بیر شئی... تئز-تئز اونون دالینجا گلردیلر، اونو باها‌لی ماشینلاردا هاراسا آپاراردیلار. هارا گئتدیگینی هئچ واخت منه دئمزدی. سونرالار من اونو آختاریب تاپماغا جهد ائتدیم... آما تئزلیکله مکتوب آلدیم. اؤزو ده مکتوبو پوچتلا(پوستلا) گؤندرمه‌میشدی، ظرفین(پاکاتین) اوستونده نه منیم، نه ده اونون عنوانی(آدرسی) واردی. گؤرونور کیمسه، بلکه ده ائله اؤزو، مکتوبو گتیریب منیم منزیلیمین پوچت قوتوسونا آتیب. مکتوبو شوبهه‌سیز کی، اؤزو یازمیشدی. خطّینی یاخشی تانیییرام آخی... یازیردی کی، اونو آختارماییم، او، تامامیله خوشبختدیر و منزیلینی‌ده منیم ایختیاریما بوراخیر، نه ایسته‌سم ائده بیلرم. بیر مودّت، کئچندن سونرا من فیکیرلشدیم کی، تک‌باشیما ایکی اوتاق منیم نه‌ییمه گرکدیر. — منزیل‌لردن بیرینی کیرایه وئرمک قرارینا گلدیم. اؤزوم بورا کؤچدوم — نه ایسه بو منیم‌اوچون بیر تسکیناتدیر — اونون اوتاغی، اونون شئیلرن، قوخوسو — خاطره‌لردیر باشدان-باشا، بیر ده کی، دوزونو دئییم، من هوندورلوکدن قورخورام. اؤزوم حکیم اولسام‌دا، پسیخیاتریا‌دان بو هوندورلوک قورخوسو منه تانیش اولسا دا هر حالدا اؤزومده بو آزار — هوندورلوکدن قورخما آزاری وار. 20-جی مرتبه‌ده همیشه اؤزومو بیر آز نا قولای حیسّ ائتمیشم. آما بوردا، اوچونجو مرتبه‌ده ائله دینج، ائله آرخایینام کی...
یئددینجی بؤلومون سونو
علاقه (فانتاستیک پووئست) 6
علاقه (فانتاستیک پووئست) 6
تاختا‌لارلا
چالین-چارپاز میخلانمیش قاپی. نه اولسون؟ بونون قورخونج هاراسیدیر. نیی واهیمه‌لیدیر؟
بوشلا گؤرک، سن جانین... آمان الله، بو نه‌دیر بئله؟
اوتاغین رنگی دَییشیردی. اؤیرنجی باشینی قالدیریب تاوانداکی یالین لامپوچکایا(لامپ) باخدی. لامپوچکا یاواش-یاواش عادی رنگینی دَییشیر، گؤیریردی، موعا‌لیجه واسطه‌سی کیمی ایستیفاده اولونان «گؤی ایشیغین» رنگینی آلیردی. اؤیرنجی قورویوب قالمیش، حرکتسیز دایانمیشدی. لامپوچکانین رنگی تامام توندلشدی و اوتاقدا ایچینه چوخلو مارقانس ذرّجیگی آتیلمیش بیر ایستکان سو کیمی گئت-گئده قاتی بنؤوشیی رنگه قرق اولدو. نه قدر واخت کئچدی؟ اؤیرنجی هئچ بیر شئی حاقّیندا دوشونه بیلمیردی. واهیمه بئینینی چولغامیش، شعورونو دومانلاندیرمیشدی. فیکرینی بوسبوتون اریتمیشدی سانکی...
سونرا لامپانین رنگی یئنیدن دَییشمه‌یه، آچیلماغا، دورولماغا باشلادی و بیر آزدان اوّلکی کیمی اولدو.
اؤیرنجی اؤز-اؤزونه:
—چوخ گؤزل، چوخ‌دا پاکیزه، — دئدی. — اگر ایراده‌می، متانتیمی سیناییرلارسا، من بو سیناقدان کیشی کیمی چیخما‌لی‌یام. ایندی بوتون هوققا‌لارینا محل قویما‌دان ساکیتجه ییخیلیب یاتاجام.
او، مؤحکم آددیم‌لارلا مطبخه کئچدی، ایشیغی سؤندوردو، حامامدا ایشیغی یانار قویدو، اوزونو یودو، دیشلرینی تمیزله‌دی، اوتاغا قاییتدی، فوتولارا هئچ گؤز اوجو دا باخمادی، یورغان-دؤشگینی سالدی، ایشیغی سؤندوردو و یاتاغا گیردی. گؤزلرینی یومدو، آما اوزون مودّت یوخولایا بیلمه‌دی. قارانلیغین اؤزو اونو قورخوتموردو، او بعضی آداملار کیمی، هئچ‌ده ظولمت‌دن ائیمنمیردی. بوتون بوگونکو تله‌لر، هوققا‌لار حاقّیندا دا دوشونموردو. بیرجه اونو دوشونوردو کی، دونیادا منطیقی ایضاحی اولمایان هئچ بیر شئی یوخدور. بو فیکیردن کوسمیک(فضایی) سیرلر حاقّیندا دوشونجه‌لره کئچدی. کوسموسون آچیلمامیش سیرلری همیشه اونو وجده گتیریردی. سونرا اؤیرنجی گله‌جک اینستیتوت حیاتی حاقیندا خیال‌لارا دالدی، یاواش-یاواش خومارلاندی و بیر آزدان سونرا درین یوخویا گئتدی.
***
بنؤوشه‌یییه چالان آیین آلدادیجی ضیاسی آلتیندا بیر آدام چؤل-بیابانلا آددیملاییردی. بوتون اوزو ساریقلی ایدی، یالنیز ایکی گؤزو اوچون دار بیر زولاق آچیق قالمیشدی. هر ایکی قولوندا ساعت واردی. او، قارا پالتاردا ایدی، آیاقلاریندا دا یومشاق قارا شاپشاپلار(دمپایا) وار ایدی. پالتاری‌نین موختلیف یئرلری قارا مئشین توققا‌لارلا کمرلنمیشدی. آددیم‌لاری سس‌سیز ایدی، یومشاق ایدی، پیشیک یئریشی یئریییردی. آدام بؤیوک یانمیش ائوین خارابا‌لیقلارینا دوغرو گئدیردی. آی ایشیغیندا خارابا ائوین دیوارلاری اوزون عجاییب کؤلگه‌لر سالیردی. سوتونلارین‌دا کؤلگه‌سی دوشوردو. سوتونلارین تاغی اوچموشدو، بو سوتونلار ایندی یالنیز بوشلوغا دایاق ایدیلر؛ بیر نئچه ایل قاباق دهشتلی یانغین زامانی بو ائوین، دئمک اولار کی، بوتون ساکینلری تلف اولموشدو. بعضیلری دیری-دیری منزیل‌لرینده یانمیش، بعضیلری توستودن بوغولموش، بعضیلری اوچوب داغیلان دیوارلارین آراسینا پرچیم اولوب قالمیشدی. اونلارین یالنیز بو دیوارلارا یازیلمیش سسلری دوروردو و آیدینلیق گئجه‌لرده بو هیچقیریقلار، اینیلتیلر برکدن سسلنمه‌یه باشلاییردی. یانمیش ائوین دیری قالمیش ساکینی — اوزو ساریقلی آدام ایندی اؤز سابیق منزیلینه دوغرو گئدیردی — همین منزیلده اونون بوتون عاییله‌سی محو اولموشدو. او، ائوه چاتدی، سوراهی‌سیز(نرده‌سیز) پیلّه‌کنله ایکینجی مرتبه‌یه قالخدی، اوچوق پنجره محجّرینه(نرده‌سینه) قویولموش قیریق مفتیل‌لی تیلیفونا یاناشدی، دسته‌یی قالدیردی، نؤمره‌نی چکدی.
زنگ اوتاقدا چالیندی. اؤیرنجی تیلیفون زنگینی ائشیتدی، آییلماغا چالیشدی. قارانلیق یوخونون زهمی(وحشتی) اونو باسمیشدی، بو قاتی، قالین، قارا و آغیر یوخو پرده‌سینی اوستوندن آتیب دورماق، اَلینی اوزادیب ایشیغی یاندیرماق ایسته‌ییردی، آما بوتون دویمه‌لر بوش ایدی، ایشیق یانمیردی کی، یانمیردی. اؤیرنجی نه‌یینسه، آنلاشیلماز و مودهیش بیر شئیین یاخینلاشدیغینی دویور، اوتاغین ظولمتینده کیمینسه یا نه‌یینسه اولدوغونو حیسّ ائدیردی. بو کیمسه یا نه‌سه اونون باشی‌نین اوستونده دایانیب دقیق بیر آردیجیل‌لیقلا ساییردی: بیر، ایکی، اوچ، دؤرد، بئش، آلتی، یئددی...
او قیشقیریب اویاندی، سیلکینیب واهیمه‌لی یوخودان چیخدی، آما قورخوسو دفع اولونمامیشدی، عکسینه داها دا آرتمیشدی، چونکی حقیقتده‌ده قارانلیق اوتاغیندا تیلیفون زنگینی ائشیدیردی، حرکتلرینی عمللی-باشلی درک ائله‌مه‌دن الینی اوزاتدی، قارانلیقدا تیلیفونو تاپدی، دسته‌یی قالدیردی. زنگ سسلری درحال کسیلدی. تیلیفون دسته‌یی‌ده سوسموشدو، هم ده بو ایشله‌ین تیلیفونون جانلی سوکوتو یوخ، خطسیز، رابطه‌سیز تیلیفونون حیات علامتی اولمایان لال‌لیغی ایدی. اؤیرنجی دسته‌یی یئرینه قویدو، دوروب ایشیغی یاندیردی، گئییندی. ایندیجه اونو قارا باسمیشدی و یوخودا گؤردویو واهیمه‌لردن یاواش-یاواش اؤزونه گلیردی.
البته، تیلیفون زنگینی او یوخودا گؤرموشدو، آما اویاناندان سونرا دا بیر نئچه آن بو سسلری ائشیتدی. یوخ، البته، اونا ائله گلیب. نئجه دئیرلر، شعور عطالتی — یوخوداکی تأثّوراتین آییقلیقداکی داوامی. آخی خطّی قیریق تیلیفون هئچ چور زنگ چالا بیلمزدی. هامیسی یورغونلوغون، عصب گرگینلیگی‌نین، سون آیین هیجانلاری‌نین نتیجه‌سیدیر. او، عغیللی-باشلی دینجلمه‌لی، اؤزونه گلمه‌لیدیر. ایندی‌ده یاتماق، یاتماق، یاتماق. ائله بیل کیمسه اونا دئدی کی، چؤن بیر فوتولارا باخ. اؤیرنجی چئوریلیب فوتولارا باخدی: هئچ بیر شوبهه اولا بیلمزدی — ایندی بو فوتولاردا تامامیله باشقا آداملار ایدی. و... او... همین اوغلان... داها دوغروسو... بو... همین اوغلان دئییلدی... باشقاسی ایدی... همین او قاری‌نین ائویندهکی آدام ایدی... قالستوکو، بیغلاری، پئنجگی گئن یاخا‌لیقلی.... دهشتدن تامامیله شعورو دومانلانان اؤیرنجی فوتویا لاپ یاناشدی و گؤزلرینی زیلله‌دی: «نئجه اولا بیلر؟ گؤر من نه برک یاتمیشام کی، قاری‌نین گلیب شکلی دَییشدیرمه‌سینی دویمامیشام. یا بئله دئییلسه، اوندا دئمه‌لی منیم آغلیم چاشیر، باشیم خاراب اولور، اوندا دئمه‌لی، اونلار مقصدلرینه چاتیبلار، من دلی اولورام. آما مگر آدام اؤز دلی اولماغینی بئله آیدین و دقیق درک ائده بیلرمی؟!»
آلتینجی بؤلومون سونو
تویوق شوشه‌دن نئجه چیخار؟ * کیف تخرج الدجاجة من الزجاجة؟
تویوق شوشه‌دن نئجه چیخار؟ * کیف تخرج الدجاجة من الزجاجة؟
ایللرینده بیرینده اونلاری قیمتلندیرمک اوچون حاضیر اولان ویزارت موفتّیشی قارشیسیندا اؤیرنجیلرین درسلری زمانی، کی بو درس نهایی ایمحانلارا نئچه هفته قالمیش ترتیب وئریلمیشدی، درس اثناسیندا اؤیرنجیلرین بیری اوستادین سؤزون کسیب دئدی:«اوستاد! عربی درسی چوخ چتیندی!»
اؤیرنجی سؤزون قورتارمامیش اؤبیری اؤیرنجیلر عئینی سؤزو دئمگه باشلادیلار. دؤنوب موخالیف حیزب کیمی اولدولار. بیری بوردا دانیشیر، بیری قیشقیریر، بیری ایستیر واختی تلف ائله‌سین و بئله . . .
بیر آز ساکیت اولاندان سونرا موعلیم دئدی: «یاخشی! بو گون درس یوخدور. درسی اویونا چئویرک!» اؤیرنجیلر سئویندیلر. موفتّیش قاش‌قاباغین ساللادی.
موعلیم لؤوحه‌ده بوغازی دار بیر شوشه چکدی ایچینده‌ده بیر تویوق. سونرا دئدی: «کیم شوشه‌نی سیندیرمادان تویوغو دا اؤلدورمه‌دن بو تویوغو شوشه‌دن چیخارا بیلر!!»
اؤیرنجیلرین چالیشمالاری باشلادی آما هامیسی اوغورسوزلوقلا نتیجه‌لندی.
موفتّیش‌ده تاپماجانین حلّینه چالیشیردی آما بوتون چالیشمالار نتیجه‌سیز اولدو.
اؤیرنجیلرین بیری بؤلمه‌نین آخیریندن مأیوس-مأیوس قیشقیردی: «اوستاد، شوشه‌نی سیندیرمادان و یا تویوغو اؤلدورمه‌دن بو تویوق چیخماز». موعلیم دئدی: «شرطلری آیاقلایا بیلمه‌ریک». اؤیرنجی ظارافاتلا دئدی: «بئله اولسا اوستاد هر کیم کی تویوغو اورا قویوب دئیین قویدوغو کیمی‌ده چیخارتسین».
اؤیرنجیلر گولدولر آما بو چوخ سورمه‌دی. موعلیمین سسی اونو کسدی: «دوزدور! دوزدور! جواب بودور. تویوغو شوشه‌یه قویان اونو تکجه چیخارا بیلن کیمسه‌دیر. سیز ده «عربی دیلی چتیندیر» مفهومونو بئینیزه یئرلشدیرمیسیز. نه قدر چالیشام کی سیزه ایضاح ائدم و ساده‌لشدیرم نتیجه آلا بیلمیه‌جگم. سیز بو آنلامی بئینیزه بیرینین کؤمگی اولمادان یئرلشدیردیگیز کیمی اؤزوزده اونو اوردان چیخارتمالیسیز.»
تِرم باشا چاتدیقدان سونرا موفتّیش موعلیمدن چوخ تأثیرلندی. موعلیم سونراکی تِرملرده اؤیرنجیلرین گؤزه گلیم ایره‌‌لیله‌ییشینی گؤدو.
بلکه عرب دیلینده چوخ راحت قبول اولدولار.
کیف تخرج الدجاجة من الزجاجة؟
وفی إحدى السنوات وبینما کان یلقی الدرس على طلبة الفصل أمام موجه الوزارة الذی حضر لتقییمه،
وکان هذا الدرس قبیل الاختبارات النهائیة بأسابیع قلیلة، وأثناء إلقاء الدرس،
قاطع أحد الطلاب الأستاذ قائلاً: "یا أستاذ ... اللغةالعربیة صعبة جداً !".
وما کاد هذا الطالب أن یتم حدیثه حتى تکلم کل الطلاب بنفس الکلام،
وأصبحوا کأنهم حزب معارضة، فهذا یتکلم هناک وهذا یصرخ وهذا یحاول إضاعة الوقت وهکذا ...
سکت المعلم قلیلاً ثم قال: حسناً لا درس الیوم، وسأستبدل الدرس بلعبة! فرح الطلبة، وتجهم وجه الموجه.
رسم هذا المعلم على السبورة زجاجة ذات عنق ضیق، ورسم بداخلها دجاجة، ثم قال: من یستطیع أن یخرج هذه الدجاجة من الزجاجة،
بشرط أن لا یکسر الزجاجة ولا یقتل الدجاجة!!
فبدأت محاولات الطلبة التی باءت بالفشل جمیعها،
وکذلک الموجه الذی انسجم مع اللغز وحاول حله ولکن باءت کل المحاولات بالفشل.
فصرخ أحد الطلبة من آخر الفصل یائساً: یا أستاذ لا تخرج هذه الدجاجة إلا بکسر الزجاجة أو قتل الدجاجة،
فقال المعلم: لاتستطیع خرق الشروط، فقال الطالب متهکماً: إذن یا أستاذ قل لمن وضعها بداخل تلک الزجاجة أن یخرجها کما أدخلها.
ضحک الطلبة، ولکن لم تدم ضحکتهم طویلاً فقد قطعها صوت المعلم وهو یقول: صحیح، صحیح، هذه هی الإجابة،
من وضع الدجاجة فی الزجاجة هو وحده من یستطیع إخراجها، کذلک أنتم وضعتم مفهوماً فی عقولکم أن اللغة العربیة صعبة،
فمهما شرحت لکم وحاولت تبسیطها فلن أفلح، إلا إذا أخرجتم هذا المفهوم بأنفسکم دون مساعدة، کما وضعتموه بأنفسکم دون مساعدة.
انتهت الحصة وقد أعجب الموجه بالمدرس کثیراً، کما لاحظ المدرس تقدماً ملحوظاً لدى الطلبة فی الحصص التی تلت تلک الحصة،
بل وتقبلوا مادة اللغة العربیة بشکل سهل ویسیر.علاقه (فانتاستیک پووئست) 5
علاقه (فانتاستیک پووئست) 5
یازار: آنار
رسول اوغلو
***
اؤیرنجی بو بینایا ساری گئتدی. نه‌دنسه یاخینلاشدیقجا سئوینمیردی، نه ایسه ائله بیل اورگینه داممیشدی کی، یئنی بیر آنلاشیلمازلیقلا راستلاشا‌جاق. دوغرودان دا بیر آزدان سونرا او، تانیش چؤل‌لویه چیخدی و میخلانیب قالدی: قارشیسیندا بینانین سیلو ئتینی یوخ، ایسکئلئتینی گؤردو. — چوخ‌مرتبه‌لی بینا خارابایا چئوریلمیشدی — گومان کی، یانمیشدی، یاری اوچوق دیوارلارین آراسیندا بوش پنجره — قاپی دئشیک‌لری گؤرونوردو. مرتبه‌لرین، تاوانسیز-دؤشه‌مه‌سیز(کف) منزیل‌لرین آراسیندا کولک ویییلداییر، بیرینجی مرتبه‌ده بیر نئچه سرگردان ایت بوغوشوردو.
اؤیرنجی اینانا بیلمیردی کی، بو همین او ائودیر. — ساعت یاریم بوندان قاباق اونون ترک ائدیب گئتدیگی بینا‌دیر، آما هر حالدا چؤل-بیابان، شوبهه‌سیز، همین چؤل بیابان ایدی. غریبه‌دیر کی، یانیب اوچموش ائوین قاباغینداکی سکّی‌یه هئچ بیر ضرر دَیمه‌میشدی و بو سکّی‌نین کناریندا خئیلی ماشین دایانمیشدی. اوتوز-اوتوز بئش مینیک(سواری) ماشینی هامیسی اؤرتوک‌لرین آلتیندا ایدی و گؤرونور، بورادا لاپ چوخدان دایانمیشدی. مومکونمو بو؟ چئخول آلتینداکی ماشین‌لاردان بیری سس‌سیز-سمیرسیز یئریندن ترپندی، دایانمیش ماشین‌لارین سیراسین‌دان چیخیب اؤیرنجی‌یه طرف یؤنلدی. ائله بیل ماشین اؤزو، سوروجوسوز، حرکت ائدیردی. آخی هانسی سوروجو اؤرتوکلو ماشین ایداره ائدر؟.. ماشین اؤیرنجی‌یه یاخینلاشدی و ائهمال‌لیجا دایاندی. اؤیرنجی گؤردو کی، درغرودور، ماشینین چئخولو وار، آما بو اؤرتوک یالنیز اونون دامینا و کاپوتونون اوستونه چکیلیب. سوکانین(فرمان) آردیندا جاوان بیر اوغلان اَیلشمیشدی. اوغلان ماشینین پنچره‌سیندن اَییلیب:
—باغیشلایین، — دئدی، — بیلمیرسینیز بورادا ایگیرمی‌مرتبه‌لی ائو هاردا‌دیر؟
اؤیرنجی بوغوق سسله:
—ایگیرمی‌مرتبه‌لی؟ — دئیه خبر آلدی.
—منه دئدیلر کی، بو چؤلده‌دیر، یانمیش بئش‌مرتبه‌لی ائوین یانیندا‌دیر.
اؤیرنجی یانمیش بینانی گؤستره‌رک:
—بو ائوی دئییرسیز؟ — دئیه سوروشدو:
سوروجو سئوینجله:
—اؤزودور کی وار، — دئدی؛ یانمیش ائوی او، یالنیز ایندی گؤردو — منه بئله‌جه ده ایضاح ائتمیشدیلر. دئمه‌لی، همین بو بینانین سولوندان بورولوب دنیز قیراغینا چیخماق لازیمدیر. اگر سیز ده او طرفه گئدیرسینیزسه اَیلشین آپاریم.
اؤیرنجی ماشینین قاباق قاپی‌سینی آچدی و اؤزونو ایتیردی. بورادا دا رول واردی — ماشینین ایکینجی سوکانی. ماشینین ایکی رولو، ایکی اَیلجی(تورموز)، ایکی ائسکالاتورو، ایکی کونوسو واردی. سوروجو اؤیرنجی‌نین شاشقین‌لیغینی گؤروب گولومسوندو:
—تعجوب‌لنیرسینیز؟ — دئدی. — بو، تدریس ماشینیدیر. من اؤزوم ماشین سورمه اوزره تعلیماتچی‌یام. سورمک اؤیرننلر منیم یئریمده ایلشیرلر، ماشینی ایداره ائدیرلر، من‌ده سیزین یئرینیزدن اونلارا نظارت ائدیرم. اونا گؤره ده بو ماشیندا هر شئی جوتدور. آما سیز ناراحات اولمایین، اَیلشین، ایندی سیز طرفده‌کی سوکانلار ایشله‌میر.
اؤیرنجی اوتوردو. سوروجو کیچیک ماقنیتوفونو (ضبط صوت) ایشه سالدی، خفیف، بیر قدر غملی موسیقی سسلنمگه باشلادی. یومشاق رئسسورلار، پارالون اؤرتوکلر، ساکیت موسیقی غریبه بیر راحتلیق، آرخایین‌لیق آتموسفئری یارادیردی. اگر یادداشدا قالا بیلسه‌یدی، یقین کی، آداملار آنا بطنینده — اینسانین ایلک کایناتیندا — اؤزلرینی بئله دینج، آرخایین حیسّ ائدیبلر.
ماشین یانمیش خارابانین سولوندان بورولدو، اونلار دنیز قیراغینا چیخدیلار و اؤیرنجی درحال ایگیرمی‌مرتبه‌نی گؤردو. ایندی بینا آلا-بزک اِلِکتریک ایشیق‌لارینا غرق اولموشدو. رنگبرنگ پرده‌لر، آباژورلار، نئون و عادی ایشیق‌لار ائوین پنجره‌لرینه الوان بیر چیراق‌بانلیق پایلامیشدی. ائوین ائیوان‌لاری اینسانلارلا دولو ایدی، اونلار بوردا چوخدان مسکن سالمیشدیلار. ساکینلر یئییر-ایچیر، میرت وورور، گولور، ائیواندان ائیوانا دانیشیر، موسیقی، رادیو دینله‌ییر، تیلویزیونا باخیر، جوربه‌جور اویونلار اویناییردی‌لار. ائو نورمال بیر آخشام حیاتییلا یاشاییردی. اؤیرنجی آنلادی کی، اونلار ائوین آرخا طرفیندن چیخیرلار، ایندییه‌جن او، ائوی یالنیز آواندیندان گؤرموشدو، اودور کی، او بیری سمت — یانمیش خارابا‌لیق طرف اونا بو قدر غئیری-تانیش گلمیشدی. ماشین دایاندی.
—چوخ ساغ اولون، دئیه اؤیرنجی صمیمی-قلبدن سوروجویه تشککور ائله‌دی. داخیلاً او، بایاقکی تلاشی اوچون خجالت چکیردی، اؤزونو دانلاییردی. «یئکه کیشیسن، ماتئریالیست، راسیونالیستسن، اؤیرنجی‌سن، بیر یاندان دا بئله ایبتیدای بیر قورخو. عاییب اولسون!
ماشیندان دوشرکن دیقّتله سوروجویه باخدی و اؤیرنجی‌یه ائله گلدی کی، سوروجونون صیفتی تانیشدیر. سوروجو ده ماشیندان دوشدو، قاپی‌سینی آچارلا باغلادی. اونلار بینایا موختلیف قاپیلاردان داخیل اولدولار. اؤیرنجی لیفتین دویمه‌سینی باسدی. لیفت هارا‌دانسا چوخ یوکسک مرتبه‌دن گلدی، دایاندی، قاپیسی آچیلدی. اؤیرنجی کابینه‌نین ایچینه گیردی، قاپی باغلاندی و ایشیق سؤندو. کابینه‌نین ایچینده گؤز-گؤزو گؤرموردو، اؤیرنجی کیبریت چکدی، اودون ایشیغیندا ایگیرمی‌مرتبه‌نین دویمه‌سینی تاپدی، باسدی و حیسّ ائله‌دی کی، لیفت یوخاری یوخ، آشاغی حرکت ائدیر؛ حال بوکی اونلار بیرینجی مرتبه‌ده ایدیلر. اوّلجه لیفتین خاراب اولماسی، زیرزمی‌یه، شاختانین دیبینه دوشمه‌سی فیکری اؤیرنجینی قورخوزدو، آنجاق دویاندا کی، لیفت ائله هئی درینلیگه گئدیر، گئدیر، بیر-ایکی مرتبه دئییل، آزی سککیز-اون، یوخ اون دؤرد-اون بئش، ایگیرمی مرتبه‌یه یئر آلتیندا غرق اولور — اؤیرنجینی واهیمه باسدی. یادینا دوشدو کی، کیمدنسه ائشیتمیشدی — بؤیوک شهرلرده بعضاً ایستراتژی مقصدلرله بؤیوک بینا‌لارین آلتیندا یئرین درینلیکلرینه دوغرو نئچه-نئچه مرتبه تیکیلیر. آما ایندی، لیفتین گؤرونمز درین لاغیمین دیبینه دوغرو بو دایانماز حرکتینده، اؤیرنجی نه ایسه بیر مزار قوخوسو دویوردو. بئله درین مزار اولا بیلمزدی، آما نه‌دنسه اؤیرنجی دوشونوردو کی، عؤمرونون سونودور و غریبه، آنلاشیلماز، معنا‌سیز بیر عاقیبتدیر بو. بیردن کابینه‌نین ایچینده گوُر ایشیق یاندی و اؤیرنجی ایلک باخیشدان لیفتین اونا غریبه گؤرونمه‌سی‌نین سببینی آنلادی — کابینه‌نین ایچینده دوز قاپی‌نین قنشرینده (اوز به اوزونده) گوزگو واردی، آما بو گوزگو کابینه‌نین ایچینی عکس ائتدیرمیردی. باشقا بیر قاپینی عکس ائتدیریردی، بو قاپییا اوخشایان، آما تامامیله اؤزگه بیر قاپینی. لیفت غفیلدن دایاندی و سول طرفده‌کی دیواری آچیلدی — دئمه، بو دا قاپی ایمیش. اؤیرنجی کور آداملار کیمی آیاغییلا یئری آستا-آستا یوخلایا-یوخلایا کابینه‌دن چیخدی و قارشیسیندا اؤز منزیلی‌نین قاپی‌سینی گؤردو. 20 مرتبه‌ده‌کی منزیل قاپی‌سینی. شوبهه اولا بیلمزدی — همین نؤمره، همین فامیلسیز لؤوحه، زنگ، کیلید یئری. «گؤرونور بو خسته‌لیکدیر، — دئیه اؤیرنجی دوشوندو، — اوری‌یئنتیر(جهت تشخیصی) حیسّی‌نین ایتمه‌سی. قارانلیقدا سمتی دولاشیق سالیرام. یوخاری حرکت منه ائنمک کیمی گلیر. بعضاً بئله شئیلر اولور، آدام ساغی-سولو چاشدیریر. ساغ آیاغینی سول آیاغی کیمی، سولو ساغ کیمی دویور. صاباح حکیمه گئتمک لازیمدیر». او، قاپی‌نین زنگینی باسدی و گولومسوندو. «شوکور، منزیل پارتلامادی». آچارلا قاپینی آچیب ایچری گیردی. اوتاق چیراقبان ایدی. دهلیزده ایشیق یانمیردی. چاما‌دانی اؤز یئرینده ایدی. اؤیرنجی اوتاغا بیر آز خوفلو گیردی. دیقّتله اوتاغا گؤز گزدیردی. — هر شئی اؤز یئرینده ایدی، اونون قویوب گئتدیگی کیمی. آخی آیری جور اولا دا بیلمزدی: — تاخت، ایشکاف، ایستول، ایستوُل‌لار، قیریق مفتیل‌لی تیلیفون، دیوار ساعتی، اوستونده‌ده اؤرتوگو (مگر او بو اؤرتوگو قوپارمامیشدی؟) گؤرونور قوپارماییبمیش! کول‌قابی، کول‌قابیندا دا بایاقکی یئگانه سیقارئتین کؤتوگو (آی سنی، یادیندان چیخدی، سیقارئت آلمادی). فوتولار... بلی فوتولار... او، فوتولاری خصوصی بیر دیقّتله نظردن کئچیردی؛ بو دیقّت اؤزونه‌ده غریبه گلدی — سانکی فوتولاردا نه ایسه دَییشه بیلردی. طبیعی کی، اونلار اوّلکی کیمی ایدی — عئینی میقداردا — ائودن چیخمازدان قاباق اؤیرنجی نه‌دنسه اونلاری سایمیشدی — سککیز دنه ایدی، ایندی ده سککیز دنه‌دیر. اگر اونون منزیلده اولمادیغی واخت قاری گلیبمیشسه‌ده — یقین کی، اونون اؤز آچاری وار — فوتولارا دَیمه‌ییب. یعنی بایاق، دوغرودانمی اونلاری دَییشمیشدی؟ یقین اؤیرنجی‌یه بئله گلیب، والسلام. آخی نیه قاری ایکی داشین آراسیندا فوتولاری دَییشمه‌لی ایدی. بودور، باخ، بو دا اوغلونون فوتوسو — اگر اوغلودورسا! اؤیرنجی شن فیت چالا-چالا مطبخه کئچدی. حئیف کی، کوچه‌ده آزدی، باشینی ایتیردی، یئمگه بیر شئی آلماغی اونوتدو. ایندی ائوده دیشه وورماغا بیر شئی یوخدور. او آجمیشدی. عئیبی یوخدور، سحره قدر، بیر تهر دؤزر. «گئدک یاتاق، هه، قاری‌نین خواهیشینی یئرینه یئتیرک، حامامدا ایشیغی یانا-یانا قویاق، مادام کی، آرواد بو ایشیغی مایاک(دنیز فانیسی) حساب ائدیر، قوی اونون ایستگینجه اولسون». اؤیرنجی حامامدا ایشیغی یاندیردی و کیرانی(سو شیری) آچدی. سو شوخ بیر شیریلتییلا آخماغا باشلادی و سانکی اونون آخیشی دا آدامین عصبلرینی ساکیت‌لشدیریردی. اؤیرنجی یئنه ده گولومسوندو. ساکیت، آرخایین، راحت بیر تبسومله، گوزگویه باخدی و گوزگوده‌جه اؤز گؤزلری‌نین دهشتدن بؤیودوگونو گؤردو. «دویمه!» بلی، دویمه. بو اؤیرنجی‌نین لاپ یاخشی یادیندا ایدی. لاپ دقیق. آند ایچه بیلردی. فوتودا اوغلان کؤینکده ایدی و بایاق کؤینگی‌نین یاخاسی باغلی ایدی— اؤیرنجی بونو تام دقیق خاطیرلاییردی. ایندی ایسه — اؤیرنجی بونو دا نظرینده آیدینجا جانلاندیریردی — اوغلانین کؤینگی بوغازیناجان دویملنمیشدی: بوندان غئیری شکیلده بیر دییشیک‌لیک یوخ ایدی؛ عئینی صیفت، عئینی پوزا، عئینی اؤلچو. اؤیرنجی: «آخی بو نئجه اولا بیلر؟»—دئیه دوشوندو. گوزگونون قاباغیندا دونوب قالمیشدی. واهیمه بوتون وارلیغینا حاکم کسیلمیش، قورخو — اونو موج ائلمیشدی. اؤیرنجی آددیم آتا بیلمیردی، اوتاغا کئچیب فوتویا بیر ده باخماغا اورگی گلمیردی — اونا ائله گلیردی کی، ایندی همین شکیلدهکی اوغلانی بلکه‌ده قالستوکلو(کراوات) گؤره‌جک، یا... «دئیه‌سن منیم باشیما هاوا گلیب، دلی اولموشام».
«بلکه — آغلینا گؤزلنیلمز بیر فیکیر گلدی — کیمسه قصداً منی دلی ائله‌مک ایستییر؟» غریبه‌دیر کی، بو فیکیر اونو بیر قدر ساکیتلشدیردی، آرخایینلاشدیردی. دوشمنینی تعیین ائده بیلسن، اونونلا موباریزه ائتمکده آسان اولار. آما کیم ایدی اونون قصدینه دوران؟ کیم ایدی دوشمنی؟ البته، قاری! اؤز تشبّوثو ایله اولماسا دا، هر حالدا بوتون بو ایشلرده قاری‌نین، شوبهه‌سیز، بارماغی وار. بلکه او، کیمینسه مورکّب بیر پلانی‌نین ایجراچی‌سی‌دیر؟ آما بو پلانین اؤزونو کیم تؤکموش‌دور، کیم بورادا هانسی مقصدی گودور؟ ائه، نه بیله‌سن؟ بعضاً گؤرورسن ائله دوشمنلریمیز پئیدا اولور کی، هئچ یاتساق یوخوموزا دا گیرمزدی. اؤزو ده همین بو دوشمنلره هئچ بیر واخت، هئچ بیر پیسلیگیمیز دیمه‌ییب، آما آخی دوشمنچی‌لیک چوخ واخت هئچ‌ده شخصی موناسیبتلردن یارانمیر. باخ، مثلاً او، اؤیرنجی، اؤزو ده ایستمه‌دن کیمه‌سه پیسلیک ائدیب — اینستیتوتا داخیل اولوب، کیمینسه یئرین توتوب. گؤتورک ائله یاتاقخاناداکی اوتاق قونشولارینی. بایاقکی ماشینین، ایکی سوکانلی ماشینین سوروجوسو یامان او اوغلانا، ایلک ایمتاحاندان کسیلمیش اوتاق قونشوسونا اوخشاییردی — اؤیرنجی یالنیز ایندی بونو درک ائتدی — لاپ ائله بیل ائکیز قارداشدیرلار. بلکه هئچ تصادوفی دئییل کی، بایاق همین قونشوسونا اعلان لؤوحه‌سی‌نین قارشیسیندا راست گلدی. بلکه بوتون بو هوققا‌لاری دا ائله او دوشونوب. اعلان، قاری، سوروجو-تعلیماتچی قارداش و نهایت، فوتولار... آما مگر اونلار بئله غلیظ بیر اینتیقاما قادیردیرلر؟ اگر بو جور مورکّب بیر قیصاص فورماسی کشف ائده بیلیبلرسه، ائله بیر بو ایختیراعیا گؤره اونو اینستیتوتا قبول ائتمه‌یه دَیَردی. همده ایمتاحانسیز-فیلانسیز. اونلار شوبهه‌سیز، بیلیردیلر کی، اؤیرنجی اوتاق آختاریر. بو قارینی تاپماق، منزیلی دانیشماق، هر شئیی بئله مهارتله قوراشدیرماق... اؤیرنجی‌نین آرتیق هئچ بیر شک-شوبهه‌سی یوخ ایدی کی، بوتون بونلار ایبلیسانه بیر پلانین نتیجه‌لریدیر و او، منزیلده اولمایان واخت لاپ یقین کی، قاری گلیب فوتولاری دَییشیب. بو فیکره گلندن سونرا اؤیرنجی اوتاغا داها ساکیت گیردی. دوزدور، فوتولارا یاناشاندا نه ایسه یئنه بیر نیگارانلیق حیسّی کئچیردی، آما بوتون ایراده‌سینی توپلاییب شکیل‌لره باخدی. گؤزلرینی اوغلانین عکسینه زیلله‌دی. بو نه بوش-بوش فیکیرلردیر، ایلاهی! حامامدا اولدوغو مودّتده آخی شکیلده نه دَییشه بیلردی؟ نه دَییشمیشدیسه، او ائوده اولمایان مودّتده دَییشمیشدی — ائله‌دیر کی، وار: اوغلانین کؤینگی بوغازاجان دویمه‌لی ایدی. اؤیرنجی باشقا فوتولارا باخماغا باشلادی، قاری اونلاریدامی دَییشدیریب؟ دئیه‌سن یوخ، آما مگر بو جوتلر — نیشانلی اوغلانلا قیز، مگر آیاق اوسته دورمامیشدیلار، یوخ، اوتوروب‌لار، گؤرونور، ائله اوتوروبلارمیش، اؤیرنجی‌نین دقیق یادیندا دئییل. «گرک بوتون شکیل‌لری دقیق یادیمدا ساخلاییم، سونرا گؤرسم کی، قاری یئنه اونلاری من ائوده اولمایاندا گلیب دَییشدیریر اوندا یاپیشیم یاخاسیندان — دئ گؤروم من اولمایاندا نیه اوتاغیما گلیرسن، فوتولاری دَییشمیی‌نین معناسی ندیر؟ بودور، باخ، شکیل — آتا، آنا و یقین کی، قیزلاری. ار-آرواد، آرواد، دئیه‌سن، حامیله‌دیر. ایکی جاوان اوغلان — اوخشاییرلار، یقین قارداشدیرلار. حربی پالتارلی کیشی. جاوان قیز — فوّاره‌نین یانیندا دایانیب. اوشاقلار — اوچ قیز، ایکی اوغلان اوشاغی. چلیکلن قوجا. والسلام. آیدیندیر. دئمه‌لی، آتا، آنا، قیز. بو بئله. ار-آرواد. آرواد حامیله‌دیر. مگر ارین عئینگی واردی؟ بو نه آخماق سؤزدور، مادام کی، عئینکلیدیر، دئمه‌لی وارمیش دا... ایکی جاوان اوغلان شوبهه‌سیز قارداشدیرلار، اوخشاییرلار. حربی پالتارلی کیشی. فواره یانیندا قیز. ایلاهی، آخی اونون سومکاسی(کیف) واردی. سومکا نئجه اولدو؟ یا یوخ ایدی؟ گؤرونور، یوخ ایمیش، مادام کی، یوخدور... اوندا قیزی کیمینله چاشدیریرام، آخی، یادیمدا قالیب: فواره یانیندا قیز، الینده سومکا. ایکی قیز اوشاغی، بیر اوغلان. بیر اوغلان. بیر اوغلان؟ هه، گؤرونور، اوغلان بیر ایمیش. قوجا. بو قوجانین نه ایسه وار ایدی، آما نه‌یی؟ بلکه من شکیل‌لرین مضمونونو موفصّل یازیم. یوخ، اوندا آدام، دوغرودان دا دلی اولار. آما من دلی اولمایاجام. بو قوجا کافتارین و بوتون منی ایستمه‌ینلرین آجیغینا دلی اولمایاجام. ساعت نئچه‌دیر گؤره‌سن؟ قول ساعتینده اون بیره ایگیرمی بئش دقیقه ایشلمیشدی.
نه‌دنسه اؤیرنجی دیوار ساعتینه یاناشدی و اؤرتوگو چکدی. دیوار ساعتینده اوچه ایگیرمی بئش دقیقه ایشلمیشدی. ساعت ایشله‌ییردی، کفکیر دقیقلیکله گئدیب-گلیردی. اؤیرنجی گؤزلرینی اوزون عقربه زیلله‌دی و آیریلما‌دان باخدی، باخدی. ساعتا باخسا دا دقیق نه قدر واخت کئچدیگینی دئیه بیلمزدی. آما هر حالدا بیر مودتدن سونرا آیدینجا گؤردو — اوزون عقرب آزاجیق گئری گئتمیشدی. اؤیرنجی تلسیک حسابلادی. ائله‌دیر کی وار هر ایکی ساعت — اونون قول ساعتی‌ده، دیوار ساعتی ده — دقیق ایشله‌ییردی، آما دیوار ساعتی عکس ایستیقامتده(جهتده) حرکت ائدیردی. ساعت تله‌سه بیلر، گئری قالا بیلر، دایانا بیلر. آنجاق عکس طرفه ایشله‌ین ساعتی اؤیرنجی عؤمرونده ایلک دفعه گؤروردو. «دوشمنلریمین فانتازیاسی پیس دئییلمیش. بئله ایختیراعچی‌لیقلا نیوتون، انیشتئین اولایدیلار گرک. یوخسا بوتون قابیلیتلرینی، باجاریقلارینی یازیق بیر اؤیرنجی بابانین قصدینه یؤنلدیبلر. نه وار، نه وار، اونلاردان یاخشی حاضیرلاشیب، ایمتاحانی اونلاردان یاخشی وئریب، اینستیتوتا دوشوب. گرک درسلره حاضیرلاشماق یئرینه، من‌ده اوتوروب بئله-بئله هوققا‌لار اویدورایدیم، اوندا یاخشی اولاردی. گؤرک بو طیلسملی اوتاقدا داها نه اویونلار چیخا‌جاق! «طیلسملی» سؤزونو او داخیلی ایستهزایلا دوشوندو. اؤیرنجی قطعی امین ایدی کی، بوتون بو فوکوسلاری کیمسه قصداً دوزلدیب، اونون شعورونو دومانلاندیرماق ایسته‌ییر. هر حالدا اؤیرنجی اؤزو اؤزونو ایناندیرماق — ایسته‌ییردی کی، محض بئله‌دیر. بو اؤیرنجینی بیر قدر ساکیت‌لشدیریردی. تام یوخ، بیر قدر. اگر گئتمگه یئر اولسایدی، بیر دقیقه‌ده بو منزیلده قالمازدی. یاتاق‌خانایا گئتمک مومکون ایدی، هله آدینی اورانین دفتریندن پوزدورمامیشدی. آنجاق دوشوننده کی، مشوم لیفتین کابینه‌سینه گیرمه‌لی اولاجاق، چؤل‌لو-بیابانا چیخا‌جاق، یانمیش خارابا ائوین یانیندان کئچه‌جک و هئچ بیر نقلیّات تاپماییب یئنه بو اوتاغا قاییتما‌لی اولاجاق، اؤیرنجی‌نین بو ایشه بوتون هَوَسی قاچیردی. هم ده اورگینه داممیشدی، اوتاقدان چیخان کیمی، قاری گلیب یئنه بورادا مین جور تله قورا‌جاقدی. شوبهه‌سیز کی، آرواد هاراداسا بورا‌لاردا‌دیر. یقین کی، ائله بو بینانین ایچینده، بلکه بیر مرتبه آشاغیداکی منزیلده گیزلنیب. بایاق اوتاقدا ایشیغی یاندیران دا، ائیوان قاپی‌سینی آچیب نه ایسه توللایان دا ائله او ایمیش. حتی اؤیرنجی‌یه ائله گلیردی کی، قاری لاپ یاخیندا‌دیر، هارداسا، قونشولوقدا، بو دیوار آردیندا‌دیر. دویوردو کی، کیمسه داییما اونو — اؤیرنجینی موشاهیده ائدیر، هر آددیمینی ایزله‌ییر. اؤیرنجی اؤز-اؤزونه: «یوخ، — دئدی، — من بوردا قالاجام و منی هئچ بیر شئی قورخودا بیلمز. قوی لاپ بوتون بو لعنته گلمیش فوتولار جانلانسینلار، کاغیذدان چیخیب اوتاغا دوشسونلر». او تصوّور ائله‌دی کی، فوتوداکی آداملار جانلانیب اوتاغا گیریرلر و بو تصوّوردن اصلا ائیمنمه‌دی،(وحشته دوشمه‌دی) عکسینه نَشه‌لندی،(جورأتلندی) گولدو اؤز فیکرینه. «اؤز آرامیزدیر، من دئمه، عمللی-باشلی آغجیگرم‌میش... نه‌دن خوفلانیرام آخی؟ ساعت گئری ایشله‌ییر؟ اشی بئله چهنّمه کی! منه ائله گلدی کی، فوّاره یانینداکی قیزین سومکاسی وارمیش، دئمه یوخموش. عادیجه گؤز آلدانیشی! سیقارئت، فیلان... ائله شئیلر چوخ اولور. هارداسا اوخوموشدوم، بئله بیر ساحه وار، حتی اشیا‌لارین غریبه داورانیشلارینی اؤیرنیرلر... هه، بیر ده بو قاپی.
بئشینجی بؤلومون سونو
علاقه (فانتاستیک پووئست) 4
علاقه (فانتاستیک پووئست) 4
یازار: آنار
رسول اوغلو
***
او درحال:
—البتّه، — دئدی و فیکراً اعلانداکی معلوماتلاری بوردا گؤردوکلری ایله موقاییسه ائتدی. هر شئی اعلاندا تصویر اولوندوغوندان دا اوستون ایدی — اوتاغا سؤز اولا بیلمز، راحت‌لیقلاری دا — اعلا. لیفت، تیلیفون... تیلیفون دئمیشکن هانی تیلیفون؟
اؤیرنجی:
—بس تیلیفون؟ — دئیه خبر آلدی.
قاری ایستولون(میز) آلتیندان ایستوُلو(صندل) چکدی، ایستولون اوستونده تیلیفون جیهازی واردی، آما مفتیلی کسیلمیشدی.
قاری:
-او، تیلیفونو تحویل وئرمیشدی، — دئدی. — آخی ایندی اونون تیلیفون نه‌یینه لازیمدیر؟ آما جیهاز بیزیم‌دیر، اگر سیزه تیلیفون واجیب‌دیرسه، دالینجا دوشون، نؤمرنی سیزه قایتارسینلار.
اؤیرنجی: «تیلیفون نه‌ییمه گرکدیر، — دئیه دوشوندو. —اونسوز، دا بو شهرده بیر تانیشیم-دوستوم یوخدور.
—یوخ، دئدی. — تیلیفون‌سوز دا کئچینرم. اعلاندا گؤستریلمیشدی، من ده اونون اوچون سوروشدوم. هه، بس ائیوان؟
قاری قورو بیر طرزده:
—ائیوان یوخدور، — دئدی و ساغ دیوارا طرف چئوریلدی. اؤیرنجی اونون باخیشینی ایزله‌دی و یالنیز ایندی ساغ دیوارداکی قاپییا دیقّت ائله‌دی. قاپی ایکی کوبود تاختا پارچاسییلا میسمارلانمیشدی. اؤیرنجی قاپییا طرف بیر آددیم آتدی، داها دوغروسو، یاریم آددیم آتماق ایسته‌دی، آما قاری چئویک بیر حرکتله اونون قاباغینی کسدی. قتیتله:
—یوخ، — دئدی، — اگر سیز بو منزیلی کیرایه گؤتورورسونوزسه ایکیجه شرطیم وار. حؤکماً بو شرط‌لره عمل ائتمه‌لیسینیز. بیرینجیسی هئچ واخت بو قاپییا یاخینلاشمایین. اونا دَیمه‌یین، آچماغا جهد ائتمه‌یین. ایکینجی‌سی ده حامامدا ایشیغی گئجه‌لر یانیلی قویون. او ایشیق دنیزدن گؤرونور.
اؤیرنجی هئچ بیر شئی باشا دوشمه‌سه ده باشینی راضیلیق علامتی اولا‌راق یئلله‌دی:
—بس پول؟ — دئیه سوروشدو. — هاچان وئرسم یاخشیدیر؟
قاری:
—ائله ایندی، — دئدی. — دئمه‌لی، منزیلی کیرایه گؤتورورسونوز؟
اؤیرنجی:
—بلی، — دئدی و دهلیزه کئچدی، اورادا بالاجا چاما‌دانینی قویموشدو، آچدی، پول گؤتوردو، اوتاغا قاییتدی. بوتون بو ایشلر، ایکی دقیقه چکدی.
قاری پول‌لاری آلدی، تلسیک سایدی:
—بیر آیدان سونرا گلن مودّتین پولونو گتیررسینیز، — دئدی. — ساغ اولون. —او، منزیلین آچارلارینی اؤیرنجی‌یه اوزاتدی. —مطبخده قاب-قاجاق وار، ایستیفاده ائده بیلرسینیز. همچینین یورغان-دؤشکدن، آغدان، بالیش اوزوندن. اونلار دا تاختین ایچینده‌دیرلر.
اؤیرنجی قارینی لیفته‌جن اؤتوردو و منزیله قاییتدی. ایچری گیررکن اونا ائله گلدی کی، اوتاقدا نه ایسه دَییشیلمیش‌دیر، آما نه؟ اؤیرنجی دیقّتله اوتاغا گؤز گزدیردی: اونا ائله گلدی کی، فوتولار آزالیب. بعضی‌لری‌نین یئرینده میسمارلار گؤرونور. قاری بونلاری هاچان چیخارتدی؟ — دئیه اؤیرنجی دوشوندو. — من دهلیزه چیخاندا؟ ماشاللاه، یامان الدن قیو‌راقدی قاری.
اؤیرنجینی تعجوبلندیرن او ایدی کی، فوتولار هم آزالمیشدی، همده ائله بیل دَییشمیشدی. او اؤز-اؤزونه: «ایشه باخ، آ! — دئدی. — گؤر نه تئز فوتولاری دَییشیب. اؤزو ده نییه؟ من اونسوز دا اونلاردان هئچ بیرینی تانیمیرام. عمومیتله، دئیه‌سن بو آرواد باشدان بیر آز ماییفدی. گؤرمورسن نه جور شرط‌لر قویدو: «حامامدا ایشیغی سؤندورمه، دنیزدن گؤرونور». دنیزین بورا نه دخلی وار، سن الله؟» اؤیرنجی گولدو. شن و قایغی‌سیز بیر گولوشله گولدو. یالنیز بو گون عرضینده دئییل، بلکه ده بوتون بو گرگین و بورکولو سون آی عرضینده ایلک دفعه بئله شن و قایغی‌سیز گولوردو. آخیر کی، هر شئی اونون ایستگینجه اولموشدو. اساس دا بودور. اینستیتوتا دوشدو. مؤعجیزه دئییل، ندیر؟ ایکینجی مؤعجیزه ده — باخ، بو منزیل. اؤزو ده بئله اوجوز بیر قیمته. هر راحت‌لیغی، آخار-باخاری، ساکیت‌لیگی. اؤزو ده قولاغی چکیلمیش کیمیسن، تامامیله تک قالا بیلرسن، هئچ کس سنه مانع اولماز، نه بیر سس، نه بیر سمیر. اوخو، ایشله، دینجل، یات... اوتور بئله، باخ دنیزه، سیقارئتی یاواش-یاواش سومور ایچینه، دینجل. لعنت شئیطانا، سیقارئتی قورتاریب کی... بو قاری فیکرینی ائله دولاشدیردی کی، سیقارئت آلماغی اونوتدو. عئیبی یوخدور، ایندی دوشوب آلار. ایندی داها اؤز ائوی، اؤز اوجاغی وار، هاچان ایسته‌سه گئده، هاچان ایسته‌سه گله بیلر، هئچ کس ده اونو سورقو-سوآلا توتماز. هاردان گلیب، هارا گئدیرسن؟ پیس اولماز چیخیب بیر شهری گزیب دولانسا.
—بو ساعت چیخاریق هاوایا — دئیه اؤیرنجی قرار وئردی. — سیقارئت ده آلاریق. آما اوّلجه بیر اوزوموزو قیرخاق، دوش قبول ائله‌یک، مادام کی، بئله انتیقه حامامیمیز وار، گرک اوندان بولا-بول ایستیفاده ائدک ده. سونرا تزه کؤینک گئیینیب گزمگه چیخاریق.
او، کولونکانی(سو قیزدیرانی) یاندیردی، سویوندو و حیسّ ائله‌دی کی، دوش اینه‌لری‌نین خوش ماساژی بدنی‌نین بوتون گرگین‌لیگینی، یورغون‌لوغونو-آرغین‌لیغینی یویوب آپاریر و بو گونون تلاش‌لاری دا، «بیردن باش توتمادی» قورخوسو دا، یاواش-یاواش بویاتلاشیب خاطیره‌لره چئوریلیر... هر شئی نه انتیقه دوزلدی. اؤیرنجی اوزونو ترتمیز قیرخدی، قورولاندی، دهلیزه کئچدی، چاما‌دانی آچیب تزه کؤینک چیخارتدی، گئییندی، گوزگونون اؤرتوگونو سیییریب آتدی، ساچینی دارادی و اوتاغا گیردی. پنجره‌نین رنگی دَییشمیشدی. آخشام‌لاشیردی و سمانین، دنیزین بویا‌لاری دا توندلشیر، قاتی‌لاشیردی. گؤرونور، بو رنگ دَییشیکلیکلریندندیر کی، دنیزین سطحی اونا بایاقکیندان داها آشاغی گؤروندو. «منظره‌دن اولماز» — دئیه اؤیرنجی دوشوندو و مئکانیکی بیر حرکتله الینی ایستولون اوستون‌ده‌کی کول‌قابی‌یا طرف اوزاتدی. کول‌قابی‌نین قیراغینا قویولموش سیقارئتدن خفیف توستو قالخیردی. اؤیرنجی سیقارئتی دوداق‌لاری آراسینا آلیب، ایچینه سوموردو، دنیزین اوزاق‌لارینا باخدی و بیردن دیکسیندی. آخی اونون سیقارئتی قورتارمیشدی. بو هاردان چیخدی، اؤیرنجی بو سیقارئتی هاچان یاندیردی؟ هم ده کی، یاریسی کول اولوب تؤکولوب، دئمه‌لی، چوخدان اودلانیب. هاچان‌دان؟ قاری قویوب گئده بیلمزدی. چوخ واخت کئچیب. دئمه‌لی، او اؤزو، اؤیرنجی بو سیقارئتی هارا‌دانسا تاپیب یاندیریب، یانا-یانا قویوب حاماما گئدیب... آما نئجه اولوب کی، بوتون بونلار بوسبوتون یادیندان چیخیب، هئچ چور یادینا سالا بیلمیر. هاچان، نئچه؟ اؤیرنجی اؤز-اؤزونه: «بلی، — دئدی، — دئیه‌سن منیم ایسکلئروز خستلیگیم چوخ ائرکن باشلاییب آخی... من یاندیرمامیشامسا کیم یاندیریب بو سیقارئتی؟ — غریبه‌دیر». ائله بیل او اؤز-اؤزونو ساکیت ائتمک ایستییردی. بو هئچ ده اونون خوشونا گلمه‌دی. عمومیتله بوگونکو منزیل سئوداسی‌نین بوتون مزیّت‌لرینه باخمایا‌راق، نه ایسه آنلاشیلماز بیر شئی اونو ناراحات ائدیردی؛ آما بونون نه اولدوغونو هئچ جور موعیّن‌لشدیره بیلمیردی. نه‌دنسه بیر ده فوتوقرافیا‌لاری گؤزدن کئچیردی. «غریبه صیفت‌لردیر، — دئیه دوشوندو — نئچه دفعه، نه قدر باخیرسان باخ، هئچ جور یاددا قالمیرلار. حتّا باخ بو — گویا کی، قاری‌نین اوغلو آدلاندیردیغی شخص — بایاق منه ائله گلدی کی، او شکیلده گولومسونور، آما ایندی باخیرام، صیفتینده تبسّومدن اثر-علامت یوخدور. داها دقیق دئسک صیفتی کدرلی‌دیر، ناراضی بیر ایفاده وار اوزونده، گؤزلری ده عئینیله آناسی‌نین، البته، اگر قاری بونون دوغرودان دا آناسی‌دیرسا — گؤزلری کیمی‌دیر — غملی، مشوم.
اؤیرنجی دیوار ساعتی‌نین اؤرتوگونو دارتیب سالدی. — آلتی‌یا ایگیرمی بئش دقیقه ایشله‌میشدی. «ساعتلری ده خریفله‌ییب، — دئیه دوشوندو. — گؤر، نه یامان گئریدیر. ایندی یقین سککیزین یاریسی اولار». گئدیب حامامدان قول ساعتینی گتیردی — چیمنده (یویاناندا) اوردا چیخاریب قویموشدو. — دوغرودان دا سککیزه ایگیرمی بئش دقیقه ایشلمیشدی.
اؤیرنجی فیت چالا-چالا قاپینی آچدی، چیخدی، لیفتی چاغیردی، گلنده کابینه‌یه گیردی و بیرینجی مرتبه‌نین دویمه‌سینی باسدی.
اؤیرنجی بینا‌دان چؤللوگه چیخدی و بیر نئچه آددیم گئدندن سونرا چئوریلیب ائوینه باخدی. غریبه‌دیر، سانکی بو ائوده هئچ کس یاشامیردی، ائله بیل ائوی تیکیب تحویل وئرمیشدیلر، آما ساکینلری هله کؤچمه‌میشدی. بوتون پنجره‌لر، ائیوان‌لارا آچیلان قاپی‌لار کیپ باغلی ایدی، هئچ بیر یئرده پالتار ایپی، تیلویزیون آنتئناسی، گول دیبچک‌لری، پرده‌لر، ایشیق، بیر سؤزله، هئچ بیر یاشاییش علامتی گؤزه دیمیردی. آخشام دوشوردو. داها دوغروسو، هله آخشام دوشمه‌میشدی، آنجاق شر قاریشیردی، آلا-تورانلیغین ائله بیر چاغی ایدی کی، کوچه فنرلرینی(چیراقلارینی) یاندیرماق هله تئزدی، آما بو چیراق‌لارسیز دا اطرافی سئچمک چتین‌لشیردی؛ قاش قارالیردی. اؤیرنجی بیر قدر ده چؤللوکده آددیملادی، آیاق ساخلادی، گئری — بینا‌لارینا باخدی، منزیلی‌نین پنجره‌سینی تاپیب تعیین ائتمک ایسته‌دی. بو موشکول مسأله دئییلدی. سولدان سون بلوک، سونونجو مرتبه — کونجده‌کی منزیل اونونکو ایدی. بودور، باخ، — دنیزه آچیلان ساری پرده‌لی پنجره — اونون پنجره‌سی. بس بو بیری طرفدن نه‌دیر او — ائله بیر دیواردان ایکی اوزون دیرک اوزانیب چیخیر. اؤیرنجی دیقّتله باخدی و باشا دوشدو —گؤرونور، بو ایکی دیرک مؤوجود اولمایان ائیوانین دایاق‌لاری ایمیش و اونلارین آراسیندا گؤرونن قاپی دا محض او چالین-چارپاز تاختا‌لارلا میخلانمیش قاپی‌دیر. گؤره‌سن نه اولوب، ائیوانی تیکمگی اونودوبلار، یا ائیوان اوچوب تؤکولوب، ائله بیرجه بو ایکی دایاغی قالیب؟ بلکه بو اوچولوب داغیلمیش ائیوانین (اگر او، حقیقتاً ده اوچولوب تؤکولوبسه) — مودهیش و فاجیعوی بیر سیرّی وار؟ اؤیرنجی خیال‌لارا قاپیلدی بلکه محض ائله قاری‌نین اوغلو بو ائیواندان ییخیلیب هلاک اولوب، آخی او، اؤیرنجی، همین قاپییا طرف یؤنلرکن قاری غئیری-عادی بیر چئویک‌لیکله اونون یولونو کسدی. البته، بوتون بونلار فرضیه‌لردن باشقا بیر شئی دئییل. بیر ده آخی اونون نه بورجونا؟ اساس اودور کی، دالدالانماغا بیر بوجاغی وار — هم ده بئله گؤزل، راحت منزیل — داها نه لازیمدیر اونا؟ تمیز حامامی، ایشیقلی اوتاغی، ایری پنجره‌سی... بودور باخ، بو پنجره. آما الله، بو ندیر بئله؟ پنجره — اونون پنجره‌سی بیردن-بیره ایشیقلاندی. محض بو پنجره‌ده، — اونون پنجره‌سینده، تک بیرجه اونون پنجره‌سینده ایشیق یاندی. کیمسه ایشیق یاندیردی. دئمه‌لی، ایندی اورادا، اونون اوتاغیندا کیمسه واردی. اؤیرنجی‌نین اتی اورپَشدی. آنلاشیلماز بیر حیسّ — شعورا تابع اولمایان ایبتیدای واهیمه حیسّی — اؤیرنجینی بیر ایش ائتمگه — قیشقیرماقا، قاچماغا، گیزلنمگه — هر هانسی بیر فعّال حرکته سؤوق ائدیردی، هاوا قارالدیقجا بو حیسّ داها دا گوجلنیر و عئینی زاماندا اونون ال-قولونو باغلاییردی. یوخودا، آدامی قارا باساندا بئله بیر حال کئچیریرسن — قیشقیرماق ایستییرسن، قیشقیرا بیلمیرسن، قاچماق ایسته‌ییرسن، آیاق‌لارین قیج اولوب قالیر... ائله بو آن — ائوین قاباغینداکی سکی گور ایشیغا قرق اولدو: گئجه چیراق‌لاری یاندی و اؤیرنجی‌نین باشینا اَن آدی و ساده بیر ایضاح گلدی: اولا بیلسین کی، او، ائوده ایکن بوتون رایونون ائلئکتریک خطّی شبکه‌یه قوشولماییبمیش، اوتاق ایشیغی‌نین دویمه‌سی آچیق ایمیش و ایندی بوتون رایونون ایشیق‌لاری یانارکن، طبیعی کی، اونون اوتاغی‌نین ایشیق‌لاری دا یانیر. هر شئی نئجه ده آسان و آیدین ایضاح اولونوردو... اؤیرنجی آرخایین گولومسوندو و اوتوبوس دایاناجاغی اولان سمته طرف آددیملادی. آما بیر نئچه آددیم آتاندان سونرا ائله بیل کیمسه اونا دئدی کی، دؤن بیر ده بینایا باخ، داها دوغروسو، اؤز منزیلینه، منزیلین مؤوجود اولمایان ائیوانینا و ائیوانین یئرینده گؤرونن ایکی دایاغا. او چئوریلیب باخدی و بیر آندا — بو آندا دئییلدی، آنین یاریسی، چَرگی، نه بیلیم نئچه‌ده بیری ایدی — بلی، بو قیساجا مدتده اؤیرنجی‌یه ائله گلدی کی، اونون منزیلی‌نین ائیوان بوشلوغونا چیخان قاپیسی آچیلدی و اورا‌دان نه ایسه آشاغی آتیلدی. آما بو آن او قدر قیسایدی، سانکی اونون هئچ بیر گئرچک‌لیگی یوخ ایدی. آلنینی سویوق تر باسمیش اؤیرنجی بوندان سونرا نه قدر گؤزلرینی همین نوقطه‌یه زیلله‌دیسه ده هر شئیی بایاقکی کیمی گؤردو — چالین-چارپاز میخلانمیش قاپی اوّلکی کیمی باغلی ایدی، ائیوان بوشلوغونون دایاق‌لاری اوّلکی تکین هاوایا اوزانمیشدی.
اؤیرنجی قاچماغا باشلادی، داها دوغروسو، ائله یئیین-یئیین آددیملادی کی، آز قالا قاچیردی. بیر آزدان سونرا او آزدی. قارانلیق بیر کوچه‌یه گئدیب چیخدی، بورا‌داکی ائولر او قدر بیر-بیرینه بنزه‌ییردی کی، اؤیرنجی دولاشیب قالدی. «بو ائولر اوچ‌مرتبه‌لیدیر، — دئیه اؤیرنجی دوشوندو، — اونلارین آراسیندا من موطلق اؤز 20 مرتبه‌لی، هئچ اولماسا اونون سیلوئتینی(شبحینی) گؤرمه‌لییم»، حقیقتاً ده بیر نئچه واخت سونرا ساعت دوققوز راده‌لرینده او، خئیلی گزیب-دولاشاندان سونرا کؤسؤو(یاری یانمیش) کیمی قارالمیش گؤیون فونوندا نهنگ بینانین کونتورلارینی سئزدی، آما نه‌دنسه ائو ایندی خئیلی آلچاق گؤرونوردو؛ اطرافداکی اوچ‌مرتبه‌لی‌لردن هوندور اولسا دا، هر حالدا ایگیرمی مرتبه‌یه اوخشامیردی.
دؤردونجو بؤلومون سونو
تانری وارمی؟ * هل الله موجود؟
تانری وارمی؟ * هل الله موجود؟
موعلیملرین بیری ایستیر ایلحادی دوشونجه‌لری شاگیردلره تلقین ائله‌سین . . . آشاغیداکی دانیشیغا دیقّت ائدین . .
موعلّیم: «ائشیکده‌کی آغاجی گؤرورسن علی؟»
علی: «موعلّیم گؤرورم، اونو گؤره بیلیرم».
موعلّیم: « علی آغاجین آلتیندا یاشیل چمنی گؤرورسن؟»
علی: « بلی موعلّیم اونو گؤرورم».
موعلّیم: «گئت ائشیگه و گؤیه باخ !»
علی ائشیگه چیخیب بیر آز سونرا قاییدیر.
موعلیم: «گؤیو گؤردون علی؟»
علی: «بلی موعلیم گؤیو گؤردوم».
موعلیم: «ایدّعا اولونان آللاهی‌دا گؤردون؟»
علی: «یوخ اونو گؤرمه‌دیم!!»
موعلیم: «چوخ یاخشی اوشاقلار ! آللاه آدیندا بیر شئی یوخدو . . . گؤیده یوخدور !!»
شاگیردلرین بیری قالخیب اؤز نؤوبه‌سینده علی‌دن سوآل سوروشدو.
شاگیرد: «علی موعلّیمی گؤرورسن؟»
علی: «بلی اونو گؤرورم». (علی اوندان سوروشولان سوآللارین تکراریندان شیکایت ائدیر.)
شاگیرد: «علی موعلیمین عاغلینی گؤرورسن؟»
علی: «یوخ . . . اونو گؤرنمیرم !!»
شاگیرد: «بس اوندا موعلّیمین باشیندا عاغیل یوخدور !!»
هل الله موجود؟
کانت إحدى المدرسات تحاول أن تغرس المفاهیم الملحدة لعموم الطلبة .. وإلیکم هذا الحوار التالی ..
المدرسة : هل ترى یا علی تلک الشجرة فى الخارج ؟
علی : نعم أیتها المدرسة إنى أستطیع رؤیتها ..
المدرسة : هل ترى یا علی العشب الأخضر تحت الشجرة ؟
علی : نعم أیتها المدرسة إنى أراه ..
المدرسة :إذهب إلى الخارج ثم انظر إلى السماء ..
خرج علی متوجهاً إلى الخارج ثم عاد بعد قلیل ..
المدرسة : هل رأیت السماء یا علی ؟
علی : نعم أیتها المدرسة لقد رأیت السماء ..
المدرسة : هل رأیت ما یدعونه الإله ؟
علی : لا لم أره !!
المدرسة : حسناً أیها الطلاب لا یوجد شىء إسمه الله .. فلا یوجد فى السماء !!
قامت الطالبة وسألت بدورها الطالب علی ..
الطالبة : هل ترى المدرسة یا علی ؟
علی : نعم إنى أراها .. (بدأ توم یتذمر من تکرار الأسئلة علیه) !!
الطالبة : هل ترى عقل المدرسة یا علی ؟
علی : لا .. لاأستطیع رؤیته !!
الطالبة : إذاً المدرسة لیس لدیها أی عقل فی رأسها !!
حاضیر جوابلیق (نجیب فاضیله اولان اهانتینه آغیر قارشیلیق) * Necip
حاضیر جوابلیق (نجیب فاضیله اولان اهانتینه آغیر قارشیلیق) * Necip Fazıle yapılan bir saygısızlık ve a
نجیب فاضیل قیسا کورک بیر گون کونفرانس وئریرکن سالوندا اولانلاردان بیری سئنه خیار آتیر.
خیاری الینه گؤتورن نجیب فاضیل سالونداکیلارا دؤنرک دئییر:
«بیری کیملیگینی گؤندرمیش، هر کیمینسه گلسین آپارسین !»
Üstad’a yapılan bir saygısızlık ve ağır karşılığı
Üstad Necip Fazıl Kısakürek bir gün konferans verirken salonda bulunanlardan birisi kürsüye salatalık fırlatır. Salatalığı eline alan Necip Fazıl salondakilere dönerek:
“- Birisi kimliğini göndermiş, kiminse gelsin alsın” der…
شاهین موعالیجه‌سی * معالجة الملک
شاهین موعالیجه‌سی * معالجة الملک
شاه
جیدّی بیر خسته‌لیگه یولوخور. طبیبلر اونون علاجینا توپلاشاراق اونون درمانینی
یالنیز بللی علامتلری اولان اینسانین قارا جیگرینی یئمکده بیلیرلر. علامتلری شاها
ساییرلار او دا حکومت آداملارینا امر ائلیر بو علامتلره مالیک اولان «دهقان اوغلو»
آدلانان جوانی گتیرسینلر.
شاه جوانین آتا-آناسینا خبر گؤندریب اونلاری جریاندا قویاراق شاهین شفاسی اوچون اوشاقلارینی اؤلدوروب جیگرینی یئمه‌سینه راضیلاشمالاری اوچون اونلارا چوخلو پول وئریر. شاهی قاضینی‌دا چاغیرتدیریب اوندان شاهین موعالیجه‌سی اوچون بو جوانی اؤلدوروب جیگرینی یئمه‌سی‌نین حلال اولوب اولمادیغینی سوروشور.
ظالیم قاضی‌ده جماعتدن بیرینین اونون جیگریندن شاهین موعالیجه‌لنمه‌سی اوچون اؤلدورولمه‌سینه حلال فتواسی وئریر.
جوانی قویون کیمی باشی‌نین کسیلمه‌سینه گتیریرلر . . .شاه اونو گؤروردو. جوانین جلّادا سونرا دا گؤزلرینی قالدیریب گؤیه باخیب گولمه‌سینی گؤردو.
شاه تَلَسرک جوانا اوز توتوب تعجولو سوروشدو: «اؤلدویونو بیله-بیله نییه گولورسن؟»
جوان دئدی: « اوشاقلارینا رحم ائتمک آتا-آنایا واجیبدیر، قاضی‌یه‌ده قضاوتینده عدالتلی اولماسی واجیبدیر، شاها دا باغیشلاماق واجیبدیر . . . آما آتا-آنامی دونیا مالی کیریخدیریب روحومو سنه تسلیم ائدیبلر. قاضیدن‌ده سوروشاندا سندن قورخدو آما آللاهدان قورخماییب قانیمی سنه حلال ائله‌دی. آغام ! سنی‌ده گؤرورم شفا تاپماغین بیر گوناهسیزین اؤلمه‌سینده‌دیر . . بونلارلا بئله آللاهیمدان سونرا کیمه سیغینا بیلرم؟ باشیمی اونا طرف قالدیریرام ریضاسینا راضی‌یام».
شاه جوانین سؤزوندن تأثیرلنیب آغلاماغا باشلاییب دئدی: «خسته‌لیکدن اؤلمگیم، پاک بیریسینی اؤلدورمگیمدن داها یاخشیدیر». سونرا جوانی یانینا آلیب اؤپوب ایسته‌دیگینی اونا وئردی . . .
دئییلیر بو حادیثه‌لردن نئچه هفته سونرا شاه خسته‌لیگیندن شفا تاپدی . . .
معالجة الملک
مرض ملک مرضا خطیراً واجتمع الأطباء لعلا جه ورأوا جمیعاً أن علاجه الوحید هو حصوله على کبد إنسان فیه صفات معینة ذکروها له فأمر رجال الحکومة على فتى یسمى ابن دهقان توفرت فیه الشروط المطلوبة ..
وأرسل الملک إلى والدی الفتى وحدثهما عن الأمر وأعطى لهما مالاً کثیراً فوافقا علی قتل ولدهما لیأخذ الملک کبده ولیشفی من مرضه ونادى الملک القاضی وسأله إذا کان قتل هذا الفتى حلالاً لیتداوى الملک بکبده
فأفتى القاضی الظالم بأن قتل أحد من الناس لیأخذالملک کبده لیشفى به حلالاً ..
أحضروا الفتى لیذبحوه ذبح الشاة .. وکان الملک مطلاً علیه فرأى الغلام ینظر إلى جلاده ثم یرفع عینیه الى السماء ویبتسم فأسرع الملک نحو الفتى وسأله متعجباً : لماذا تضحک وقد أوشکت على الهلاک
قال الفتى : کان یجب على والدی أن یرحما ولدهما وکان یجب على القاضی أن یعدل فی قضائه کان على الملک أن یعفو .. أما أبی وأمی فقد غرهما طعام الدنیا فسلما لک روحی والقاضی سألته فخافک ولم یخف الله فأحل لک دمی وأنت یا سیدی رأیت شفائک فی قتل بریء .. ولکل هذا لم أر ملجأ لی غیر ربی فرفعت رأسی إلیه راضیاً بقضائه فتأثر الملک من قول الفتى وبکى وقال : إذا مت وأنا مریض خیر من أن أقتل نفساً زکیة ثم أخذ الفتى وقبله وأعطاه ما یرید ..
وقیل بعد ذلک أنه لم یمضی على هذه الأحداث أسبوع حتى شفی الملک من مرضه !!
علاقه (فانتاستیک پووئست) 3
علاقه (فانتاستیک پووئست) 3
یازار: آنار
رسول اوغلو
***
قاری:
—بلی، — دئدی و اؤسکورمگه باشلادی، بو پاپیروسا آلوده اولموش آدامین اوزون سورن قورو اؤسکورگی ایدی.— اؤیرنجی اوتاغین موختلیف یئرلرین‌ده‌کی ایچی کؤتوک‌لرله دولو کولقابی‌لارا و بوش پاپیروس قوتولارینا فیکیر وئرمیشدی.
بیر قدر ساکیت اولدوقدان سونرا قاری:
—بلی، — دئدی — 20-جی مرتبه‌ده‌دیر اوتاق — و یئنه ده سوسوب درین خیالا گئتدی، دوشونجه‌لر عالمینه قرق اولدو.
اؤیرنجی بیر داها اوتاغا گؤز گزدیردی و باشا دوشدو کی، موصیبت، فاجعه تأثوراتی ندن دوغور — اوتاقداکی شوشه‌لی ایشکاف‌لار، دولاب‌لار، کیچیک تیلویزیون ائکرانی، بدن‌نوما گوزگو و حتّا کفکیرلی ایری دیوار ساعتی‌نین اوست‌لرینه اؤرتوکلر آتیلمیشدی. عادتاً ائوده مئییت وارسا و یاخود مئییت باسدیریلاندان سونرا قیرخ یاس گونو بئله ائدیلیر. قدیم عادته گؤره گوزگولرین، شوشه‌لرین اوزو اؤرتولور، سون واختلار تیلویزیون ائکرانینی‌دا اؤرتورلر، آما اوستونه پارچا سالینمیش ساعتی اؤیرنجی ایلک دفعه گؤروردو. دوزدور بعضاً ساعتی ساخلاییرلار، وفات ائتمیش آدامین کئچیندیگی دقیقه اوزرینده دایاندیریرلار. آما بو اؤرتوکلو ساعت دایانمامیشدی، ایشله‌ییردی، اؤیرنجی بونو اؤرتوگون آلتیندا گئدیب-گلن کؤلگه‌دن-کفکیرین حرکتیندن آنلامیشدی. ساعتین خفیف چیق-چیقی دا ائشیدیلیردی و حتی زنگی‌ده چالدی — آهنگدار صدا‌لار اون ایکی دفعه سسلندی — دئمه‌لی، گونورتا واختی ایدی.
دیوارلاردا چوخلو فوتو شکیل واردی. اونلارین چوخو اوتوز-قیرخ ایل بوندان قاباغین شکیل‌لری ایدی. شکیل‌لر هامیسی عئینی بویدادی. ندنسه اؤیرنجی‌نین آغلینا گلدی کی، بو آدام‌لاردان هئچ بیری ایندی ساغ دئییل. بعضاً فوتوشکیل‌لر آنلاشیلماز بیر سیرله تصویرینی ساخلادیغی آدامین دیری اولوب-اولماماسینی بوروزه وئریر. فوتولاردان یالنیز بیری باشقا اؤلچوده — دیگرلریندن چوخ ایری ایدی. بو شکیلده اورتا یاشلی، چاتما قاشلی، قارا بیغلی بیر کیشی عکس اولونموشدو، اونون گئن یاخا‌لی پئنجَیی و بیررنگ کراواتی واردی. کیشی‌نین گرگین باخیشی پاسپورت شکیل‌لرینی یادا سالیردی. آما اگر بو دوغرودان دا پاسپورت اوچون چکیلمیش شکیل ایدیسه، اوندا آزی یوز دفعه بؤیودولموشدو. فوتو توند رنگلی چرچیوه‌ده ایدی. بلکه ده چرچیوه‌نین رنگی تصادوفاً بئله ایدی، آما هر حالدا او، ماتم حاشیه‌سینه ده اوخشاییردی.
اؤیرنجی بو شکلین سئیرینه دالدی و دویدو کی، قاری‌دا اونون اؤزونو اوزون-اوزادی سئیر ائدیر. اؤیرنجی دوشوندو کی، قاری بیر داها اونونلا دانیشمایا‌جاق، آنچاق قاری غفیلدن دئدی:
—شهرین او بیری طرفینده، دنیز قیراغیندا 20 مرتبه‌لی ائو وار. اوتاق اوردا‌دیر، آخیرینجی مرتبه‌ده. بو منیم اوغلومون اوتاغی‌دیر — قاری دریندن کؤکسونو اؤتوردو. — داها اوتاق اونا لازیم دئییل. من بو اوتاغی کیرایه وئرمک ایسته‌ییرم... موعیّن مبلغه... — قاری سوسدو، سونرا یئنیدن داوام ائتدی. — بو اونون دا آرزوسودور. — قاری بو سؤزلری دئییب سونسوز کدرله باخیش‌لارینی همین کیشی‌نین شکلینه زیلله‌دی.
طبیعی کی، قاری «اوغلوم» دئینده اونو نظرده توتوردو. بو شکلی، اونون قارا حاشیه‌سینی قاری‌نین سؤزلریله، کدری ایله، آهی ایله، بوشالمیش، اونا گؤره‌ده آرتیق گرک اولمایان و اونا گؤره‌ده کیرایه وئریلن اوتاقلا توتوشدوراندا علاوه ایضاحا احتیاج قالمیردی. — هر شئی آیدین ایدی. قارینی بو باره‌ده سورغو-سوالا توتماق قانا‌جاق‌سیزلیق اولاردی. گؤرونور، یارا‌لار دا لاپ تزه ایدی، یقین آرواد اوغلونو لاپ بو یاخینلاردا ایتیرمیشدی — گوزگولر، شوشه‌لر هله ده اؤرتوک آلتیندا ایدی. اؤیرنجی بیرجه اونو دئدی کی، اوتاغا باخماق ایسته‌ییر.
قاری تلسیک:
—البتّه، — دئدی و غئیری-عادی بیر چئویک‌لیکله یئریندن سیچرادی. اؤیرنجی‌یه ائله گلدی کی، قاری اونونلا بیر یئرده ائوه باخماق اوچون گئتمگه حاضیرلاشیر. آما اونو ایفلیج بیلنده یانیلدیغی کیمی، ایندی ده قاری‌نین حرکتینی دوز یوزمامیشدی. قاری، سانکی اؤیرنجی‌نین بوردا اولدوغونو بوسبوتون اونوتموشدو. او، اؤیرنجی‌نین قارشی‌سیندان کئچیب دیوار ساعتینا یاناشدی، اؤرتوگو چکدی، ساعته باخدی، یئنیدن اؤرتوگو سالدی و بو سفر تلسمه‌دن، آراملا اؤز یئرینه قاییتدی، کورسوسونه چؤکدو، گؤزلرینی یومدو. نه قدر واخت کئچدی؟ بیر دقیقه، یاریم ساعت، بیر ساعت؟ سونرالار، قاری‌نین ائویندن چیخاندان سونرا اؤیرنجی ائله هئی بو باره‌ده دوشونوردو، آما یادداشینی نه قدر الک-ولک ائله‌سه ده، موعیّن‌لشدیره بیلمیردی کی، قاری‌نین ساعته طرف گئدیب-گلمسیله کورسوسونه چؤکوب مورگولمه‌سی آراسیندا نه قدر واخت کئچیب. دیوار ساعتی‌نین گون‌اورتانی وورماسینی — اون ایکی زنگ چالماسینی اؤیرنجی آیدین خاطیرلاییردی. قاری‌نین ائویندن چیخاندا دا قول ساعتینا باخدی — ایکی‌یه اون بئش دقیقه ایشلمیشدی. آما بو ایکی زامان نوقطه‌سی‌نین آراسینداکی مودّت هئچ جور اونون شعورونا سیغیشمیردی. بو مودّتده نه اولموشدو؟ بیر-ایکی کلمه سؤز، قاری‌نین ساعته طرف گئدیب گلمه‌سی و کورسوده مورگو دؤیمه‌سی. یعنی او بیر ساعت مورگوله‌ییب؟ تعجوب‌لو بیر شئی یوخدور، قاری بیر ساعت یوخ، بوتون گونو ده یاتا بیلردی، آما آخی بس اؤیرنجی اؤزو بوتون بو واخت عرضینده نئیلمیشدن — دوروب قاری‌نین کئشیگینیمی چکیردی، اوتاغی، فوتولاری نظردنمی کئچیریردی، آروادین اویانماسینی‌می گؤزلییردی؟ بلکه، بوتون بونلار بئله ایدی، اولموشدو، آما اؤیرنجی‌نین تصوّورونده بو ایشلرین هامیسی چوخ آز بیر واختین عرضینده جریان ائتمیشدی. هر حالدا بیر ساعت اولمازدی. قاری، دوغرودان دا مورگوله‌دی، آما — اؤیرنجی‌نین ظنّینجه — درحال دا اویاندی. ایندی ایسه بئله معلوم اولور کی، آزی بیر ساعت کئچیب. اویاندی و ساکیتجه دئدی:
—ایگیرمی مرتبه‌لی ائو. اوردا جمعی‌سی بیرجه دنه بئله هوندور بینا وار. آلتیندا دا چؤرک دوکانی. دوز ساعت آلتیدا اورا گلین. من سیزی اوردا گؤزله‌یه‌جگم. عونوانی یازین.
او، عونوانی آراملا دیکته ائتدی و اؤیرنجی یازان مودتده یئنیدن یوخویا گئتدی.
اؤیرنجی ویداعلاشما‌دان چیخدی. کوچه‌ده قول ساعتینه باخدی. معلوم اولدو کی، قاری‌نین اوتاغیندا ساعت یاریما یاخین اولوب.
***
ایگیرمی مرتبه‌لی بینا شهرین لاپ کناریندا ایدی. داها دوغروسو، بورادا شهر قورتاریر و چؤل-بیابان باشلانیردی. بو بینا بومبوش چؤلـله دنیز ساحلی‌نین آراسیندا، غریبه بیر تنها‌لیق ایچینده اوجالیردی. اطرافیندا بیر نئچه تپه‌جیک واردی و بو تپه‌جیک‌لرین اوستونده ایکی-اوچ مرتبه‌لی ائولر تیکیلمیشدی، آما ایگیرمی مرتبه‌لی گؤی‌د‌لنله موقاییسه‌ده اونلار بالاجا داخما‌لارا بنزییردی.
تاکسی سوروجوسو بو عونوانا آپارماغا هئچ جور راضیلاشمیردی. جوربجور بهانه‌لر گتیریردی:
—پارکا گئدیرم... نؤوبم قورتاریب... یولومون سمتی دئییل. اوزاق‌دیر... — و س. آخیردا بئله بیر شئی ده دئدی: — عمومیّتله او طر‌لر...
اؤیرنجی باشا دوشمه‌دی:
—نه‌دیر کی، او طرفلر؟
سوروجو دیلینی سورودو:
—یوخ، یعنی دئییرم... — سونرا غفیلدن راضی‌لاشدی: — یاخشی، گئدک.
یول بویو هئچ بیریسی — نه سوروجو، نه اؤیرنجی کلمه کسمه‌دیلر.
سوروجو:
—بو دا سنین بینان، — دئدی.
اونلار تزه، گؤرونور، لاپ بو یاخینلاردا ایستیثمارا وئریلمیش بینانین یانینا چاتمیشدی‌لار. سوروجو دوز چؤرک دوکانی‌نین قارشیسیندا ساخلادی.
اؤیرنجی حقّینی وئریب چیخدی. سوروجو، اؤیرنجی‌نین ظنّینجه حدّن زیاده تلسیک‌لیکله ماشینی دؤندردی و اوزاقلاشیب گؤزدن ایتدی. اطرافدا اینس‌جینس یوخ ایدی. قو دئسن قولاق توتولاردی. آما سکی‌نین یانیندا خئیلی ماشین دایانمیشدی، هامیسی دا اؤرتوک آلتیندا ایدی. چؤرک دوکانی باغلی ایدی. قاری‌نین بورا گلیب چیخاجاغینا اؤیرنجی‌نین گومانی آزدی: قوجا، خسته آروادین بئله بؤیوک بیر مسافه‌نی قطع ائدیب بورا گلجگینه اینانماق چتیندی و عمومیتله، بوتون بو ایشلردن اؤیرنجی‌نین هئچ گؤزو سو ایچمیردی. آما بینا، دوغرودان-دوغرویا واردی، اؤزو ده محض ایگیرمی مرتبه‌لی ایدی. اؤیرنجی مرتبه‌لری بیر-بیر ساییب آخیرینجی‌سینا چاتمیشدی کی، قاری‌نین سسینی ائشیتدی:
—اخی بیز دوز آلتی‌یا دانیشمیشدیق.
قاری هاردان پئیدا اولدو؟ اؤیرنجی نه آیاق سسی ائشیتمیشدی نه ماشین سسی، بورادا دوشنده قاریدان اثر-علامت یوخ ایدی. آما هر حالدا ایندی آرواد بورادایدی، دوز چؤرک دوکانی‌نین قاباغیندا دایانمیشدی. بایاقکی قارا پالتاردا، چینینده ده یون شال.
اؤیرنجی:
—باغیشلایین، — دئدی. — تقصیر تاکسی‌لرده‌دیر. ندنسه هئچ بیری بورا گلمک ایستمیر. اودور کی، من بئش دقیقه گئجیکدیم.
قاری جاواب وئرمه‌دی، اوزونو بینایا طرف چئویریب دئدی:
—گئدک.
بینانین گیریش قاپیسینا طرف آددیملادی. اؤیرنجی اونون آردینجا دوشدو. بینانین ایچینه گیردی‌لر. قاری لیفتین (آسانسور) دویمه‌سینی باسدی. لیفت، گؤرونور، چوخ اوزاق‌لاردان، داها دوغروسو، چوخ هوندورلردن ائنیردی و چوخ آغیر-آغیر گلیردی.
نهایت گلیب چیخدی، دایاندی، قاپیلاری تایباتای آچیلدی. اونلار کابینه‌یه داخیل اولدولار. کابینه اؤیرنجی‌یه غئیری-عادی گؤروندو. نه‌یه گؤره؟ قاری 20-جی مرتبه‌نین دویمه‌سینی باسدی. لیفت آراملا یوخاری دیرمانماغا باشلادی، هاراداسا یولون اورتاسیندا اؤیرنجی یئنیدن بو کابینه‌ده‌کی غریبه‌لیگی دویدو، آما بو غریبه‌لیگین محض نه‌دن عیبارت اولدوغونو یئنه ده تعیین ائده بیلمه‌دی. او، قاری حقینده دوشونمگه باشلادی و اؤز-اؤزونه فیکیرلشدی: گؤره‌سن، بو آرواد عؤمرونده هئچ بیر دفعه گولومسونوب؟ بو نه بوش سؤزدور. البته کی، گولومسونوب. ایندی ایسه، آیدین مسأله‌دیر، درد-غم باسیب اونو، ظارافات دئییل، داغ بویدا اوغلونو ایتیریب، بئله ایتکیدن سونرا نه گولوش-فیلان؟ آما ایش اوندا‌دیر کی، قاری‌نین صیفت جیزگیلری اونون عموماً گولوشه قابیل اولماسینا شوبهه اویادیردی. هئچ بیر واختدا، هئچ بیر شرایطده، هئچ بیر وجهله بئله صیفتین تبسّومونو تصوّور ائله‌مک اولموردو! بیر آن، بیرجه آن اؤیرنجی‌یه ائله گلدی کی، او کابینه‌نین غریبه‌لیگی‌نین محض نه‌دن عبارت اولدوغونو تاپیب و همین آنداجا بو ایختیراع شعوردان سیلینیب گئتدی؛ بو باره‌ده اطرافلی دوشونمگه ماجال تاپمادی: لیفت برک سیلکله‌نرک دایاندی، قاپیسی آچیلدی و اونلار چیخدیلار، 20-جی مرتبه‌ده ایدیلر.
پیلّه‌کن مئیدانچاسیندا یئگانه بیر قاپی واردی و بو قاپیدا منزیلین نؤمره‌سی یازیلمیشدی. بیر ده لؤوحه‌جیگین شوشه‌سی قالمیشدی، آما شوشه‌نین آلتینداکی لؤوحه بومبوش ایدی — فامیلیا‌سیز، آدسیز. قاپی مؤحکم دمیردن ایدی و چوخ تزه گؤرونوردو. قاری، قاپییا یاناشدی، زنگی باسدی. «آروادین باشی خارابدی، — دئیه اؤیرنجی دوشوندو. — یقین اوغلونون دردیندن باشینا هاوا گلیب. یوخسا بوش منزیله زنگ نیه چالیر؟ یا بلکه منزیل بوش دئییل، اورادا کیمسه وار؟»
قاری، سانکی اونون فیکیرلرینی اوخویوبموش کیمی. — همیشه منزیله گیرمزدین قاباق زنگی باسین، — دئدی، — اگر منزیله قاز دولوبسا زنگین قیغیلجیمیندان منزیل پارتلایا بیلر.
—بس...
یئنه ده اونون دئییلمه‌میش سؤزلرینه جاواب اولا‌راق قاری:
—اؤزون پارتلاماقدانسا منزیل پارتلاسا یاخشیدیر، — دئدی و آچارلا قاپینی آچیب ایچری گیردی. — گلین.
بو یئنی ائولرده‌کی ان عادی منزیل‌لردن بیری ایدی و قاری‌نین اوتاغیندان فرقلی اولا‌راق چوخ سلیقه-ساهمانلی‌ایدی. هر بیر راحت‌لیغی دا واردی: ترتمیز مطبخ، دوم آغ کافئل‌لی (کاشی) حامام. اوتاغین اؤزو ده چوخ تمیز، گئنیش، ایشیقلی ایدی. اولدوغوندان دا گئنیش گؤرونوردو؛ اوّلا شئی-شوی آز ایدی — تاخت، ایستو◦ل (میز)، کیتاب ایشکافی، ایکی ایستوُل(صندل)، والسلام. ایکینجی‌سی ده دنیزه آچیلان ایری بیر پنجره‌سی واردی. پنجره‌دن بیر آخار-باخارلی منظره آچیلیردی — ایکی گؤز ایسته‌ییردی تاماشاسینا. اؤیرنجی کیتاب ایشکافی‌نین شوشه‌سی، دهلیزده‌کی گوزگو و دیوارداکی ساعتی اؤرتوکلنمیش گؤرنده تعجوبلنمه‌دی. دیوارلاردا چوخلو فوتوشکیل واردی. بو همین او قاری‌نین اوتاغینداکی آداملارین شکیل‌لری ایدیمی؟ یا یوخ؟ اؤیرنجی بونو دقیق موعیّن‌لشدیره بیلمزدی. گؤرونور، اورا‌داکی شکیل‌لری خئیلی واخت سئیر ائتمیشدیسه ده عمللی-باشلی حافیظه‌سینده ساخلایا بیلمه‌میشدی. آما بیر شئیی بیلیردی کی، بو شکیل‌لر داها جاواندیرلار، عکس اولونموش آداملارین سینلرینه گؤره دئییل، اونلارین چکیلمه واختلارینا گؤره تزه ایدیلر، آداملار دا یاخین واختلارین دبلریله گئیینمیشدیلر. بوتون بو شکیل‌لر ده هامیسی عئینی بیچیمده، عئینی بویدا ایدیلر و بورادا دا یالنیز بیرجه شکیل — اورتا‌دان آسیلمیش گنج، گولش‌صیفتلی اوغلانین عکسی او بیری‌لریندن ایری ایدی. اوغلان کؤینکده ایدی، کؤینگی‌نین یاخاسی آچیق ایدی. بو همین او اوغلان ایدیمی، قاری‌نین ائویندهکی شکیل و بو فوتو عئینی آدامین تصویری ایدیمی؟ قاری‌نین وفات ائتمیش (وفات ائتمیشمی؟) اوغلو (اوغلومو؟) و بو شکیلدهکی شخص عئینی آدام ایدیمی؟ بیر یاندان عئینی آدام ایدی — چاتما قاش، اوخشار صیفت جیزگیلری، او بیری یاندان — یوخ. قاری‌نین ائویندهکی شکیل داها سینلی آدامین شکلیدی. بیغی واردی. هم ده بو ایکی شکیلدهکی ایفاده‌لر بام-باشقا ایدی.
اورادا گرگین، اؤزونو قیسمیش، حتّا ائله بیل نه‌دنسه قورخموش، نیگاران بیر آدامین صیفتی. بورادا ایسه یالنیز ایفاده یوخ، خاصیت‌ده سانکی باشقا ایدی — آچیق اورکلی، دئیَن-گولن، مهریبان، یاپیشیقلی بیر شخص... بلکه ده بو عئینی بیر آدامین موختلیف یاش‌لاردا، موختلیف شرایط‌لرده، موختلیف اؤوقاتلاردا چکیلمیش فوتولاری ایدی.
قاری‌نین سسی اؤیرنجینی فیکیرلریندن آییردی:
—نئجه‌دیر، بگنیرسینیز اوتاغی؟
اوچونجو بؤلومون سونو
علاقه (فانتاستیک پووئست) 2
علاقه (فانتاستیک پووئست) 2
یازار: آنار
رسول اوغلو
***
— اؤیرنجی‌یه عشق اولسون! ایشلر نئجه‌دیر؟
اؤیرنجی چئوریلیب باخدی و ماتی-قوتو قورودو قارشیسیندا همین اوغلان — کسیلیب گئتمیش یاتاق‌خانا قونشوسو دایانمیشدی. او، یاشیل کؤینکده ایدی و اؤیرنجی‌یه باخیب گولومسونوردو. اؤیرنجینی تعجوبلندیرن او دئییلدی کی، جمعی‌سی اوچجه نفری تانیدیغی بئله بؤیوک شهرده محض بو اوچ نفردن بیریسی راستینا چیخیب. اؤیرنجی اونا مات قالمیشدی کی، ایکیجه دقیقه بوندان قاباق باشقا بیر آدامی محض بو اوغلانا اوخشاتمیشدی و درحال دا اوغلانین اؤزو تینی بورولوب اونون قاباغینا چیخمیشدی. اؤیرنجی «تئلئپاتیادیر» دئیه دوشوندو. اوّل‌لر ده اونون باشینا بئله تصادوف‌لر گلردی: کیمین باره‌سینده‌سه دوشونور، یا کیمیسه کیمه‌سه اوخشادیردی و بیر نئچه دقیقه‌دن سونرا ان گؤزلنیلمز یئرده و ان آغلا سیغماز بیر شراییطده همین آداما — حاقّیندا دوشوندوگو و یا کیمیسه اوخشاتدیغی آداما راست گلردی. بئله تصادوفلری «تئلئپاتیا» دئیه موعیّنلشدیرمیش و اونلارین سیرّی اؤیرنجی‌یه بیردفعه‌لیک ایضاح اولونموشدو. باشقا بیر غریبه‌لیک ده واردی، آما او دا اؤیرنجی اوچون ایضاح اولونماز سیرّ دئییلدی؛ گؤرورسن، بعضاً او تانیمادیغی بیر شهره یا بیر طبیعت گوشه‌سینه دوشوردو و قطعی بیلیردی کی، هئچ بیر زامان — هئچ کؤرپه‌لیکده ده بو یئرده اولماییب، لاکین ندنسه گؤردوکلری اونا چوخ تانیش گلیردی. یاخود هئچ بیر واخت یئمه‌دیگی بیر خؤرگین، هئچ بیر واخت گؤرمدیگی بیر مئیوه‌نین دادینی ایلک دفعه دویارکن بعضاً اونا ائله گلیردی کی، بو طعم، بو داد اونا یاخشی تانیشدیر. هارا‌دان؟ بونون سبب‌لرینی تعیین ائده بیلمیر و اذیّت چکیردی. سببلرین تاپا بیلمه‌دیگی اوچون یوخ، حادیثه‌نین اؤزونون غریبه‌لیگی اونون دوشونجه‌لرینی مشغول ائدیردی. نهایت، بیر گون اؤیرنجی هاراداسا اوخودو کی، ایرثیِّت ژِن‌لری‌نین اؤز یادداشی وار، نسیل‌دن-نسله کئچن یادداشی. بو یادداش هم ده بعضاً بیرباشا، موستقیم خطله دئییل، دیو کانال اوزره — هانسی اولو خالا‌دانسا، اولو عمی‌دنسه کئچیب گلیر. بونو اوخویان کیمی اؤیرنجی ساکیت اولدو. غئیری-رئال و غئیری-مومکون تصادوف‌لرین غریبه سیرّی داها اونون دوشونجه‌لرینی یورموردو.
کوچه یئنه‌ده بومبوش، آدا‌مسیز ایدی. سابیق اوتاق قونشوسو سلام وئریب اؤتدو، بلکه‌ده آیاق ساخلاییب گؤروشر، دانیشاردی، آما تله‌سه‌نین قاراقاباق، قیلیق‌سیز آدام اولدوغونو خاطیرلاییب گئتدی.
اؤیرنجی یئنیدن لؤوحه‌یه طرف چئوریلدی و بیردن-بیره آشاغیدا ایندی‌یه قدر ندنسه گؤزدن قاچیردیغی بیر اعلانی گؤردو. اعلان چوخ ایری ایدی. «نئجه اولوب کی، من بو بویدا اعلانی گؤزدن قاچیرمیشام؟» — دئیه تعجوبلندی. — هم ده اعلانین ائله بیر خصوصیّتی واردی کی، درحال اونو نظره چارپدیرما‌لی ایدی. ماکینادا چاپ اولونموشدو، آما نوت کاغیذی‌نین اوستونده: بئش پارالئل نوت خطی، اوستونده ده حرف‌لر. هله نوت خطی‌نین باشیندا کامان و باس آچارلاری دا چکیلمیشدی.
اعلاندا گؤستریلن‌لر اؤیرنجی‌نین دوز بیر هفته‌دیر سوراغیندا اولدوغو شئیلر ایدی: تک اوتاق کیرایه وئریلیر: پنجره‌لری دنیزه. بوتون راحات‌لیق‌لاری وار. تیلیفون، ائیوان، لیفت، 20-جی مرتبه‌ده. «مگر بو شهرده. 20 مرتبه‌لی بینا وار؟» دئیه اؤیرنجی دوشوندو، او، شهره پیس بلد ایدی. «مادام کی، 20-جی مرتبه‌ده‌کی اوتاق کیرایه وئریلیر، دئمه‌لی، ایگیرمی مرتبه‌لی بینا دا وار». ان غریبه‌سی ایسه ایستنیلن مبلغ ایدی. مبلغ، او قدر کیچیک ایدی، هئچ اینانماق اولموردو. ائله بیل اونون رئال یوخ، رمزی اهمیتی واردی. بو اؤیرنجینی هر شئیدن آرتیق شوبهه‌لندیردی. آخی آختاردیغینی تاپاندا و تاپدیغی‌نین محض سن آختاردیغین اولدوغونو گؤرنده بیر قدر شوبهه‌لنیرسن. مومکونمودور؟ بئله خوش تصادوف اولا بیلرمی؟ اگر اؤیرنجی گئجیکسه‌یدی و معلوم اولسایدی کی، بیر گون، یا بیر ساعت بوندان قاباق کیمسه اونو قاباقلاییب، گؤزل واریانت الدن چیخیب، او زامان بو سعادت، دوغرودان‌دا ایتیریلمیش حقیقت اولاردی. هر حالدا تلسمک لازیمدیر، بیرجه دقیقه‌ده یوبانماما‌لی! او، عنوانی یازدی.
****
اعلاندا گؤستریلمیش کوچه، شهرین کؤهنه حیصه‌سینده ایدی. گئج-تئز سؤکوله‌جک بیرمرتبه‌لی ائولر، اَیری-اویرو دار کوچه‌لر، بو کوچه‌لری باسمیش غئیری-موعیّن آخینتی‌لار، داعوا‌لی، تویلو، یاسلی حَیَطلر...
بئله ظالیم زارافات نییه گرکدیر؟ مگر بو اعلان‌لارا نظارت ائدن-زاد یوخدور کی، کیم آغلینا نه گلسه یازیب لؤوحه‌یه وورور؟ نییه آدام دولاماغا بو جور ایمکان یارادیلیر؟ 20-جی مرتبه! بو دا سنین ایگیرمینجی مرتبه‌ن. بئله دوشونه-دوشونه اؤیرنجی بیرمرتبه‌لی ائولره گؤز گزدیریردی: باخ، بوتون بو کوما‌لاری یان-یانا یوخ، اوست-اوسته دوزسن اوندا دوغرودان دا ایگیرمی نه‌دیر، لاپ یوز مرتبه‌لی بینا اولار! آما بئله دوشونمه‌سینه باخمایا‌راق اؤیرنجی‌نین گؤزلری یئنه‌ده 17-ی رقمینی آختاریردی: اعلاندا بو نؤمره گؤستریلمیشدی. نهایت، اؤیرنجی رقمی گؤردو، همین رقم گؤی‌د‌لن بینانین دئییل، ایکی مرتبه‌لی مول-گون اوستونده وورولموشدوسا دا، اؤیرنجی ندنسه درحال آرخایین‌لاشدی. بو آن اونا دوغرودان دا ائله گلدی کی، اعلاندا یازیلان‌لار ظارافات دئییل، گئرچک‌دیر. ائو کوچه‌نین او بیری طرفینده ایدی. اؤیرنجی کوچه‌نی کئچیب 17 نؤمره‌لی ائوین قارشیسیندا دایاندی. قاپیدان ایری بیر قیفیل آسیلمیشدی. ایکینجی مرتبه‌ده بالاجا تاختا بالکون واردی. اوتاقدان اورا چیخان قاپی بیر قدر آچیق ایدی و اورا‌دان قارا تول پرده‌نین اوجو چیخمیشدی. ائیواندا گیل قاب‌لاردا غئیری-موعیّن رنگلی سوست بیتکی‌لر واردی، گؤرونور، اونلارا چوخدان سو وئرن اولمامیشدی. حرکتی‌نین بوتون معنا‌سیزلیغینی درک ائده-ائده اؤیرنجی ایکی دفعه قاپینی دؤیدو، سونرا چئوریلیب گئتمک ایسته‌دی. آما ائله بو واخت قونشو داروازا آچیلدی، اورا‌دان اورتا یاشلی بیر قادی‌نین باشی گؤروندو و قادین آجیقلی بیر ادایلا:
—کیمی ایستییرسیز؟ — دئیه خبر آلدی.
اؤیرنجی بیلمه‌دی نه جاواب وئرسین، آخی اعلاندا فامیلیا یازیلمامیشدی.
—من اعلانا گؤره گلمیشم، — دئدی، — بو کوچه، بو ائو، نؤمره‌سی...
قادین داها دا برک حیرصلندی:
—بوردا چوخدان هئچ کس یاشامیر، — دئدی و داروازاسینی اؤرتدو. آنجاق اؤیرنجی‌یه ائله گلدی کی، قادین داروازانین آردیندان چکیلمه‌ییب، دایانیب دئشیک‌دن اونو ایزله‌ییر.
اونو چاغیردیلار، اؤیرنجی لاپ آیدین ائشیتدی کی، محض اونو سسله‌دی‌لر، آما آدینی چکدیلرمی، یوخمو — بونو دقیق دئیه بیلمزدی. هر حالدا اونا موراجعت ائدیردی‌لر. «آه» قدر قیسا بیر نیدایلا اونو هایلادی‌لار، اؤیرنجی چئوریلدی و دوغرودان دا ایکینجی مرتبه‌ده ائیوانا آچیلان قاپی‌نین آردیندا قوجا بیر قارینی، داها دوغروسو، قادی‌نین گوجله سئزیلن سیلوُئتینی (شبحینی)، کؤلگه‌سینی گؤردو. اؤیرنجی‌یه، حتی ائله گلدی کی، اونا ال ائله‌دی‌لر، ایشاره وئردیلر، آما بونون بئله اولوب-اولمادیغینی قطعی دئیه بیلمزدی. هر حالدا اؤیرنجی قیفیل‌لی قاپییا یاناشدی و ائیوانین دوز آلتیندا دایاندی. گؤرونور، دوغرودان دا اونو چاغیرمیشدی‌لار، چونکی هاراداسا، لاپ یاخیندا دانیشیق ائشیدیلدی، نه باره‌ده‌سه قیزغین موباحیثه ائدیردی‌لر: اؤیرنجی بیرجه کلمه سؤزو ده سئچه بیلمیردی، آما موباحیثه‌نین گرگین‌لیگینی آنلاییردی. سونرا بایاقکی داروازا آچیلدی، اورتا یاشلی قادین چیخدی. ایندی اونون یانیندا بالاجا یاش بیر قیز دا واردی. اونلار دینمز-سؤیله‌مز 17 نؤمره‌لی ائوین قاپیسینا یاناشدیلار، قادین خالاتی‌نین جیبیندن بیر دسته آچار چیخارتدی و قیفیلی آچدی. او یئنه ده اوّلکی کیمی آجیقلی ایدی و چوخ قابا بیر طرزده اؤیرنجی‌یه:
—یوخاریدا‌دیر، — دئدی — پیلّه‌کنله قالخ.
سونرا کوبود شکیلده قیزین بئلیندن یاپیشدی، بوینونا بیر قاپاز ووردو، قولتوغونون آراسینا آلیب آپاردی، داروازا‌دان ایچری گیردی. قیز برکدن آغلاماغا باشلادی. قادین اونا بیر قاپاز دا ووروب داروازانی چیرپدی، کیلیدله‌دی.
اؤیرنجی دار، قارانلیق، پیشیک ایگی وئرن پیلّه‌لرله ایکینجی مرتبه‌یه قالخدی. پیلّه‌لر ایکینجی مرتبه‌ده قورتاریردی و بورادا یئگانه بیر قاپی واردی — هر طرفینه بنؤوشه‌یی مورکّب چیلدیرلامیش کؤهنه قاپی،
—گلین، — بو سس ایچریدن ائشیدیلدی، شوبهه‌سیز ایندیجه ائیوان قاپی‌سیندان باخان قاری‌نین سسی ایدی.
اؤیرنجی داخیل اولدو. اوتاق چوخ باخیمسیز و باسیریق بیر شکیلده ایدی، نیمداش، ایشلنیب ایثبات‌دان چیخمیش شئیلرله دوپ-دولو ایدی. اوتاقدان قوجا‌لیق و ایقتیدارسیزلیق قوخوسو گلیردی، کؤهنه دیوانین اوزو سوزولوب تؤکولموشدو، جیریقلاریندان پروژین‌لرین سیوری اوجلاری چیخیردی. عجاییب بوروملو آیاقلارا مالیک اولان هوندور، آرخا‌لی کورسولر ده بئله‌جه کؤهنه، الدن دوشموش ایدی. اوتاقدا چوخلو ایری یؤندمسیز ایشکاف واردی. ائله بیل اونلارین رنگ-روفو قوجالیقلاریندان توتولموش، توندلشمیش، قارالمیشدی. تاواندان ایری و توزلو آباژور آسیلمیشدی. اونون قوتازلارینی هؤرومچک تورو بوروموشدو. دیوارلاردا چوخلو میسمار واردی. بو میسمارلار موختلیف سویّه‌لرده وورولموشدولار — هوندور یئردن وورولانی دا واردی و ائله آشاغیدا وورولان‌لاری دا واردی کی، بو سویّه‌ده شوبهه‌سیز، اونلاردان بیر شئی آسماق مومکون دئییلدی. بوتون بونلار عجاییب-غرایب تصّوورات اویادیردی. آما بو عجاییب‌لیکدن باشقا اوتاق هم ده نه ایسه فاجیعوی بیر اؤوقات اویادیردی. بئله اؤوقات نه‌دن دوغوردو، اؤیرنجی دقیق تعیین ائده بیلمه‌میشدی، آما بو دویومو چوخ آیدین حیسّ ائدیردی. اوتاغا نظر سالان کیمی نه‌دنسه اوندا آنلاشیلماز بیر ایستک — تئز، بیر آن بئله یوبانما‌دان بورا‌دان — بو اوتاقدان، بو ائودن، بو کوچه‌دن قاچیب قورتارماق ایستگی اویاندی. سس ائشیتدی:
—نه لازیمدیر سیزه؟ — کونجده، هوندور کورسونون ایچینه چؤکوب قالمیش قارینی گؤردو. ایستی‌یه باخمایا‌راق اوتاغین بوتون پنجره‌لری کیپ باغلی ایدی، قاری دا بوغازیناجان دویمه‌لی اوزون قارا پالتار گئیمیشدی، هله اوستوندن چیگنینه قارا یون شال دا سالمیشدی. نه‌دنسه اؤیرنجی‌یه ائله گلدی کی، قاری ایفلیج‌دیر، حرکتسیزدیر. قاری‌نین صیفتیندن اونون اصل-نجابتلی آدام اولدوغو سئزیلیردی و فانتازیانی بیر آز ایشلتسن اونو چوخ ایللر بوندان قاباق، اوزاق گنجلیگینده گؤزل وارلیق کیمی خیالدا جانلاندیرماق مومکون ایدی. آما ایندی بو اؤتوب گئتمیش گؤزل‌لیک اونو صیفتی‌نین و بدنی‌نین بوتون گوشه‌لریندن آمان‌سیزجاسینا قووولموشدو و یالنیز بیرجه یئرده — گؤزلری‌نین دیبسیز کدرینده ایلیشیب قالمیش، اؤزونه اورادا سون مسکن تاپمیشدی. گؤزل زیل قارا گؤزلری‌نین کدرینده نه ایسه بیر مشوملوق (شوملوق) دا واردی.
—من اعلانا گؤره گلمیشم. دئیه‌سن، سهو ائتمیشم.
—سهو؟ — دئیه قاری تکرار ائتدی. — یوخ، بو اعلانی من وئرمیشم. سیزه اوتاق لازیمدیر؟
اؤیرنجی:
—بلی، — دئدی، — آما اورادا صؤحبت 20-جی مرتبه‌دن گئدیر و یازیلیب کی... — او، سؤزونو یاریمچیق قویوب سوسدو. اگر اعلانی بو قاری وئریبسه، اوردا یازیلان‌لاری اونون اؤزونه صادالاماغا نه حاجت؟ هر حالدا اؤز یازدیق‌لارینی بیلیر . . .
ایکینجی بؤلومون سونو
علاقه (فانتاستیک پووئست) 1
یازار: آنار
رسول اوغلو
بو یایین ایستی‌سی بیر اؤزگه ایستی ایدی. عادتاً، ان قیزمار یای آیلاریندا بئله هاوانین یاپیشقان کیمی چیریش کئچدیگی دؤزولمز بورکو گون‌لریندن سونرا شهره قفیل دنیز کولگی هوجوم چکیردی، آچیق قالمیش پنجره‌لرین شوشه‌لرینی قیریب تؤکوردو و آداما ائله گلیردی کی، بو چیلیک-چیلیک سینیب تؤکولن ایستی‌نین، بورکونون اؤزودور. بیر نئچه گون سونرا یئنه ده هاوا‌دان اود تؤکولردی، آما آرادا قالان بو قیسا مودّتده شهر اعتبارسیز سرینلیگین لذتینی صحرا یانغی‌سیندا قارشییا چیخان قویو سویو کیمی باشینا چکیردی.
بو آوقوست باشقا آوقوست ایدی: دؤردونجو هفته ایدی کی، حرارت اؤلچه‌نین جیوه‌سی 39-40 درجه‌دن آشاغی ائنمیردی کی، ائنمیردی. هاوا شفّاف، اما بیر قدر بولاشیق هوررانی آندیریردی. بو هوررا‌دان گؤرونمز آزمان-شوشه‌اوفورن عجایب فورما‌لار دوزلتمیشدی — ائولر، آغاج‌لار، ماشین‌لار، اینسانلار آراسیندا قالان، کوچه‌لر، میدان، موختلیف بوشلوق‌لار — بئله عجاییب شوشه — هوررا-هاوا فورما‌لار ایدی. بیر واختلار بئله بیر اویونجاق واردی: شوشه کوره، ایچینه‌ده جوربجور، رنگبرنگ چینقیل‌لار، یارپاقجیق‌لار — اصل کهریبادا حکّ اولوب قالمیش یارپاق‌لار کیمی. ایندی سما تاغی‌نین آلتیندا ایستی‌دن چابالایان شهرین دام‌لاری، قولـله‌لری‌ده سانکی شفّاف یاریم‌داییره‌نین قاتی مادّه‌سینه حکّ اولونموشدو. فابریک بورولاریندان چیخان توستولر گؤیه اوچوب گئتمیر، هاوادا اریمیردی. توستولر کئچه کیمی سمایا دؤشنیردی. بو بولانیق بوز توستو زولاغین‌دان باشقا سمانین هر طرفی آپاچیق ایدی. بیر پارچا بولود بئله گؤرونموردو. گؤی‌لرین ماوی‌سی سولموشدو. سما کیرلی پامبیق رنگیندیدی. گئجه‌لر سما تاغی قاترانی آندیریردی؛ ائله بیل قیر قازانینا بیر قوم گؤز آتمیسان، سونرا دا قازانی ترسینه چئویرمیسن — گئجه دوشنده شهر ایشیق‌لاری کؤزَرَن پاپیروس‌لارا اوخشاییردی، سونسوز کیرداب‌لاردان گلن اولدوز ایشیق‌لاری ایسه، سانکی بوش فضا‌دان کئچمیر، قاتی، قالین بیر مادّه‌نی دئشیب چیخیردی‌لار.
اوتوز گون ایدی جان قورتاران کولک اسمیردی کی، اسمیردی. آغاج یارپاق‌لاری، کؤو‌رک، اینجه سؤیود سالخیم‌لاری حرکتسیز آسیلیب قالمیشدی‌لار، ائله بیل هاوانین قاتی‌لیغینا یاپیشدیریلمیشدی‌لار، شهر جیواریندا، چؤللوکده آتیلمیش کاغیذ، قزئت پارچا‌لاری دا بئله‌جه تورپاغا یاپیشیب، داها دوغروسو، میخلانیب قالمیشدی. اهتیزازسیز، ترپنیش‌سیز. آتیلمیش سیقارئت یئره میسمار کیمی دوشوردو. سونرا کیمسه اونو تاپدالاییر، ازیردی، آسفالتا حکّ ائدیردی و او زامان توتون قیریق‌لاری دا عئینی جور حرکتسیز دونوب قالیردی.
شهرین ساکین‌لرینه ائله گلیردی کی، هامیسی یاواش-یاواش اری‌ییر، تره چیخیر. بیر نئچه گون، بیر نئچه ساعت دا بئله داوام ائتسه اونلار اری‌ییب آتیلمیش دوندورما کیمی قابیق پالتارلاریندان سوزوله‌رک کوچه‌لرله آخیب گئده‌جک‌لر. بو یالنیز جیسمانی بیر دویوم دئییلدی، هم ده شعورلو حیسّ ایدی. هر حالدا اؤیرنجی (بیر هفته ایدی کی، اونون اؤیرنجی آدلانماغا حقوقو واردی، بیر هفته بوندان قاباق کؤکس تپه‌سیندن آتیلیب چیخماغا حاضر اولان قلبی‌نین، سانکی ایچیندن دیشاریدا سسلنن دؤیونتولری آلتیندا او، آدینی اینستیتوتا قبول اولونموش‌لار سیاهی‌سیندا اوخودو) اؤزونو محض بئله حیسّ ائدیردی: ائله بیل بئینی ایستی‌نین تأثیری نتیجه‌سینده نه ایسه باشقا بیر شئیه — مایع‌می، بوخارامی چئوریلیردی. سبب یالنیز ایستی‌لرده ایدیمی؟ گؤره‌سن، نیه عؤمرون واجیب سیناقلاریندان بیری — عالی مکتبه قبول ایمتاحانلاری ایلین ان بورکو آیینا دوشور؟ بوتون بونلار هامیسی تانیمادیغی یاد جنوب شهری (او بو شهره ایلک دفعه بیر آی بوندان قاباق گلمیشدی و ایندی آزی بئش ایل بورادا یاشامالییدی)، قبول ایمتاحان‌لاری‌نین اوزوجو گرگین‌لیگی، ایستی‌لر، ایستی‌لر و نهایت بختی‌نین اوغورو — اینستیتوتا دوشمه‌سی (بو اوغور اونون دوشوندوگون‌دن ده چوخ تأثیر ائتدی اؤیرنجی‌یه)، بلی، بوتون بونلار بیرلیکده — اؤیرنجینی آیدین شعورلا درک اولونمایا‌جاق، غئیری-موعیّن، غئیری-رئال بیر حالا سالمیشدی ایندی بوتون هیجان‌لار، تلاش‌لار سوووشان‌دان سونرا، اؤیرنجی درس‌لرین باشلانماسینا قدر قالان بو مودّتده، بو قیسا بئکارلیق فاصیله‌سینده نه ائدجگینی، ندن باشلایاجاغینی بیلمیردی. هر حالدا بیر شئیی او، قطع ائتمیشدی — یاتاق‌خانادا قالمایا‌جاق. آرتیق اونون یاتاق‌خانادا قالماغا تام حقوقو واردی، اما او، حقوق‌دان هئچ وجهله ایستیفاده ائتمزدی. طبیعتاً اؤیرنجی آدامایوووشماز ایدی، اؤزونه قاپیلمیش، ایچینه چکیلمیش اینساندی و قبول ایمتاهانی زامانی اوچ نفر باشقا آبیتوریئنتله بیرلیکده یاتاق‌خانا اوتاغیندا قالماق مجبوریّتی اونو بیر داها ایناندیردی کی، آداملارلا، ایللاه دا یاد آداملار اولا، هئچ جور دیل تاپا، اونسیّت، اولفت باغلایا، علاقه یارادا بیلمیر. بو تشبّوث‌لر اونونچون دؤزولمز ایشگنجه‌یه چئوری‌لردی. اؤیرنجی تعجوبلنیردی کی، اوتاقداکی اوچ دیگر قونشوسو — اوّلجه‌دن بیر-بیرلرینی تانیماسا‌لار دا ائله ایلک گون گون‌اورتایا یاخین جور اولموشدولار — بیر-بیرلری‌نین سؤزوندن، سیرّین‌دن آگاه ایدیلر. بیر ده اؤیرنجینی مات قویان او ایدی کی، بو اوچ اوغلان بیر-بیرینه رقیب کیمی باخمیردی‌لار. حال بوکی، اونلاردان ایکیسی عئینی اینستیتوتون عئینی فاکولته‌سینه داخیل اولماق ایستییردی. اؤیرنجی ده سندلرینی محض او اینستیتوتون او فاکولته‌سینه تقدیم ائتمیشدی. دؤردونون آراسیندا اؤیرنجی ائله بیر او اولدو. اوغلان‌لاردان بیری ائله ایلک ایمتاحان‌لاردانجا کسیلدی. او بیری ایکی اوغلان اونون حالینا، اورک‌دن و صمیمی آجیدی‌لار، آما اؤزلری‌نین ده عاقیبتی ائله اولدو. قالان ایکی اوغلان‌دان بیری ایکینجی ایمتاحاندان، ایکینجی‌سی ایسه آخیرینجی ایمتاحاندان کسیلدی. بیر گون سونرا ایسه اؤیرنجی‌نین داخیل اولدوغو بیلیندی. آنجاق اؤیرنجی‌نین ایکی قونشوسو (بیرینجی اوغلان کسیلن کیمی یاتاق‌خانا‌دان گئتمیشدی) هئچ ده اونا حسد آپارمیر، پاخیل‌لیق ائتمیردی، عکسینه، دئییردیلر کی، گل بو خوش حادثه‌نی بیرلیکده قئید ائدک. اؤیرنجی بیر بهانه تاپیب بویون قاچیردی. بو آداملارلا هئچ بیر علاقه یاراتماق ایسته‌میردی، فیکیرلشیردی کی، نه اونون اونلارا، نه اونلارین اونا خصوصی رغبت بسلمه‌سینه اساس یوخدور. اونلارین اوغورسوزلوق‌دان سونرا اؤزلرینی سیندیرماما‌لاری، اؤزلرینی توخ توتما‌لاری، ظارافات‌لاری، لطیفه‌لری، اؤز آرا‌لاریندا، یاتاقخاناداکی باشقا اوغلان و قیزلارلا مهریبانچی‌لیق‌لاری، اونسیت‌لری، آسان تماس‌لاری بیر نؤع اؤیرنجینی داها دا ازیردی، چونکی قیلیق‌سیزلیغینی، اولفت‌سیزلیگینی بیر داها گؤزه چارپدیریردی. اودور کی، سیناقدان قالیب چیخیب، بیر نفر تانیش-بیلیشی اولمایان شهرده یاشایاجاغینی بیلن کیمی، اؤیرنجی قالاجاغی یئر حاقیندا دوشونمگه باشلادی. او بورا گلمهمیشدن بیلیردی کی، یاتاق‌خانادا تک قالماق ایمکانی اولمایا‌جاق، اودور کی، اؤیرنجی‌لیک حیاتینا حاضیرلاشارکن یاواش-یاواش کیچیک بیر مبلغ ییغیب حاضیرلامیشدی. مبلغ کیچیک اولسا دا، بالاجا بیر اوتاق، یا گوشه توتماغا بس ائدردی. اینستیتوتا دوشدوگونو بیلن کیمی او، آختاریشا باشلادی. اؤیرنجی بیلیردی کی، بئله آختاریش‌لاری ایکی یوللا آپارماق مومکوندور، یا شیفاهی شکیلده، تانیش-بیلیش‌لر واسطه‌سیله، سوراغلاشا-سوراغلاشا (اونون دا دئدیگیمیز کیمی، بورادا هئچ بیر تانیش-بیلیشی یوخ ایدی)، یا دا یازیلی، یعنی اعلان‌لار واسطه‌سیله. آللهین وئر گونو اؤیرنجی اعلان لؤوحه‌سی آسیلمیش بالاجا کوچه‌یه اوز توتوردو، بورا جوربجور آداملار توپلاشاردی — ائو، منزیل، اوتاق، گوشه کیرایه وئرن‌لر، کیرایه گؤتورن‌لر، دَییشن‌لر، چئشید-چئشید دلّال‌لار و بیر ده آوارا بئکارلار. اونلار ایری لؤوحه‌نین قاباغینا ییغیشار، ال ایله، یا ماکینادا یازیلمیش، لؤوحه‌یه یاپیشدیریلمیش اعلان‌لاری اوخویار، موذاکیره، موباحیثه ائدر، چنه-بوغاز اولاردی‌لار.
دوز آلتی گون ایدی
کی، اؤیرنجی بو لؤوحه‌نین قارشی‌سینا گلیردی. هامیسی دا هدر. بو گون لؤوحه‌نین
قاباغیندا آدام آز ایدی، اؤیرنجی یاریم ساعتا قدر دایاندی، اعلان‌لارین هامیسینی
ائله‌دن بئله اوخودو و یئنه‌ده موناسیب بیر شئی تاپماییب کور-پئشمان یولا دوزلدی.
آنجاق بیر آددیم آتیب دایاندی. اؤیرنجی‌یه ائله گلدی کی، اونو چاغیردیلار، آدینی
چکدیلر. شوبهه‌سیز او یانیلمیشدی، چونکی بو شهرده اوچ نفر یاتاق‌خانا قونشوسون‌دان
باشقا هئچ کس اونون آدینی بیلمیردی. اونلار دا بو شهردن چیخیب گئتمیشدی‌لر. آنجاق غریبه‌دیر
کی، اؤیرنجی یالنیز آدینی ائشیتمه‌دی، عئینی زاماندا اونا زیللنمیش ظندلی باخیشلاری
دا حیسّ ائتدی. اؤیرنجی چئوریلیب باخدی: کوچه بومبوش ایدی، لؤوحه‌نین قارشیسیندا
آلتی نفر (اؤیرنجی تئزجه سایدی اونلاری) دایانمیشدی. اونلار دیقّتله اعلان‌لاری
اوخویوردولار. اونلاردان ایکیسی جیب دفترلرینی چیخاریب اعلان‌لاری اورا کؤچوردو،
هر حالدا هئچ بیری نه اؤیرنجی‌یه باخماق، نه ده اونو چاغیرماق فیکرینده دئییلدی. اؤیرنجی
آراملا کوچه‌یه گؤز گزدیردی، سونرا باشینی قالدیریب کوچه‌نین هر ایکی طرفینده
یئرلشمیش بیر و ایکی‌مرتبه‌لی ائولره باخدی. پنجره‌لری ده نظردن کئچیردی، آخی اونا
دیکیلن باخیش‌لار پنجره آرخاسین‌دان دا زیل‌لنه بیلردی. بوتون پنجره‌لر ایستی‌یه
باخمایا‌راق، یا بلکه ده ائله ایستی‌یه گؤره — کیپ باغلی ایدی. هئچ یئرده هئچ کیم
گؤرونموردو. لؤوحه قارشی‌سین‌داکی ایکی نفر لازیم بیلدیک‌لرینی جیب دفترچه‌لرینه کؤچوروب
یولا دوزلدی‌لر، اوچ نفر باشقاسی دا لؤوحه‌دن آرالانیب تینی بورولدو. گئدیش-گلیش
آز ایدی بو کوچه‌ده. آنجاق تین‌دن غئیری-عادی درجه‌ده اوزون بیر ماشین —
رئفرئژئراتور بورولدو و بوتون کوچه‌نی — تین‌دن-تینه توتدو. بو ماشین نه ایسه یئر
اوزونده چوخدان محو اولوب ایتمیش قدیم حئیوان‌لاری — کرتنکه‌له‌نین نهنگ اجدادینی
خاطیرلادیردی. محض ائله کرتنکه‌له کیمی، نهنگ، ایلان کیمی قیوریلا‌راق تینی
بورولدو، بیر آزدان قویروغو دا چکیلیب گؤزدن ایتدی. و آنجاق، بوندان سونرا اؤیرنجی
لؤوحه قارشیسیندا قالمیش یئگانه آداما — گؤی کؤینکلی، هوندور اوغلانا دقت
یئتیردی. بو، اؤیرنجی‌نین اوتاق قونشولاریندان بیری — همین او ایلک ایمتاحاندان
کسیلن اوغلان ایدی. اؤیرنجی‌یه ائله گلیردی کی، اوغلان بو شهردن چیخیب گئتمیش‌دیر.
اونلارین چارپایی‌لاری یان-یانا ایدی: اوغلانین غریبه شاکری واردی — گئجه یوخودا
کیمینله‌سه برکدن موباحیثه ائدر، قیزیشیب قیشقیرار، سؤیردی، هر حالدا اؤیرنجی‌نین
اونونلا گؤروشمگه، دایانیب کلمه کسمگه هئچ بیر هو‌سی یوخ ایدی. آما اوغلان
چئوریلیب اؤیرنجی‌یه طرف آددیملادی. غریبه‌دیر. گولومسه‌ین اوغلان — اؤیرنجی‌یه
ائله گلیردی کی، اوغلان محض اونا گولومسونور — یاخینلاشارکن اؤیرنجی گؤردو کی، بو
هئچ ده همین اوغلان — اونون یاتاق‌خانا قونشوسو دئییل. دوزدور بیر قدر اونا سویو
چکیر، آما هر حالدا او دئییل و طبیعی کی، هئچ گولومسونوب ائلمیردی ده، اؤیرنجی‌نین
یانیندان دا یاد آدام کیمی ساکیتجه کئچیب گئتدی. آما بو آنین گله‌جکده جریان ائده‌جک
ایشلر اوچون موعیّن اهمیتی اولدو: چونکی محض بوندان سونرا ائله بیل کیمسه اؤیرنجی‌یه
دئدی کی، لؤوحه‌یه بیر ده یاناش، اعلان‌لاری بیر ده گؤزدن کئچیر. اؤیرنجی اعلان‌لاری
بؤیوک دیقّتله باشدان-آخیراجان اوخوموشدوسا دا، هر حالدا، غریبه بیر داخیلی تکانین
نتیجه‌سینده یئنیدن لؤوحه‌نین قارشی‌سینا قاییتدی و اعلان‌لاری بیر-بیر یئنیدن
اوخوماغا باشلادی. اؤیرنجی بو ایشی سون درجه بؤیوک بیر واسواسی‌لیقلا ایجرا
ائدیردی. حال بوکی، بیلیردی — اعلان‌لاری ایندیجه اوخویوب، موناسیب بیر ایش یوخدور
و اونلاری یئنیدن — ایکینجی دفعه اوخوماق معنا‌سیز ایشدیر. بیردن عئینی زاماندا
او هم کیمینسه باخیشینی حیسّ ائتدی، هم ده سس ائشیتدی. سس چوخ گومراه و نیکبین
ایدی، هم ده اؤیرنجی‌یه چوخ تانیش گلیردی
بیرینجی بؤلومون سونو
ملا صدرا
شیراز شهرینده دوغولدو. فلسفه، کلام، حدیث و تفسیر تحصیلی اوچون اوّل قزوینه (1591) داها سونرا ایصفاهانا (1597) سفر ائله‌دی. بو شهرلرده میرداماد و بهاءالدین عاملی‌دن فئیض آلدی.
اون بئش ایل قوم شهری یاخینلیغیندا قهک کندینده زوهدله یاشادیغیندا الده ائله‌دیگی تجروبه‌نی اینعیکاس وئریب فلسفه‌سینی اورتایا قویان اسفار الاربعه (دؤرد سفر) کیتابینی یازدی.
ملاصدرا عقلانیّتله شهودو بیر آرایا گتیریب حیکمت المتعالیه (عشقین حیکمتی) مکتبینی قورموشدور. ملا صدرانین فلسفه‌سی ابن سینا مشّایی‌لیگی، سهروردی‌نین ایشراق فلسفه‌سی، محی‌الدین عربی‌نین نظری عیرفان مکتبی و اون ایکی ایمام شیعه‌لیگیندن تأثیرلنمیشدیر. اثرلرینده ایسلام دوشونجه دونیاسیندان عقلانیت، شهود مکتبلرینی فرقلی بیر سنتزده بیر آرایا گتیرمگه چالیشمیشدیر.
عؤمرونون سونلاریندا شیرازا دؤندو. محمد باقر مجلسی کیمی بعضی کلامچیلار طرفیندن ایرتیدادا موتّهیم اولدو آما منسوب اولدوغو عاییله‌سی‌نین گوجلو اودوغونا گؤره یازماغا دوام ائتدی. حج سفرینده بصره‌ده دونیایا گؤز یومدو.
کیتابلاری:
• اسفار الاربعه (دؤرد سفر) 1. یارادیلانلاردان حقّه سفر 2. حقّله حقّده سفر 3. حقّدن یارادیلانلارا حقّله سفر 4. حقّله یارادیلانلار آراسیندا سفر.
• مفاتیح الغیب
• أسرار الآیات
• التعلیقة علی إلهیات الشفاء (یاریمچیلیق)
• اصول الکافی شرحی (یاریمچیلیق)
• المشاعر
• إیقاظ النائمین
• رسالة فی الواردات القلبیة (التسبیحات القلبیة)
• رسالة فی الحشر
• رسالة فی إتصاف الماهیة بالوجود
• رسالة فی التشخص
• رسالة فی الحدوث
• رسالة فی القضاء والقدر
• رسالة فی سریان الوجود
• رسالة مسماة بإکسیر العارفین
• تفسیر القرآن الکریم:
الف ـ آیة النور
ب ـ آیة الکرسی
ج ـ سورة الأعلی
د ـ سورة البقرة (یاریمچیلیق)
ه ـ سورة الجمعة
و ـ سورة الحدید
ز ـ سورة الزلزال
ح ـ سورة السجدة
ط ـ سورة الطارق
ک ـ سورة الفاتحة
ل ـ سورة الواقعة
م ـ سورة الیس
• سه اصل
• رسالة العرشیة
• المظاهر الإلهیة
• متشابهات القرآن
• المسائل القدسیة (الحکمة القدسیة ـ القواعد الملکوتیة ـ طرح الکونین)
• أجوبة مسائل بعض الخلان
• الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة
• المبدأ والمعاد
• زاد المسافر (زاد السالک)
• رسالة فی إتحاد العاقل والمعقول
• أجوبة المسائل الجیلانیة
• أجوبة المسائل الکاشانیة
• أجوبة المسائل النصیریة
• رسالة فی إصالة جعل الوجود
• التنقیح فی المنطق (اللمعات الإشراقیة فی الفنون المنطقیة)
• الحشریة
• الخلسة
• خلق الأعمال (الجبر والتفویض ـ القدر فی الأفعال)
• دیباجة عرش التقدیس
• شواهد الربوبیة
• الفوائد:
الف ـ رد الشبهات الإبلیسیة
ب ـ «کنت کنزا مخفیا ...» حدیثی‌نین شرحی
ج ـ فی بیان الترکیب بین المادة والصورة وإرتباطها بقاعدة بسیط الحقیقة
د ـ فی ذیل آیة الأمانة
ه ـ فی المواد الثلاث
• رسالة اللمیة فی إختصاص الفلک بموضع معین (حل الإشکالات الفلکیة)
• رسالة فی المزاج
• تفسیر سورة التوحید (۱)
• تفسیر سورة التوحید (۲)
• رسالة الوجود
• حل شبهة الجذر الأصم
• کسر اصنام الجاهلیة
• التصور والتصدیق
• شرح الهدایة الأثیریة
• التعلیقة علی شرح حکمة الإشراق
• الحاشیة علی القبسات
• اثبات شوق الهیولی بالصورة
• «خلق الأرواح قبل الأجساد بألفی عام » حدیثی‌نین شرحی
• الحرکة الجوهریة
غرب فلسفه‌سی اورتا عصرلرده ایسلامی فلسفه‌سیندن چوخ تأثیرلنیب
ایسلامی
فیلسوفلار خصوصاً اورتا عصرلرده قدیم یونان فلسفه‌سی‌نین غرب فلسفه‌سینه اینتیقال
وئرمه‌‌سینده موهیم روللاری اولدو.
بو دؤره ده فارابی و ابن سینا کیمی بؤیوک فیلسوفلار واریدی. مثلاً فارابی‌نین موسیقی زمینه‌سینده «الموسیقی الکبیر» آدلی کیتابی واردیر. هابئله ابن سینانین فلسفه تاریخینده یوخاری یئری وار.
حقیقتده ایسلامی فیلسوفلار قدیم یونان فلسفه‌سیندن تأثیرلنیب سونرالار غربده اؤلوب آرادان گئدن فلسفه‌نی دیریتدیلر.
اورتا عصرده اخلاق ساحه‌سینده ایسلام و غرب فلسفه‌سی آراسیندا او قدر فرق یوخیدی.
بو عصرده ایسلامی و مسیحی اخلاقلاری، قدیم یونان دوشونجه‌سینده دیقّت مرکزینده اولان عنصورلرده ایتّیفاقلاری واریدی. بو دؤرده هم مسیحی اخلاق و هم ایسلامی اخلاق عقلانیّت، حیکمت، عدالت و اعتیدال مفهوملارینا تأکیدلری واریدی. آیری سؤزله هر ایکی اخلاقدا «فضیلت» اخلاقین مرکزینده یئر آلیردی.
خولاصه بو کی غرب فلسفه‌سی اورتا عصرلرده ایسلامی فلسفه‌دن دانیلماز تأثیر آلیب. یعنی بیری غرب فلسفه‌سی باره‌ده آراشدیرما آپارماق ایسته‌سه، ایسلامی فیلسوفلاری خصوصاً اورتا عصرلری موطالیعه ائله‌مه‌لیدیر.
آغلاماق ساغلاملیغا فایدالیدیر
گولماغین هر درمانسیز درده درمان اولدوغونو ائشیتمیشیک آما بعضاً آغلاماق‌دا استیرسی آزالدا بیلر.
آمریکانین مینه‌سوتای دانیشگاهینداکی آراشدیرمانین نتیجه‌لری جماعتین یوزده دوققوزونون روحیه‌سی‌نین آغلاماق اثرینده یاخشیلاشماغینی گؤستریر. نتیجه‌لر آغلاماغین ناخوشلارین موعالیجه‌سینده، بدنین مودافیعه سیستمینی چوخالتماقدا و ایسترسین آزالماسیندا فایدالی اولدوغونو گؤستریر.
موتخصیصلرین بیری بو باره‌ده دئییر: بعضاً آغلایاندان سونرا اینسانین حالی دوزه‌لر چونکی آغلاماقلا موشکوللری و ناراحاتلیقلاری ایچیندن چیخاردیر.
هابئله ایسترس اثرینده بدنده یارانان ضررلی مادّه‌لر آعلاماقلا آرادان گئدر. بو موتخصیصلرین ایناندیغینا گؤره حیسیّات اوزوندن آغلاماق پرولاکتین آدیندا بیر هورمونون ترشّوح تاپماسینا باعیث اولار بو هورمون ایسترسلی حیسّلری آزالدیب بدنین مودافیعه سیستیمینی گوجلندیرر.
اوچ متیرلیک آپارتیمان کیرایه‌سی
ژاپونون
توکیو شهری او قدر شولوغ اولوب کی بعضیلری اوچ متیرلیک اوتاقلار ایجاره ائله‌مگه
مجبور اولورلار.
اونلار فقط گئجه‌لری قالماق اوچون کپسولی آدلانان هوتئل و آپارتیمانلارا آیدا آلتی یوز دولار کیرایه وئریرلر.
بو کپسولی هوتئللرده قالانلارین بیری بو باره‌ده دئییر: بو داریسقال اوتاقلارین ایمکانلاری دؤشک، کیچیک تیلویزیون و پنکه‌دیر. بو اوتاقلاردا یاشایانلارین چوخو یاتماقلارینا یئرلری اولمایان دانیشجولار و بوشانمیش آداملار اولورلار.
مریخه سفر ائتمگه بیر ار-آرواد لازیمدیر
خصوصی
بیر تشکیلات بیرینجی فضایی توریستین باشچی‌لیغی ایله 2018-جی ایله‌دک ایدّعالی بیر
طرحله مریخه سرنشینلی سفینه گؤندرمک فیکرینده‌دیر. اونلار بو سفینه‌ایله یوللاماق
اوچون بیر ار-آرواد آختاریرلار.
لایوساینسین وئردیگی خبره گؤره، بو طرح 2001-جی ایلده اؤز خرجی ایله گؤیه گئدن آمریکالی میلیاردر، دنیس تیتو طرفیندن ایجرا اولاجاق. اونلارین اینسانلاری مریخ سیاره‌سینه یئندیرمک قصدلری یوخدور بلکه سیاره‌لرین چوخ نادیر حاللاردا باش وئرن بیر سیرادا دوزولمکلریندن ایستیفاده ائدیب، مریخین کناریندان رد اولماق قصدلری وار.
تیتو اؤز طرحینی آمریکانین میلّی مطبوعات کلوبوندا مطرح ائدیب خبری کونفرانسدا دئدی: «مریخین ایلهام بونیادی» آدیندا بیر تشکیلات بو مأموریّتین حامیسی اولاجاق.
تیتو امیدوارلیغین بیلدیردی کی لازیم اولان راکئت و سفینه‌نین بازاردان آلیب ایکی نفری 501 گونلوک دولاندیرا بیلن شکلده دَییشیب مریخه طرف گؤندره.
تیتو دئییر ار-آروادی بو سفینه‌نین سرنشینلری کیمی یوللاماق، فضایا گئدنلرین تجریدلری اثرینده موبتلا اولدوقلاری روحی موشکوللرین قاباغین آلاجاق.
بو سفر قراردی 2018-جی ایلین ژانویه‌سینده باشلایا.
تیتو دئییر: 500 گون عرضینده مریخه سفینه یوللاییب قایتارماغین اله دوشمک فورصتی چوخ نادیردیر. بو فورصت الدن گئتسه همن ایشی ایکی اوچ ایلده گؤرمک اولار.
تیتو بو طرحی موشکوللو بیلسه‌ده اونو حیاتا مومکون بیلیر.
اوسکار موکافاتی آرگویا وئریلدی
دونیانین سینما ساحه‌سینده ان نفوذلو موکافاتی اولان «اوسکار»ین تقدیمات
مراسیمی کئچیریلیب. 85-جی اوسکار نامزدلری اؤز موکافاتلارینی آلیبلار.
بو مراسیمده «اَن یاخشی فیلم» موکافاتینا «بن آفلکتین» یاراتدیغی «آرگو» فیلمینه گؤره صاحیب چیخدی. آما بو موکافاتلاندیرما دا اونون تقدیمی‌ده تماماً سیاسی بیر اویونا اوخشور. بو فیلمین ماجراسی ایراندان قاچان آمریکا دیپلوماتلارین سرگوذشتیدیر.
موکافات آپاران فیلمین آدی میشل اوباما طرفیندن اوخونماسی‌نین دا آیری آنلامی واریدی.