حیرصلنمک
هامیمیزین تجروبه ائتدیگیمیز طبیعی بیر هیجاندیر. آما اونون سایی چوخالیب طرزی
فرقلی اولاندا داغیدیجی حیسّلر یارادیب شخصین اؤزونه، اطرافینداکیلارا جوبران
اولونمایان زیانلار وورا بیلر. حیرصین اساس سببی اطرافداکیلارین غیر موناسیب داورانیشلاریدیر.
موختلیف شخصلرین عکس العمللری حیرصلنمک موقابیلینده فرقلی اولار. بیر عیدّه اؤز حیرصلرینی گیزلدرلر و اونون بیلینمهسینه ایمکان وئرمزلر.
بعضیلری حیرصلننده قیشقیرارلار، یامان دئیرلر، یاخینداکیلاری دؤیرلر، اونلاری لاغا قویارلار، اونلارین سؤزلرینه قولاق آسماییب حقلرینی سایمازلار. بعضیلری حیرصلننده یاواش آما مؤحم دانیشارلار، اطرافداکیلارین دانیشیغین کسمزلر، آیریلارین حقلرینی آیاقلامادان شفاف و احتیراملی صورتده اؤز حیسّلرینی دئیرلر.
بئله داورانیشلارا جورأتلی داورانیشلار آدی وئریلیر. شخص جورأتلی داورانیشلا داعواسیز فیلانسیز اطرافداکیلارا ناراحات و حیرصلی اولدوغونو گؤرسدیر.
داعوا دالاشین عاییلهلرده قویدوغو داغیدیجی اثرلره گؤره آشاغیدا حیرصین کونترولو اوچون بیر سئری یوللار تقدیم اولور:
1. اهمیّتی وار؟ یولداشیزلا داعوا دالاشدان اوّل دوشونون گؤرون موضوعنون سیزی حیرصلندیرمگه اهمیّتی وار یا یوخ؟ اوندان واز کئچه بیلرسیز یا یوخ؟ و یا آیری ایش گؤرهسیز.
2. حیرصین علامتلرینه دیقّت ائدین. حیرصدن اوّل هوشدار وئرن ایلکین علامتلری گؤروشر. بو علامتلری تانیییب کونترول ائلهمکله حیرصین شیدّتلنمگینین اؤنونو آلماق اولار. اورک دؤیونتوسونون آرتماسی، قان تضییقینین قالخماسی، عضلهلرین ییغیشماسی، نفس آلمادا دگیشمه، اللرین یوموروق اولماسی، دیشلرین بیر-بیرینه دَیمهسی کیمی دگیشیکلیکلر، حیرصین فیزیولوژی علامتلری ساییلیر.
منفی حیسّیزی دئیین. زوجلار بعضاً ناراحاتلیقلارینی دئمک یئرینه اونو تاماشایا قویورلار. مثلاً دانیشماماق، قیشقیرماق کیمی ایشلر گؤررلر. سیز ناراحاتلیق سببینی دئمهسز یولداشیز اوندان خبری اولمایاجاق. داعوا دالاش یئرینه موناسیب سؤزلرله حیسّلریزی دئیین. مثلاً «سؤزونه عمل ائلهمَیَنده ناراحات اولورام» سؤزونو اونلارا دئیین. اؤز حیسّیاتیزی دئمکله یارانان موشکولون حلّینه کؤمک ائتمیش اولورسوز.
3. سؤزلریزدن موغایات اولون. آلچاتماق، هده قورخو گلماق، قورخوتماق معناسی داشیان کیمی سؤزلری آغزیزا گتیرمهیین. دیقّتیز اولسون سسیز اوجالمیش اولسا، حیرصلی دانیشساز آرام اولماق اوچون بیر آز مکث ائدین.
4. موقعیّتی ترک ائدین. بحثین ایدامهسیله حیرصیزی کونترول ائلیه بیلمهدیگیزی آنلاساز، دانیشغین قالانینی سونرایا ساخلایین. بو ایشله اؤزوزله یولداشیزا حیرصدن اوزاقلاشیب موناسیب داورانماغیزا فورصت یارادیبسیز. «ایندی حالیمیز موناسیب دئییل، پئشمان اولابیلهجگیمیز سؤزلر دانیشا بیلریک. ایجازه وئر یاخشی بیر شراییطده دانیشاق» سؤزونو دئیه بیلرسیز. یا دا « ایندی من حیرصلنمیشم، بو مسألهیه گؤره سونرا دانیشاریق».
5. اؤزوزو آراملادین. حیرصی سویوتماق اوچون: درین نفس آلماق، ال-اوز یوماق، سو ایچمک، یول یئریمک کیمی یوللارین موثبت اثری اولا بیلر. حیرصی سویوتماق اوچون ریلکسئیشینده موناسیب یولدور. ریلکسئیشین بدنین تیرلنمیش عضلهلرینی شوللاتماق معناسیندادیر. بیری حیرصلننده عضلهلری تیره چکیلر. آما بدن ریلکس اولان زمان شوللاشار و ذهنده آراملاشار.
6. موشکوللریزی حل ائدین. بعضاً داعوا دالاشین یارانماسینین اساس سببی ائوده اولان موشکوللردیر. موشکوللری دیبلی کؤکلی آختارین و حل یوللارینی تاپین. اونلاری مومکون اولان قدر حل ائدین.
7. باغیشلایین. باغیشلاماق مسألهنی یاددان چیخارتماق معناسیندا دئییل بلکه اؤزونو حیرصدن قورتارماق معناسیندادیر. باغیشلاماق سیزین حیسّلریزی کونترول ائده بیلدیگیزین علامتیدیر.
8. عوذر ایستهمکدن قورخمایین. داورانیشیزین یولداشیزی اینجیتمهسینی بیلسز عوذر ایستهیین. بو ایش رابیطهلرین مؤحکملشمهسی اوچون لازیمدیر.