ایسلامدا بایرام؛ فردی بایرام و ایجتیماعی بایرام

	ایسلامدا بایرام؛ فردی بایرام و ایجتیماعی بایرام
بایرام ارزیشلری تقویت ائتمک اوچوندور اهل بیت ریوایتلرینده گلیب کی هر مؤمین کی آللاهین ایطاعتی اونا نصیب اولا و گوناهدان و معصیَتدن اوزاق اولا, او گون اونون بایرامیدیر. آما ایسلامی خاص بایراملار بوتون موسلمانلارین بایرامیدیر. بایرام او گونه دئییلیر کی اینسان ایلاهی قوربه یاخین اولا و گوناهدان اوزاق اولا. او گون مؤمین اینسانین شادلیق و بایرام گونودور. ایسلامی بایراملار ائله بو اساسدادیلار. میثال اوچون مبعث بایرامی و یا ویلایت بایرامی‌نین آللاها یاخین اولما جنبه‌سی وار. یعنی اینسان, اولیانین ویلایتی و پیغمبرلرین بعثتی اثرینده ایلاهی عبودیت مرزلرینه و اخلاق مرزلرینه چاتیر. فیطر بایرامی‌دا آللاهین مؤمین بنده‌لره بیر آی بویو عیبادت ائدیب اوروج توتدوقلاری اوچون وئردیگی پاداشدیر. آیری طرفدن‌ جماعتله مهریبان اولماق کیمی ایجتیماعی اخلاقا دیقّت یئتیرمگه‌ده توصیه اولوب و بو آیدا فردی اخلاق بؤلومونده‌ده دوشونمک و معرفةالنفس مسأله‌سینه آرتیق توصیه اولوب. یعنی مؤمین هم فردی و هم ایجتیماعی اخلاقدا ایلاهی قوربه ال تاپیر و آللاهین ریضایتین کسب ائدیر. بنده‌لیک مسؤولیتینی دوزگون یئرینه یئتیرن بیر آیلیق اوردونو موفقیَّتله باشا وئریب و بونا گؤره‌ده آللاه اونا بایراملیق عطا ائدیب کی بو, آیین آخیرینده بیر پاداش ساییلیر. فیطر بایرامیندا توصیه اولان نامازین بیرینجی رکعتینده اعلی سوره‌سی و ایکینجی رکعتینده شمس سوره‌سی اوخونور کی جان و مال تزکیه‌سینه توصیه اولوب. اعلی سوره‌سینده گلیر کی «قد افلح من تزکی» و شمس سوره‌سینده گلیر کی « قد افلح من زکاها» کی هر ایکیسی‌ده گؤرسه‌دیر کی اوروجلوقدان هدف مؤمینین جان و مالی‌نین پاکلانماسیدیر. پیغمبردن بیر ریوایت وار کی بویورور: اوروج توتانین ایکی سئوینجی وار بیری ایفطار واختی‌نین سئوینجیدیر و بیر‌ی‌ده آللاهلا گؤروشنده‌دیر.